خلاصة:
گردشگری نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایفا میکند و شناسایی تقاضای آن، میتواند به تصمیمگیریهای توسعهی اقتصادی کمک شایانی بنماید. از طرفی قانون هدفمندی یارانهها به عنوان یکی از شاخصترین برنامههای اقتصادی و اجتماعی دولت تبعات و تاثیرات گوناگونی در برنامه ریزیهای آینده به دنبال خواهد داشت. اما هدفمندی یارانهها هزینه سفر مردم را در داخل کشور بالا برده و بدون برنامهریزی دولت میتواند اثرات منفی بر گردشگری داشته باشد. هدف از این تحقیق محاسبه کششهای قیمتی و درآمدی گردشگری داخلی در شهر اصفهان قبل و بعد از اجرای یارانهها میباشد. اطلاعات به کار رفته از نوع مقطعی شامل یک نمونهی۵۰۰ خانوار گردشگر داخلی است که حداقل یک شب در شهر اصفهان در تابستان ۱۳۸۸و یا تابستان ۱۳۹۰ اقامت داشتهاند. نمونه مورد مطالعه به صورت تصادفی طبقهبندی شده انتخاب شده و اطلاعات از طریق مصاحبه شفاهی با سرپرست خانوار وتکمیل پرسشنامه جمعآوری گردیده است. برای برآورد تابع تقاضای گردشگری از مدل آیدز (سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل1) به شکل مدل رگرسیون، استفاده شده است. رگرسیونهای مجزا برای برآورد تقاضا برای هرکدام از پنج کالای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، بازدید از نقاط دیدنی و سوغات محاسبه و نیز کششهای قیمتی تقاضا و مخارجی (درآمدی) تقاضا برای آنها محاسبه شده است.
نتایج نشان میدهد که کشش قیمتی تقاضای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، بازدید از نقاط دیدنی و سوغات به ترتیب در تابستان سال۱۳۸۸ برابر با ۲۶۴/۰-، ۰۵۸/0-، 760/0-، 043/0- و 132/0- و کشش مخارجی (درآمدی) تقاضا به ترتیب 040/1، 904/0، 035/0، 516/0 و 534/0 میباشد. همچنین کشش قیمتی تقاضای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، بازدید از نقاط دیدنی و سوغات به ترتیب در تابستان سال 1390 برابر با 333/0-، 526/0، 111/1، 777/0 و 973/0 و کشش مخارجی (درآمدی) تقاضا به ترتیب 587/0، 308/ ، 563/0، 426/0 و 165/0 میباشد این ارقام نشان میدهد که در سال 1388 همهی کالاها از نظر کشش قیمتی تقاضا، کم کشش میباشند و با توجه به کششهای مخارجی، کالای غذا یک کالای لوکس و بقیه کالاهای ضروری میباشند.1- AIDS (An Almodt Ideal Demand Systemو در سال 1390 تنها کالای غذا یک کالای معمولی و از نظر کشش قیمتی یک کالای کم کشش میباشد اما بقیه کالاها از نوع گیفن2 میباشند. اما از نظر کششهای مخارجی همه کالاها از نوع ضروری محسوب میشوند. در این تحقیق از مخارج گردشگر به جای درآمد آنها استفاده شده است.