پوشش و لباس و نمادهای آن در ادبیات عرفانی مقالة

عرفان اسلامی بهار 1400 - شماره 67 التصنيف B (Azad University/ISC (‎17 صفحة - من 27 إلی 43 )

الکلمات المفتاحية: ادبیات عرفانی خرقه پوشش عرفان و تصوف پشمینه ازرق‌پوشی Sufism and Sufism Clothing cover mystical literature Donut fleece

fa en

خلاصة:

باس و خرقه در عرفان اسلامی از مستحسنات شمرده می‌شود و از سرپوش تا پاپوش به عنوان رمز و نماد سیر و سلوک در معانی مختلف استفاده می‌شده است و به ادبیات عرفانی در بخش منظوم و منثور جلوه‌های خاصی داده است. در این مقاله نمونه‌های لباس عارفان و صوفیان با توجه به نمادهای آنها و انعکاس آن در ادبیات عرفانی بررسی شده است. خرقه‌پوشی مهم‌ترین بخش از پوشش صوفیان را در بر می‌گیرد که نشانة ارتباط معنوی با مرشد و پیر معنوی به شمار آمده است و نماد ریاضت و بی‌توجهی به دنیا و سیر و سلوک است. لباس هزار بخیه به هزار اسم الهی، «قاسمی» جامه گریبان چاک و نماد دوری از کثرت و شهادت امام حسین(ع) و به همین ترتیب دیگر لباس‌ها نمادهای معنوی هستند. مهم‌ترین ویژگی لباس عارفان «رنگ» و «شکل» آن بوده است که نمادسازی رنگ‌های سفید، سیاه، ازرق و ملمع بیش از دیگر رنگ‌هاست و شکل ساده و جامة کوتاه و وصله‌دار و کهنه نیز رایج بوده است و نماد بی اعتنایی به دنیا شمرده می‌شود.

ملخص الجهاز:

پوشش و لباس و نمادهای آن در ادبیات عرفانی علی اکبر افراسیاب پور یدالله بهمنی مطلق چکیده لباس و خرقه در عرفان اسلامی از مستحسنات شمرده می‌شود و از سرپوش تا پاپوش به عنوان رمز و نماد سیر و سلوک در معانی مختلف استفاده می‌شده است و به ادبیات عرفانی در بخش منظوم و منثور جلوه‌های خاصی داده است. در ادب فارسی با گفته‌های خواجه عبدالله انصاری و ابوسعید ابوالخیر و در ادب عربی با حسن بصری (متوفی ۱۱۰ ق) که به گفته برخی تصوف با او آغاز می‌شود (مکی، ۱۴۱۰: 1/305) این هنرمندی در ادبیات فارسی با سنایی و عطار و مولوی به اوج خود می‌رسد در این گسترة وسیع یکی از مضامین به لباس و پوشش اختصاص دارد که موضوع این پژوهش است. الا ای صوفی پیروزه خرقه بگردش خوش همی گردی چو حلقه (عطار، 1361: 38) صوفی پیروزه‌پوش گوهری جوش می‌زن چون بجوشی خوش‌دری (همو، 1373: 200) یا رنگ سبز را که نماد رویش و باروری است و در نام خضر دیده می‌شود و طوطی که در عرفان نماد روح و جان است سبز رنگ می باشد، از قول طوطی گفته می‌شود: خضر مرغانم از آنم سبز پوش تا توانم کرد آب خضر نوش (همو: 1374: 82) صدهزاران سبزپوش از غم بسوخت تا که آدم را چراغی برفروخت (همان: 239) در آن شب تیغ او را دید در خواب که پیش شیخ آمد دیده پر آب زمرد رنگ تاجی سبز بر سر لباسی سبزتر از سبزه در بر (همو، 1361: 26) خرقه پوشی در ادبیات عرفانی «خرقه» از ریشة «خَرق» به معنای پاره کردن است، اما در لغت تکه‌ای را از لباس که پاره شده باشد گویند.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول