خلاصة:
برای انجام این پژوهش دادههای روزانهی دمای کمینه و بیشینهی 11 پیمونگاه همدید و 15 پیمونگاه اقلیمی در داخل و خارج از استان طی بازهی زمانی 1/ 1/ 1962 تا 31/ 12/ 2010 استفاده شد. دادهها به کمک روش کریگینگ معمولی با تفکیک مکانی 6 6 کیلومتر میانیابی شدند که حاصل آن811 یاخته بود که استان کردستان را پوشش میدادند. دو پایگاه داده(گاهجای) در ابعاد 811 17898 برای دمای کمینه و بیشینه ایجاد شد که بر روی ردیفها روز(زمان) و بر روی ستونها یاختهها(مکان) قرار داشتند. این دو پایگاه داده مبنای محاسبات فرینهای دما بر روی استان قرار گرفت. از 16 نمایهی پیشنهاد شدهی تیم کارشناسی تغییر اقلیم و نمایهها جهت واکاوی و شناسایی فرینها بهره گرفتیم. برای هر کدام از 811 یاخته بر روی استان، مقادیر نمایهها محاسبه شد. به کمک روش ناپارامتری منکندال معناداری روند بر روی هر کدام از 811 یاخته در سطح اطمینان 95 درصد مورد آزمون قرار گرفت. به کمک روش رگرسیون خطی مقادیر شیب و نرخ تغییرات بر روی یاختههای دارای روند معنادار بدست آمد. یافتههای این پژوهش نشان داد که بر روی مناطق کمارتفاع و پست در بخشهای غربی و شرقی استان روند نمایههای فرین گرم مثبت و روند نمایههای فرین سرد منفی است. بر روی بلندیها و ارتفاعات در شمال و مرکز استان عکس این شرایط صادق است. اختلاف و دامنهی دمای شبانهروزی(DTR) بر روی استان روبه کاهش است. همچنین نرخ تغییرات فرینهای دمای شبانه بیشتر از نرخ تغییرات دمای روزانه است.
To doing this research, daily minimum and maximum temperature data from 11 synoptic stations and 15 climatology stations on the in and out of Kurdistan province during 1/1/1962 to 31/12/2010 have been used. Data interpolated on 6 by Kriging interpolation method. The 811 pixels obtained that cover the whole of the province. Two data base in 17898 811 pixels have been created that located days on the rows and pixels on the columns. The 16 extreme temperature indices of Expert Team of Climate Change Detection and Indices (ETCCDI) have been used. For each pixel the 16 indices calculated and evaluated significant trend by non-parametric Mann-Kendal method in the 95% confidence level. The trend slope estimated by liner regression. To doing spatial analysis, the trend and slope rate changes for each indices have been shown in separate maps. The results of this study showed that extreme warm indices are increasing over the low lands and extreme cold indices are decreasing over the heights and mountains. The positive trend for extreme warm indices observed in the west, southwestern and semi-eastern parts of the province. The spatial extent of increasing warm nights is more than warm days. The cold extremes are increasing on the heights and decreasing over the low lands and floor plains. The durnal temperature range(DTR) has been decreased. The changes rate of extreme minimum temperature is more than daily extreme temperature changes.
ملخص الجهاز:
ارزیابی تغییرات نمایه های فرین دما بر روی پهنه ی 1 استان کردستان طی نیم سده ی اخیر 2 دکتر محمد دارند چکیده برای انجام این پژوهش دادههای روزانه ی دمای کمینه و بیشینه ی ١١ پیمونگاه همدید و ١٥ پیمونگاه اقلیمی در داخل و خارج از استان طی بازه ی زمانی ١٩٦٢/١/١ تا ٢٠١٠/١٢/٣١ استفاده شد.
یافته های این پژوهش نشان داد که بر روی مناطق کم ارتفاع و پست در بخش های غربی و شرقی استان روند نمایه های فرین گرم مثبت و روند نمایه های فرین سرد منفی است .
اگر I بیانگر تعداد روزهای دوره ی jُام باشد، بنابراین دامنه ی دمای روزانه از رابطه ی زیر بدست می آید Iå(Txij -T nij)DT Rj = i=1I , سانتی گراد یافته های پژوهش برپایه ی نتایج حاصل از آزمون من کندال بر روی بلندی های شمالی ، نیمه ی غربی و شرقی استان کردستان بسامد روزهای یخبندان(FD) طی دورهی مورد مطالعه در سطح اطمینان ٩٥ درصد روند معناداری از خود نشان میدهند.
در بین مناطق دارای روند منفی این نمایه زرینه اوباتو و دیواندره بیشترین نرخ کاهشی را نشان میدهند که ٩ الی ١٤ روز به ازای هر دهه از طول فصل رشد کاسته شده است .
, Shrestha, M and Munir Sheikh, M (2008), Trends in daily climatic extremes of temperature and precipitation in Nepal, Journal of Hydrology and Meteorology, 38-51.
T (1996), Recent trends in Maximum and Minimum temperature threshold exceedences in Northern United States, Journal of Climate, 9, pp.