تحلیل محتوای سیاسی نشریۀ طنز باباشمل مقالة

مؤلف: کشاورز، محمد ؛ درودگریان، فرهاد ؛ علیپور گسکری، بهناز ؛

زبان و ادب فارسی (دانشگاه تبریز) پاییز و زمستان 1399 - شماره 242 التصنيف الف (Ministry of Science/ISC (‎38 صفحة - من 239 إلی 276 )

الکلمات المفتاحية: سیاست باباشمل طنز مطبوعاتی رضا گنجه ای Reza Ganjei Press humor Babashamal politics طنز سیاسی مطبوعات گنجه‌ای انتخابات مجلس ایران

fa en

خلاصة:

نشریۀ باباشمل، از جمله نشریات برجستۀ طنز دهۀ بیست شمسی است که توسط مهندس رضا گنجه‌ای در خلال سال‌های 1322 تا 1326 در تهران منتشر می‌شد. نشریة باباشمل که در برهه‌ای پرالتهاب از تاریخ معاصر ایران به فعالیت می‌پرداخت، با همکاری گروهی از نویسندگان و شاعرانی که هر یک بعدها، به شهرت فراوانی در عرصة ادبی کشور رسیدند، تقریبا به تمامی رخدادهای و اتفاقات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعة ایران، با نگاهی طنزآمیز پرداخته است و منویات و خواسته-های مخاطبان خود را که عموما از میان توده‌های مردم بودند، به گوش مسئولان می‌رساند. عمده‌ترین مطالب انتقادی و طنزآمیز این نشریه، حول مسائل سیاسی می‌چرخد. به جرات می‌توان گفت که حتی کم‌اهمیت‌ترین مسائل و رویدادهای سیاسی کشور نیز از گزند تیغ تیز انتقاد نویسندگان و شاعران این نشریه، در امان نمانده است. مهم‌ترین محتوای سیاسی نشریه را مسائلی همچون تهدیدات کشورهای خارجی و ترس حکومت وقت از آنها، انتقاد از عملکرد وزیران و دولتمردان، انتقاد از ناکارآمدی مجلس شورای ملی و نمایندگان مجلس، خرید و فروش رای مجلس، انتقاد از نقش مخرّب مستشاران خارجی، وضعیت به‌ریخته و نابسامان ادارات دولتی و... تشکیل می‌دهد. این مقاله با تاکید بر محتویات نشریة باباشمل، به روش تحلیل محتوای تلفیقی، می‌کوشد گفتمان حاکم بر این نشریه را بازگو کند.

ملخص الجهاز:

نشریۀ باباشمل که خود با الگوبرداری از خط مشی و شیوۀ طنزپردازی نشریۀ موفقی همچون ملانصرالدین که به زبان ترکی آذربایجانی چاپ میشد و در مدت بیست سال انتشارش ، بسیاری از خوانندگان خود را با بیانی طنزآمیز با سیاست روز آشنا کرد، خود نمونه و سرمشقی برای دیگر نشریات طنز فارسیزبان شد که تاکنون به دلایلی نامعلوم و نامشخص ، مورد بیمهری و کم توجهی پژوهشگران طنز و فعالان حوزۀ مطبوعات قرار گرفته است و همین مسئله ، ضرورت توجه به این نشریه را نمایان میکند؛ نشریه ای که در حکم حلقۀ واسطی میان نشریۀ پیشرو ملانصرالدین و نشریات طنز فارسیزبان بود و تأثیراتی انکارناپذیر بر سبک و اسلوب و ابداعات هنری و ذوقی نشریات طنزآمیز موفق بعد از خود، چه پیش از انقلاب اسلامی (نشریۀ توفیق ) و چه پس از پیروزی انقلاب (نشریۀ گل آقا) بر جای گذاشت . به نظر میرسد گنجه ای با درک نفوذ روسیه در سیاست ایران و قدرت گیری گروه ها و جناح های سیاسی وابسته به این کشور مانند حزب توده که علاوه بر تصاحب چندین کرسی در مجلس ، حتی در بدنۀ ارتش نیز رخنه کرده بودند، در تلاش است با لحنی مشفقانه و تا حدی توأم با تملق با روس ها سخن بگوید و درعین حال ، با مطالبش در نشریۀ باباشمل ، از منافع کشور در مقابل زیاده خواهیهای دولت شوروی دفاع کند.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول