خلاصة:
زمینه و هدف: یکی از مسائل مستحدثه و پرکاربرد قضایی، دادخواست‌هایی است که بزه‌دیده با ادعای جراحت‌های جدید و صدمات متعاقب درمان جنایت، علیه بزهکار جهت مطالبۀ دیۀ مضاعف اقامه می‌کند. اگر مجنی‌علیه اقدام به درمان نماید و در اثر درمان و به جهت ضرورت و تشخیص پزشکان صدمه دیگری متوجه وی شود، از مواردی است که تشخیص استناد عرفی دشوار می‌باشد. هدف این پژوهش، تبیین مسئولیت جانی در قبال صدمات ناشی از درمان جنایت، آشنا نمودن قضات با مستندات آن و ایجاد وحدت رویه در محاکم قضایی است. در صدمات ناشی از درمان جنایت (که گاه این صدمات از جراحاتی که توسط جانی وارد می‌شود، شدیدتر است) اگر دیه‌ای پرداخت نشود بیم تضییع حق مجنی‌علیه می‌رود، لذا ضرورت دارد این موضوع بررسی شود. نوشتۀ پیش‌رو در دو بخش، سامان یافته است. در بخش نخست به بررسی نظریۀ عدم مسئولیت جانی پرداخته شده و در بخش دوم نیز با استفاده از قواعد کلی ضمان و استدلال به آیات قرآن و روایات ضمن پاسخ به شبهات، نظریۀ مسئولیت جانی تحلیل و بررسی می‌شود.
مواد و روش‌ها: این جستار با بررسی مواد قانونی و اقوال فقیهان، مستندات و ادلۀ آنها با روش اسنادی تحلیلی و بررسی میدانی برخی پرونده‌های محاکم کیفری به نگارش درآمده است. در این راستا چون مهم‌ترین مستند، آیات قرآن کریم، روایت، بنای عقلا و قاعده تسبیب است، لذا این ادله به روش تحلیلی مورد مداقه قرار گرفته است.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتیجۀ تحقیق، جانی در جراحت‌های بی‌واسطه به مباشرت و در صدمات ناشی از درمان جنایت به تسبیب مسئولیت دارد.
Background and Aim: One of the most commonly used issues in the judiciary is the lawsuits filed by the victim with claims of new injuries and injuries following the treatment of crimes against the criminal for demanding extra blood money. One of the difficult cases to diagnose customary citation is that victim seeks treatment and suffers another injury as a result of treatment and due to the necessity and doctors’ diagnosis. The purpose of this study is to explain criminal liability for injuries resulting from the treatment of crime, to acquaint the judges with its documents and to create a unified procedure in the judicial courts. In the case of injuries resulting from the treatment of a crime (which is sometimes more severe than the injuries inflicted by criminal), if the blood money is not paid, there is a fear of losing the right of the innocent, therefore, it is necessary to investigate this issue. The present stuudy is organized in two parts: in the first part, the theory of non-responsibility of criminal is examined and in the second part, using the general rules of guarantee and verses of the Qur'an and narrations, while answering doubts, the theory of criminal liability is analyzed and examined. Materials and Methods: This article has been written by examining the legal materials and jurists’ sayings, their documents and evidences by means of documentary-analytical method and field study of some cases of criminal courts. So, since the most important document is the verses of Quran, narrations, the foundation of reason and the rule of intercession, these arguments have been analyticaly studied. Conclusion: According to the study, criminal is responsible for direct injuries to the caretaker and for injuries resulting from the treatment of the crime.
(
, 
, 
)
