خلاصة:
مطالعه و بررسی رویکردهای آموزشی نشان می‌دهد، امروزه میان رویکردهای آموزشی، رویکرد یادگیرنده-محور از مهم‌ترین رویکردهای حاکم بر برنامه درسی است. این رویکرد انواعی دارد که متداول‌ترین آن در نظام آموزشی فعلی رویکرد فعال یا فعالیت-محور می‌باشند. رویکرد فعالیت-محور، هم‌اکنون به عنوان الگویی متداول سرلوحه‌ی کار کارشناسان دفتر برنامه‌ریزی و تألیف کتب درسی است. در مقابل رویکرد یاد شده فوق، رویکرد پژوهش-محور قرار دارد که در آن فعالیت‌ها از بطن پرسش‌ها و علاقه‌مندی‌های دانشجو بر می‌خیزد و طبیعتا نمی‌توان آن‌ها را مانند رویکرد فعالیت-محور بسته‌بندی و فرموله کرد. این فعالیت‌ها برای دانشجویان متفاوت نیز به ناچار یکسان نیست. در این رویکرد دانشجو خود به دنبال الگوها و روابطی مرتبط با مشاهده‌هایش از جهان پیرامون است و به عبارت دیگر نقطه شروع، مراحل کار و نقطه پایان فعالیت‌ها را خود تعیین می‌کند. مسئله‌ای که اینجا مطرح است ارتباط بین ویژگی‌های برخی علوم ماننند معماری با انتخاب رویکرد آموزشی خاص است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و تکیه بر داده‌های کتابخانه‌ای به بررسی این مسئله پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد کاربست رویکرد پژوهش محور هنگامی که فعالیت‌ها از بطن پرسش‌های دانشجو بر می‌خیزد و براساس تجارب او شکل می‌گیرد، به وی فرصت داده می‌شود تا تجارب و مشاهده‌های خود را هم زمان به کار گیرد. نظر به اینکه در سیاستگذاری آموزشیِ معماری، پرورش بر آموزش تقدم مرتبه دارد، دستیابی به اهداف دروس، درک و بیان معماری مستلزم اتخاذ رویکرد و روش‌های اثربخش و متناسب با این سیاستگذاری است. میان رویکردهای مختلف یادگیری، رویکرد پژوهش محور که گرایشِ پرورشی قوی‌تری دارد، برای به کارگیری در آموزشِ درک و بیان معماری اثربخش‌تر و مناسب‌تراست. اهداف تحقیق: 1.مطالعه و واکاویِ ویژگی‌هایی رویکرد پژوهش محور 2.تببین نقش رویکردِ پژوهش محور در پرورش خلاقیت دانشجویان معماری سؤالات تحقیق: 1.آموزش پژوهش محور چه ویژگی‌هایی دارد؟ 2.رویکرد پژوهش محور چگونه در پرورش خلاقیت دانشجویان معماری مؤثر است؟
The study of educational approaches shows that today, among educational approaches, the learner-centered approach is one of the most imperative approaches in the curriculum. This approach has types of which the most common in the current education system are the active or activity-oriented approach. The activity-oriented approach is now a collective theme in the work of experts in the Office of Planning and Textbook Writing. In contrast to the above-mentioned approach, there is a research-oriented approach in which activities arise from the heart of the student's questions and interests, and naturally they cannot be closed like the activity-oriented approach in a bounded and formulated manner. Furthermore, these activities are not necessarily similar for various students. In this approach, the student seeks patterns and relationships related to his observations of the world around him, in other words, he determines the starting point, the stages of work and the end point of the activities. The issue here is the relationship between the characteristics of sciences, such as architecture, and the choice of a particular educational approach. This research has investigated this concern using descriptive and analytical methods and relying on library data. Research findings show that the application of a research-oriented approach, when raised from the student's questions and formed based on his/her experiences, grants the opportunity for the student to share and apply his/her experiences and observations simultaneously. Since in educational policy-making, education takes precedence over education, achieving the objectives of the courses, understanding and expressing architecture requires adopting an approach and methods that are effective and appropriate to this policy-making. Among the various learning approaches, the research-oriented approach, which has a stronger educational tendency, is more effective and appropriate for use in teaching the understanding and expression of architecture. Research aims: 1. The study and analysis of the research-based approach and its features 2. To explain the role of research-based approach in nurturing the creativity of architecture students Research questions: 1. What are the characteristics of research-based education? 2. How is a research-based approach effective in promoting the creativity of architecture students?
ملخص الجهاز:
پرداختن به یادگیری پژوهش-محور در آموزش طراحی از دو منظر اهمیت دارد، نخست حجم قابل توجه دروس عملی و کارگاهی در رشته معماری که نیازمند کار جستجوگری است و دوم ماهیت بدون قالب و انعطاف‌پذیر فعالیت‌های حرفه‌ای در این رشته.
بدیهی است روند آموزش معماری تنها زمانی کامل می‌گردد که سازوکار آن مبتنی بر چارچوبی هدفمند و فرآیندی روشن استوار گردد تا پیشرفت تحصیلی با اتکای بر شاخص‌های دقیق از سوی آموزگاران مورد نظارت قرار گرفته و دانشجویان نیز قادر باشند براساس معیارهایی مشخص کارهای خویش را کنترل کرده و سنجش درستی از وضعیت خود انجام دهند.
5. پرورش خلاقیت دانشجویان معماری با بهره‌گیری از رویکرد پژوهش‌محور در سرفصل دروس دوره کارشناسی معماری، مصوب سال 1396 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، برای درس درک و بیان معماری چنین بیان شده است: «از آنجا که رشته معماری برخلاف اکثر رشته‌های دانشگاهی پیشینه کافی در دوران تحصیلات پیش از دانشگاه ندارد و مواجهة ناگهانی دانشجویان با حیطه طراحی معماری بی شناخت و بی درک از مؤلفه‌های مؤثر در آن حاصل مطلوبی نخواهد داشت، در طول سه نیمسال برنامه ای تحت عنوان درک و بیان معماری (۱ و 2و 3 ) ارائه و طی آن سعی خواهد شد که دانشجویان ضمن آشنایی با عرصه‌های مختلف و مؤلفه‌های مؤثر در طراحی معماری به صورت مجزا و مرحله‌ای به تجربه یکایک این عوامل پردازند.
دستاوردهای کمی و کیفی پژوهش نشان‌دهنده آن است که می‌توان نوعی رابطه میان پیشرفت تحصیلی دانشجویان در ترم اول تحصیلی خود در دانشگاه با میزان خلاقیت آن‌ها مشاهده نمود: این مهم با مراجعه به نتایج نمونه شاهد به دست می‌آید.
(
, 
, 
)
