خلاصة:
شدت فرسایش با استفاده از فناوری برآورد فرسایش (که همان مدل های فرسایشی هستند) ارزیابی می گردد. هدف از این تحقیق، به دلیل احداث سد بر ری رودخانه گابریک، برآورد شدت فرسایش و میزان رسوب در حوضه آبریز گابریک با استفاده از مدل تجربی EPM به کمک سیستم های اطلاعات جغرافیایی و کارایی این سیستم ها در مطالعات فرسایش و رسوب حوضه های آبریز و در نهایت کاهش رسوبات در سطح حوضه و نهایتا پشت سد و به جهت انجام طرح های کنترلی و عمرانی می باشد. در این تحقیق ازاسناد و مدارک مختلف از جمله نقشه 1:250000 زمین شناسی، لایه های خاکشناسی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، آمارهای مختلف مربوط به ایستگاه های باران سنجی واقع در اطراف حوضه و مدل ارتفاعی رقومی (DEM) به عنوان ابزار تحقیق مورد استفاده قرار گرفت که نتایج نشان می دهند رسوب ویژه و رسوب کل حوضه آبریز گابریک به ترتیب 64/ 40 مترمکعب در کیلومتر مربع در سال و 8/ 227725 مترمکعب در سال می باشد، همچنین میزان رسوب ویژه و میزان کل رسوب تولید شده در حوضه مورد مطالعه به ترتیب 84/ 243 تن در کیلومترمربع در سال و 1666355 تن در سال می باشد که با قرار گرفتن حوضه آبریز در کلاس شدید اعمال روش های مختلف کنترل فرسایش را در سطح حوضه ضروری می نماید.
Soil erosion is a complex process that is difficult to measure the true extent of that. For analysis of runoff, erosion, and sediment is needed a deep understanding of production processes.The statistical methods often are used for calculating the total volume of sediment and erosion in basins, If there are enough information and statistics relating to sediment river flow. Since the in most of the basins in the world, there are not enough statistics and information, erosion intensity will be assessed using erosion estimation technology (the same model of erosion). the purpose of this study is evaluation of erosion and sediment yield in the Gabric basin, due to dam construction on the Gabric river, using experimental model of EPM with the help of GIS and performance of these systems in the basin erosion and sediment studies and ultimately reduce sediments in the basin and behind the dam order to performed to development and control projects. In this study were obtained from geology map with 1:250000 scale, soil map available from the region, Land use/land cover map, Vegetation map, various statistics relating to the stations located around the basin and Digital Elevation Model (DEM). The results show special sediment and total sediment Gabric basin are 40.64 (m3/km2/yr) and 227725.8 (m3 /yr) respectively. Also, the amount of sedimentation and the total amount sediment generated in the basin are 243.84(ton/km2/yr) and 1666355(ton /yr) respectively, which is the classified basin of extreme class and applying various methods of erosion control are necessary for Gabric basin.
ملخص الجهاز:
هدف از این تحقیق ، به دلیل احداث سد بر روی رودخانۀ گابریک ، برآورد شدّت فرسایش و میزان رسوب در حوضۀ آبریز گابریک با استفاده از مدل تجربی EPM به کمک سیستم های اطّلاعات جغرافیایی و کارایی این سیستم ها در مطالعات فرسایش و رسوب حوضه های آبریز و در نهایت کاهش رسوبات در سطح حوضه و نهایتاً پشت سد و به جهت انجام طرح های کنترلی و عمرانی میباشد.
در این تحقیق ازاسناد و مدارک مختلف از جمله نقشۀ ١:٢٥٠٠٠٠ زمین شناسی، لایه های خاک - شناسی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، آمارهای مختلف مربوط به ایستگاه های باران سنجی واقع در اطراف حوضه و مدل ارتفاعی رقومی (DEM) به عنوان ابزار تحقیق مورد استفاده قرار گرفت که نتایج نشان میدهند رسوب ویژه و رسوب کلّ حوضۀ آبریز گابریک به ترتیب ٤٠/٦٤ مترمکعب در کیلومتر مربع در سال و ٢٢٧٧٢٥/٨ مترمکعب در سال میباشد، همچنین میزان رسوب ویژه و میزان کلّ رسوب تولید شده در حوضۀ مورد مطالعه به ترتیب ٢٤٣/٨٤ُ تن در کیلومترمربع در سال و ١٦٦٦٣٥٥ُ تن در سال میباشد که با قرار گرفتن حوضۀ آبریز در کلاس شدید اعمال روش های مختلف کنترل فرسایش را در سطح حوضه ضروری مینماید.
در این پژوهش میزان فرسایش و برآورد رسوب حوضۀ آبریز گابریک در استان هرمزگان با استفاده از مدل EPM مورد بررسی قرار گرفته است به این دلیل که این روش قادر است با استفاده از ٤ مشخصه (پارامتر)، نتایج مناسب و قابل قبولی را از میزان فرسایش ، محاسبه نماید (خدابخش و همکاران ، ١٣٨٨).