خلاصة:
خشکسالی به عنوان یک پدیده اقلیمی با کمبود رطوبت و بارندگی نسبت به شرایط نرمال تعریف میشود. این پدیده به شدت بر همه جوانب فعالیتهای بشر تاثیر میگذارد. در مقاله حاضر با استفاده از قابلیتهای سامانه نرمافزاری MATLAB و شاخص تلفیقی 3SEPI در دو مقیاس زمانی 6 و 12 ماهه، به بررسی وضعیت خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه پرداخته شد. برای این کار از دادههای اقلیمی، دو پارامتر (بارندگی و دما) 5 ایستگاه سینوپتیک حوضه دریاچه ارومیه (تبریز، مراغه، ارومیه، سقز، مهاباد) استفاده شد. یافته پژوهش نشان میدهد که شاخص SEPI ویژگی دو شاخص SPI و SEI را به خوبی در خود منعکس میکند و همچنین دما را که به عنوان یکی از پارامترهای موثر در تغییر شدت خشکسالی است، در بررسی شرایط خشکسالی وارد میکند؛ بنابراین بررسی خشکسالی با شاخص SEPI بهتر از شاخص SPI میباشد. بررسیها در رابطه با خشکسالی بر اساس شاخص SEPI نشان میدهد که روند خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه روبه افزایش است، دما هم با شدت بیشتر روند افزایشی دارد. طولانیترین تداوم زمانی خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه، در ایستگاه ارومیه در مقیاس زمانی 6 ماهه از ماه مه سال 2005 تا ماه نوامبر سال 2006به مدت 19 ماه اتفاق افتاده است. بیشترین درصد وقوع خشکسالی در ایستگاه ارومیه و کمترین آن در ایستگاه مهاباد مشاهده میشود.
Drought is a climate phenomenon with a lack of moisture and rainfall compared to normal conditions. This phenomenon strongly affects all aspects of human activity. In this Article, were discussed the drought situation in Urmia Lake using MATLAB software and system capabilities combined indicators SEPI on two-time scales 6 and 12 months. Therefore was used climate data of temperature and precipitation for 5 synoptic stations basin of Lake Urmia (Tabriz, Maragheh, Urmia, Saghez, and Mahabad). Results indicated that SEPI index show features of SPI and SEPI index. As well as it enters temperatures as a powerful factor in the drought severity in order to the investigation of the drought conditions; So SEPI drought index is better than the SPI for the study of drought. Drought studies on SEPI index indicated that drought trend in Urmia Lake Basin is increasing. The temperature has an increasing trend with more intensity. The longest duration of drought in the basin of Lake Urmia is in Urmia station on a scale of 6 months from May 2005 to November 2006 for 19 months. The highest percentage of drought observed in Urmia and the lowest percentage in Mahabad stations.
ملخص الجهاز:
جان درمیان و همکاران ٦(١٣٩٥)، در پژوهشی به بررسی وضعیت خشکسالی دشت سراب و ارتباط آن با تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی در دوره آماری ١٩٨٦-٢٠١٠ پرداخته اند بدین منظور از شاخص بارندگی استاندارد (SPI)، هیدروگراف واحد و کموگراف دشت استفاده کرده اند نتایج نشان داد با این که در بیش تر سال ها خشکسالی در حد نرمال بوده است ، اما افت سطح ایستابی و روند افزایشی شوری آب زیرزمینی اتفاق افتاده است لذا اعمال برنامه های مدیریت منابع آب در دشت سراب ضروری است .
هوانگ ٨ و همکاران (٢٠١٥)، در پژوهشی به ساختار خشکسالی بر اساس شاخص خشکسالی استاندارد ناپارامتری چند متغیره (NMSDI)، و روش موجک در سراسر حوضه رودخانه زرد، چین پرداخته اند، نتایج نشان میدهد که شاخص خشکسالی چند متغیره ناپارامتری قابل اعتماد و در توصیف خشکسالی موثر واقع شده ، شروع خشکسالی در فصل بهار تابستان و زمستان ترجیح بهبود خشکسالی در منطقه مورد مطالعه 1 - Palmer 2 - Keta 3 - Niranjana 4 - Canonical Correlation Analysis 5 - El Nino_Southern Oscillation = )ENSO) 6 - Jandrmyan et al 7 - Khshtkarysany 8 - Huanga بوده است .
تیوما١ و همکاران (٢٠١٥)، در تحقیقی به بررسی ارتباط بین خشکسالی و تغییرات دما، بارش و رطوبت خاک با استفاده از چهار شاخص ارزیابی: (SPI)، ٢(ERI)،SEPI( ) و ٣(SMDI)، مناطق مختلف جهان پرداخته اند، و به این نتیجه رسیده اند که احتمال افزایش خشکسالیهای استثنایی مشخص شده است و افزایش خطر ابتلا به تنش ناشی از 4 خشکسالی برای سیستم های طبیعی و انسانی ناشی از غلظت گازهای گلخانه ای به وجود خواهد آمد.