خلاصة:
مقدمه
هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت پیش بینی کننده توانایی درک خطرات ترافیکی و نگرش برای انگیزه رانندگی با سرعت غیرمجاز و بررسی قدرت پیش بینی کننده توانایی درک خطرات رانندگی، نگرش و انگیزه برای بروز رفتارهای پرخطر رانندگی است.
روش
در این پژوهش همبستگی، ۱۰۰ راننده با روش نمونه گیری تصادفی دردسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های درک خطرات ترافیکی، نگرش و انگیزه نسبت به رانندگی با سرعت و سبقت غیرمجاز بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده و رفتارهای پرخطر رانندگی پاسخ دادند.
یافته ها
نتایج نشان داد که بعد از کنترل سن و جنسیت، هر سه مولفه نگرشی شامل پیامد رفتاری، هنجار ذهنی و ادراک کنترل رفتاری می توانند انگیزه رانندگی با سرعت/سبقت غیرمجاز را پیش بینی کنند. همچنین در پیش بینی رفتار پرخطر رانندگی، مولفه پیامد رفتاری معنی دار بود. همچنین، تنها مولفه نگرش نسبت به پیامد رفتار رانندگی با سرعت غیرمجاز قادر به تبیین رفتار پرخطر رانندگی بود و توانایی درک خطر نسبت به نگرش و انگیزه از اهمیت کمتری برخوردار بود.
نتیجه گیری
توجه به نگرشهای افراد نسبت به رانندگی باسرعت/ سبقت غیرمجاز و ویژگی های روان شناختی که منجر به افزایش انگیزه رانندگی با سرعت/ سبقت غیرمجاز می شود برای پیشگیری از این نوع رانندگی الزامی است.
Introduction
The aim of the current study was to assess the prediction of intention to drive at speed by traffic risk perception and constructs of Theory of Planned Behavior (TPB). The second aim was to predict aberrant driving behavior by traffic risk perception, TPB constructs and intention.
Method
A total of 100 students participated in the study. Four questionnaires were administrated including a demographic questionnaire, traffic risk perception questionnaire, a TPB based questionnaire and aberrant driving behavior questionnaire.
Results
The results indicated that the three constructs of TPB from strongest to the weakest were perceived behavioral control, behavioral attitude and subjective norm which predicted intention to drive at speed. Age, gender and traffic risk perception were non-significant. Also, behavioral attitude predicted aberrant driving behavior. In conclusion, attitudes to drive at speed are most important than traffic risk perception for motivation to drive at speed and performing aberrant driving behaviour. The implication is to decrease instrumental-affective attitudes towards driving at speed and to increase positive attitudes towards compliance with speed limits through educational programmes.
ملخص الجهاز:
روش : در اين پژوهش همبستگي ، ١٠٠ راننده با روش نمونه گيري تصـادفي دردسـترس انتخـاب شدند و به پرسشنامه هاي درک خطرات ترافيکي ، نگرش و انگيزه نسبت به راننـدگي بـا سـرعت و سبقت غيرمجاز بر اساس تئوري رفتار برنامه ريزي شده و رفتارهاي پرخطـر راننـدگي پاسـخ دادنـد.
com ٢ - کارشناس ارشد روان شناسي باليني ، دانشگاه فردوسي مشهد (پرديس بين الملل ) Predictors of aberrant driving behavior: Traffic risk perception, attitudes and intention to exceeding the speed limits Tabibi, Z.
3 - Lajunen, Parker & Summala 4 - Hutton, Sibley, Harper & Hunt 5 - Wang, Zhang & Salvendy 6 - Rowland, Davey, Freeman & Wishart 7 - Tabibi ٢٠٠٢).
الگو مطرح مي کند رفتار پيشگيرانه زماني رخ مي دهـد 1 - Zadeh, Vahabi, Nazparvar & Amoei 2 - Nordfjrn & Rundmo 3 - Horswill & McKenna 4 - SWOV 5 -Health beliefs model که الف - فرد نسبت به موضوع خطر احساس آسيب پذيري نمايد، ب- فرد نسبت بـه خطـر حسـاس باشد و صدمات ناشي از آن را جدي تلقي نمايد.
مطالعه اي با استفاده از نظريه رفتار برنامه ريـزي شـده بـراي تبيـين علل شناختي - اجتماعي رانندگي بـا سـرعت غيرمجـاز در بـين راننـدگان ايرانـي توسـط طبيبـي و 1 - Iversen 2 - theory of planned behaviour 3 - Ajzen 4 - Elliot & Thomson 5 - Armitage & Baughan 6 - Paris &Van den Broucke 7 - Warner & Aberg 8 - Simsekoglu & Lajunen هاشميان (١٣٩٢) انجام شد.