ملخص الجهاز:
"و در این میانه نیروهائی که برای مقابله و سرکوبی او پشت سرهم فرستاده میشد شکست میخوردند و«عاقبت نیز مأمون با اتخاذ هرگونه تدبیر و قدرت از عهده این قهرمان ملی برنیامد و همچنانکه آذربایجان در تصرف بابک بود در لشکرکشی که بر ضد یونانیان نزدیک به طرسوس خود فرماندهی لشکر را بر عهده گرفته بود از آب سرد چایمان کرد و بیمار شد و سرانجام در اثر این بیاحتیاطی در 48 سالگی جهان را بدرود گفت و خلافت به برادرش ابو اسحاق محمد بن رشید معروف به معتصم بالله رسید (رجب سال 218 هجری) نهضت خرمدینان در باب کلمه خرمدین و خرمدینی و خرمدینان پارهای از مورخان اشتباه کرده و آنرا تنها پیروان بابک دانستهاند اما از قرائن پیداست که خرمدینی نام عامیست برای پیروان دین تازهای که در قرن دوم در ایران آشکار شده و شاید بازماندگان (1)-تاریخ یعقوبی جلد دوم صفحه 478 مزدکیان زمان ساسانیان را در دورههای اسلامی بدین نام خوانده باشند که از روزگار ساسانیان در نواحی دورافتاده ایران و در کوهستانهای مرکز و مغرب و شمالغربی ایران پنهانی میزیستهاند و در این زمان دین خود را آشکار کرده و شاید اصلاحاتی در روش مزدک کرده باشند و بهمینجهت نام تازهای برگزیده باشند و نام این آیین تازه را خرمدین گذاشته باشند و چنان مینماید که این ترکیب(خرمدین)تقلیدی از ترکیب(بهدین)بوده است که درباره دین زردشت میگفتهاند اما اینکه برخی گفتهاند اصطلاح خرمدین از آنجاست که همه لذایذ را مباح و روا میدانستهاند پیداست تکه این هم از آن تهمتهائیست که مخالفات بدیشان زدهاند."