خلاصة:
در مقالۀ حاضر با اتخاذ سنت کالونیسم و معرفت‌شناسی اصلاح‌شده، ادعای مانعیت گناهان انسانی از فعلیت صحیح عقل و عاملیت فیض الهی در تقویت قوای شناختی را بررسی میکنیم. شاید پیش از این و ذیل بحث نقش عوامل غیرمعرفتی در شکل‌گیری معرفت، به تاثیر شناختی گناه نیز پرداخته شده باشد. اما اختصاص این موضوع به رشد معرفت علمی، تا آنجا که مورد اطلاع است، تازگی دارد. این بررسی در بستر پروژۀ استفان مورونی، دین‌پژوه معاصر آمریکایی، پیش خواهد رفت. او می‌کوشد با مرور نقادانۀ آراء متالهان برجستۀ مسیحی، مدلی را برای این تاثیر ترسیم کند. در نهایت نشان خواهیم داد که از منظر عقلانیت نقاد، محصول مورونی با کوشش او برای تبیین اثر گناه بر علوم طبیعی همخوانی ندارد. زیرا آنچه به عنوان معرفت علمی مسیحی معرفی کرده غالبا از جنس آگاهی فناورانه است نه علم، و این عالم است که تحت‌تاثیر گناه قرار می‌گیرد نه مدعای علمی او.
In this study, we shall assess the claim concerning the negative effect of sin and positive effect of grace on proper function of reason and cognitive faculties through the lens of the Calvinist tradition and the Reformed Epistemology. Although the noetic effect of sin has already been discussed probably by tracing the role of the non-epistemic factors in acquiring knowledge in general, approaching the issue by focusing on ‘scientific knowledge’ is novel and, to the best of my knowledge, has not been attempted before. This study will be developed by means of an evaluation of Stephen Moroney’s project. Through a critical survey of the views of a number of prominent Christian theologian, he tries to develop a model for the cognitive influence of sin. In our review of his work from the canons of Critical Rationalism, we shall try to show that Moroney's conclusions are inconsistent with his explanation of the effect of sin on the natural sciences. Our main arguments are as follows: what Moroney describes as scientific knowledge from a Christian point of view is more a technological awareness rather than scientific knowledge proper. Furthermore, it is the scientist who is affected by sin and not his scientific claim.
ملخص الجهاز:
فلسفۀ علم ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دوفصل نامۀ علمی (مقالۀ علمی ـ پژوهشی)، سال دهم ، شمارة دوم ، پاییز و زمستان ١٣٩٩، ٢٠٣ز٢٢٣ تأثیر گناه بر معرفت علمی؛ بررسی موردی دیدگاه استفان مورونی از منظر عقلانیت نقاد هما یزدانی * علی پایا**، لطف الله نبوی *** چکیده در مقالۀ حاضر با اتخاذ سنت کالونیسـم و معرفـت شناسـی اصـلاح شـده ، ادعـای مانعیـت گناهان انسانی از فعلیت صحیح عقل و عاملیت فیض الهـی در تقویـت قـوای شـناختی را بررسی میکنیم .
٢. رویکردهای کالوَنیستی به اثر شناختی گناه اهمیت جان کالون در بحث از اثر معرفتی گناه که او را به یکی از سرچشمه های ایـن تفطـن نزد متألهان مسیحی تبدیل میکند، این است که او برای معـارفی کـه قابـل تحصـیل توسـط ٢٠٦ فلسفۀ علم ، سال دهم ، شمارة دوم ، پاییز و زمستان ١٣٩٩ انسان گناهکارِ هبوط (fall) کردة دورافتاده از رسـتگاری (redemption) اسـت ، مرزهـایی٤ را قائل میشود.
٢. خودانتقادی (self-critical) و گشودگی نسبت به تصحیحاتِ (correction) دیگران درست است که امکان دارد دیگران اصلاح ما را نه از روی خیرخواهی بلکه بـا غـرض - ورزی انجام دهند؛ یا حتی به این دلیل چنین کنند که گناهان شان موجب شـده اسـت عیـب سایرین را بیش از عیب خود ببینند، لیکن به هرحال با این اقدام شـان ایـن فرصـت را بـه مـا میدهند تا تشخیص آثار شناختی گناه بر خودمان دیگر برایمان ناممکن نباشـد؛ امکـانی کـه میتوانست به خاطر مخدوش شدن خود قوای شناختی با گنـاه ، بـرای همیشـه از مـا سـلب شود.
(
, 
, 
)
