خلاصة:
نماز یکی از مهمترین عبادات در یهودیت و اسلام بهشمار میرود. سهولت و صعوبت یکی از جنبههای نماز است که میتوان آن را مورد مطالعه تطبیقی قرار داد تا برتری دین اسلام و جامعیت آن روشن شود. در این نوشتار صرفا به سهولت و صعوبت نماز توجه شده است. با مراجعه به متون فقهی هر دو دین و با روش توصیفی ـ تحلیلی و توجه به ملاک و عوامل سهولت و صعوبت، این نتیجه به دست آمده که نماز در یهودیت، عبادتی صعب و مشقتبار است؛ برخلاف اسلام که با توجه به شروط مناسب و متناسبی که برای نماز و ارکان آن مقرر گردیده، عبادتی سهل و آسان است. برایناساس برتری اسلام در این جنبه یعنی سهولت و صعوبت ثابت شده است. ازآنجاکه دین جامع باید تمام جوانب موردنیاز بشر را در نظر بگیرد، سهولت نماز در اسلام برخلاف یهودیت میتواند به نشان دادن یکی از جنبههای جامعیت دین اسلام کمک کند.
Prayer is one of the most important acts of worship in Judaism and Islam. Ease and difficulty is one of the aspects of prayer that can be studied comparatively to clarify the superiority of Islam and its comprehensiveness. In this study only the ease and difficulty of prayer has been considered. Using a descriptive-analytical method and referring to the jurisprudential texts of both religions and paying attention to the criteria and factors of ease and difficulty, this paper came to the conclusion that unlike Islam, the prayer in Judaism is a difficult and arduous act of worship, since the proper conditions and rules that have been set in Islam for prayer and its pillars, have made it an easy act of worship. Therefore, the superiority of Islam in this aspect, i.e. ease and difficulty, has been proven. Since a comprehensive religion must consider all aspects of human needs.
ملخص الجهاز:
حتی نسبت به یک مکلف ممکن است حکم شود که مثلاً اگر نمازِ ایستاده در وسع او نیست، بلکه برایش عسرت دارد، تا چه رسد به اینکه برایش حرجی باشد ـ و لو اینکه در این دو فرض نیز، قدرت عقلی وجود دارد ـ نشسته بخواند، همچنین اگر نماز نشسته در وسع او نیست، خوابیده بخواند و همینطور نسبت به هر حالتی که قدرت عرفی، یعنی توأم با یسر و آسانی ندارد، به حالت پایینتر از آن اکتفا کند و لو اینکه به حالتی برسد که به کمترین ذکر بپردازد و حتی به کمتر از آن، که فقط حضور قلب است، برای کسی که مثلاً در حال غرق شدن در دریاست (فرحی، 1390، ص287ـ289).
حتی اگر در مقابل شخصی که تفیلای لحش میخواند دیوار شیشهای قرار دارد، باید برحذر بود که از جلوی او عبور کرد تا اینکه آن شخص تمرکز حواس خود را از دست ندهد (مجموعه قوانین، بیتا، ج1، ص 210ـ213).
اگر این موضوع برای او امکان ندارد، بدون آنکه صحبتی کند به اتاق دیگر رفته و تفیلای خود را ادامه دهد (همچنین اگر متوجه شد که کودکی پوشک خود را کثیف کرده است و از آن بوی بد خارج میشود، باید از او به اندازه دو متر فاصله بگیرد و اگر امکان ندارد به اتاق دیگر برود) (مجموعه قوانین، بيتا، ج1، ص220) اگر دیگران در آن مکان تفیلا میخوانند، و از وجود مدفوع در آنجا مطلع نیستند، سعیکند که با اشاره، و بدون اینکه صحبتی کند آنان را مطلع سازد تا از آن محل دور شوند.
اگر در آن مکان فقط ادرار وجود دارد، کافی است که او تنها از آن، دو متر فاصله بگیرد و تفیلای خود را ادامه دهد و در این مورد احتیاج نیست که دیگران را که در آن محل تفیلا میخوانند مطلع سازد (مجموعه قوانین، بیتا، ج1، ص221).