خلاصة:
استعاره در گفتمان دینی ابزاری پویا برای سازماندهی مفاهیم انتزاعی بهشمار میرود. زبان دین، زبانی استعاری است؛ چراکه تصویر استعاری، مبتنی بر نوعی روشنگری مفهومی است که در بیان ادراکهای شهودی و نیز شناخت لایههای مفهومی مقولات انتزاعی که در تفکر دینی بهوفور یافت میشود، بستری مناسب فراهم میآورد. «قلب» نیز از جمله مقولات انتزاعی است که در آیات و روایات بسیاری با تکیه بر زبان استعاری، جنبههایی از حقیقت و ماهیت آن تبیین شده است. جایگاه و ارزش «قلب» تا حدی است که در اندیشه و تفکر عرفانی آن را حقیقت و گوهر وجود انسان، و مرکز علم و معرفت دانستهاند و همین امر ضرورت بررسی جهانبینی و اندیشه علوی در مفهومسازی «قلب» را دوچندان مینماید. بر این اساس، پژوهش حاضر بر پایه نظریه استعاره شناختی لیکاف و جانسون به بررسی دیدگاه امام علی(ع) درباره مفهوم «قلب» پرداخته و سعی بر آن دارد، ابعاد شناختی و ساختار هستیشناختی «قلب» در نهجالبلاغه را توصیف نماید. بررسی استعارههای موجود نشان از آن دارد که قلمرو شناختی «قلب» در نهجالبلاغه بسیار گسترده است و امام علی(ع) برای تبیین معنای شناختی «قلب» از انواع استعارههای هستیشناختی بهره برده است. مفهومپردازی «قلب» در نهجالبلاغه بیشتر بر مبنای شخصیتبخشی به کمک ویژگیها و اندامهای جسمی، مانند چشم و گوش استوار شده است، پس از آن مظروفپنداری «قلب» از بسامد بالایی برخوردار است.
Metaphor in religious discourse is a dynamic tool for organizing abstract concepts. The language of religion is a metaphorical language, because religious thought has a metaphorical character. Actually, conceptual metaphor provides proper hospitalization in expressing intuitive perceptions and understanding the conceptual layers of abstract concepts. The "heart" is one of the abstract concepts which has been explained in many verses and traditions. Due to the importance and position of the heart, this study has investigated Imam Ali's viewpoint on the concept of "Heart" and aimed to describe the cognitive dimensions and conceptual structure of the "heart" to integrate the conceptual system of the audience. The results show that cognitive realm of the "heart" in Nahj al-Balagha is vast. The Imam has used a variety of ontological metaphors to explain the cognitive meaning of the "heart". The metaphors of "heart" in Nahj al-Balagha are more based on the domain of "heart is human" and "The heart is the container".