خلاصة:
هدف: هدف از این تحقیق بررسی ارگونومیک فعالیتهای کاربران در بخش اطلاعرسانی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز بود. روش: با توجه به کثرت جامعه آماری پژوهش، با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و بهصورت نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری دادههای پژوهش از پرسشنامه محقق ساختهای با مقیاس 5 درجهای لیکرت استفاده شد و نتایج با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 22 تحلیل شد. یافتهها: یافتههای این پژوهش نشان دادند که بیشترین میزان استفاده روزانه از رایانه بین 1 تا 2 ساعت بود. 7/7 درصد از مراجعه کنندگان دارای بیماری اسکلتی- عضلانی بودند. میانگین نمرات دانشجویان شرکت کننده در پژوهش از نظر متغیر «ارگونومی عوامل محیطی کتابخانه مرکزی»، «متغیر انطباق نگرش و بهرهگیری کاربران با اصول ارگونومی» و «متغیر رعایت اصول ارگونومیکی شخصی» به ترتیب برابر 77/2، 06/3، 85/2 به دست آمد. نتایج کلی این تحقیق نشان داد که دو متغیر «ارگونومی عوامل محیطی»، و «رعایت اصول ارگونومیکی شخصی» بهطور معنیداری پایینتر از حد متوسط و «انطباق نگرش و بهرهگیری کاربران با اصول ارگونومی» در حد متوسط قرار دارند. ارگونومی عوامل محیطی در کاربران مرد بهطور معنیداری بیشتر از کاربران زن است. همچنین سایر یافتههای نشان دادند که از نظر آماری تفاوت معنی داری بین کاربران دارای بیماری اسکلتی-عضلانی و سایرین، دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی، و دانشجویانی با میزان استفاده متفاوت از رایانه از نظر میزان رعایت «ارگونومی عوامل محیطی»، «انطباق نگرش و بهرهگیری کاربران با اصول ارگونومی» و رعایت «اصول ارگونومیکی شخصی» وجود ندارد. نتیجهگیری: میزان ارگونومی عوامل محیطی در بین کاربران و رعایت اصول ارگونومیکی شخصی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز بهطور معنیداری پایینتر از حد متوسط و میزان انطباق نگرش و بهرهگیری کاربران با اصول ارگونومی در حد متوسط است.
Aim: The aim of the research was investigating the ergonomic activities of users in the information center of the University of Tabriz library and documentation center. Method: Regarding the diversity of the population of the research, 385 students selected as a sample by probabilistic methods. Finally, 300 students fulfilled the questionnaire. The researcher-developed questionnaire used as a data gathering tool and the data analyzed by the SPSS statistical package. Finding: The findings of the research showed that users at most use computers daily between 1-2 hours. 7.7 percent of the students had the skeleton and muscular problems. The average score of environmental factors, user’s concordance and utilization of ergonomic principles and considering personal ergonomic principles are 2.77, 3.06, and 2.85. general findings showed that "ergonomy of environmental factors" and "considering personal ergonomic principles" are significantly lower than the average and "user’s concordance and utilization of ergonomic principles" variable is in average level. Findings also showed ergonomy of environmental factors of men significantly more than women. Also "ergonomy of environmental factors", "considering personal ergonomic principles" and "user’s concordance and utilization of ergonomic principles" are not statistically significant between students with the skeleton and muscular problem and others and between variant education levels and different daily use of computers