خلاصة:
با توجه به لزوم تقویت شرایط اقتصادی افراد دارای معلولیت، نقش دولت بعنوان حمایت کننده تنظیم کننده در برنامه ریزی و توسعه آنان حائز اهمیت است در پژوهش حاضر به طراحی مدل اشتغال حمایت شده دولتی در راستای توسعه کارآفرینی معلولان پرداخته شد. در مدل طراحی شده پنج بعد عوامل دولت، بنگاه، فرد معلول و جامعه وشغلی برای برنامه ریزی و توسعه خدمات شناسائی و پس از طراحی پروتکل مصاحبه با خبرگان و کارشناسان و کارآفرینان معلول کشور تا رسیدن به نقطه اشباع انجام شد. تکنیک تحلیل داده های کیفی، استفاده از تحلیل مضمون و مدل طراحی شده به تایید 120 نفر از کارشناسان در حوزه اشتغال معلولان قرار گرفت و سازه نهایی مدل در سطح اطمینان 95 درصد مورد تایید قرار گرفت.
Introduction: Considering the importance of employment in forming the economic and psychological context of people with disabilities and the need for government support in planning and development of the disability, this study aimed to design a public-supported employment model for the development of disability in Iran. A review of studies shows that such a model has not been studied in previous research and a comprehensive model for public-supported employment is essential. Findings had shown a model with five dimensions of governmental, corporate, public, individual and occupational factors along with 29 components for disabled employment should be considered. Conclusions: The results of this study can be used to promote the development of Entrepreneurial Disability in the country by Public policy makers and managers in the field of policy making and policy implementation. Because the research model takes into account both policy and operational levels.
ملخص الجهاز:
معلولین بعنوان بزرگترین اقلیت کشور، علی رغـم داشـتن ظرفیـت هـای فـراوان کـار و کارآفرینی بدلائل متعدد و مهیا نبودن شرایط مناسب برنامه ریـزی در بخـش هـای دولتـی و غیردولتی، قادر به داشتن شغل پایدار، شایسته و به بروز ظرفیت های واقعـی خـود نبـوده و نتیجه آن از نظر تاثیرات اقتصادی بر کشور از چند بعد قابل توجه است : ـ اگرچه پتانسیل بالقوه و ظرفیت هائی برای کار در بسیاری از معلولان درجامعه وجـود دارد، لیکن خیل بیکاران بدون معلولیت ، نگرش کلی جامعه به مقوله کـار افـراد دارای معلولیت ، پائین بودن میزان بهره وری کار آنان ، موانع دسترسـی و سـایر مـوارد منجـر به تشدید نابرابری اجتماعی، انزوای بیشتر فرد معلول و بطور کلی محرومیـت جامعـه از توان کاری این اقلیت کشور و افت رشد اقتصاد ملی و پائین آمـدن شـاخص هـای توسعه اقتصادی کشور شده و این پارامتر بعنوان یکـی از شـاخص هـای کشـورهای کمتر توسعه یافته همیشه مورد توجه کارشناسان قرار دارد.
اشتغال حمایت شده (Supported Employment-SE ) روشی بسیار مؤثر بـرای کـارآفرینی و ایجاد اشتغال پایدار و نیز خوداشتغالی برای افراد معلول سخت اشتغال طراحی شده اسـت که در فاصله سال های ١٩٧٠ تا ١٩٨٠ با هدف داشتن شغلی بـا حقـوق مناسـب دولتـی در یک بازار کار عادی - حق همه افراد جامعـه اسـت - در کشـور آمریکـا پایـه ریـزی گردیـد، بنیانگذاران این روش معتقدند هر انسانی بدون توجه به میـزان معلولیـت ، حـق اشـتغال دارد وظیفه همیار شغلی (Job Coach -JC ) است که آموزش لازم و مناسـب را بـه فـرد معلـول داده و او را در راستای کسب شغل و سپس حفظ آن یاری کند.