خلاصة:
این مقاله به شرح زندگی و عقاید یوجین اونیل» نمایشنامهنویس برجستة آمریکاء و اکبر
رادی، نمایشنامهنویس صاحبنام و معاصر ایران اشاره میکند. در میان آثار گرانبهای آنان، این
تحقیق، گرد محور نمایشنامههای «گوریل پشمالو) و «پلکان») از جنبهی قربانی شدن انسان در
مناسبات تیرهی اجتماعی به تفخص پرداخته است. به منظور بررسی بهتر، دیدگاههای این دو
نویسنده در مورد مسائل و حوادث سیاسی - اجتماعی کشورشان مورد بررسی است تا آشکار
شود که چگونه فراز و نشیبهای اجتماعی همچون حضور عصر صنعت و سرمایهداری و
بی عدالتی ناشی از آن میتواند سبب از هم گسیختگی و نابودی انسان شود. بنابراین در
بخش نخست این مقاله بحثی پیرامون انقلاب صنعتی و عواقب ظهور صنعت بر زندگی مردم
صورت میگیرد و در بخشهای بعدی، با همین دیدگاه شخصیّتهای این نمایشنامهها از
بعد اجتماعی مورد بررسی قرار میگیرند تا نمایانندهی چگونگی قربانی شدن آنها در دنیای
مدرن باشد.
ملخص الجهاز:
گاهي اوقات فکر مي کنم کشور آمريکا به همين دليل دون ترين کشور جهان است (به نقل از کارپنتر، ١٩٦٤: ١٣٨) خلاقيت اونيل در انتخاب شخصيت هاي نمايشنامه هايش در اين بوده است که او هميشه شخصيت هايي عجيب را انتخاب مي کرد که در نگاه اول شايد گمان بريم هيچ وجه اشتراکي با ما ندارند؛ ولي در حقيقت وجه اشتراک آنها با ما، در همان مسائل و مشکلات معنوي است که خود ما نيز در زندگي روزمره با آنها سر و کار داريم .
نادر ابراهيمي در مقاله ي خود به نام ” اکبر رادي ، تابش تند نور ” روش رادي را در برداشت هاي خويش از فراز و نشيب هاي جامعه و رخدادهاي تاريخي و به تصوير کشيدن آنها در نمايشنامه هايش که تا ابد همچون سندي معتبر باقي خواهند ماند، اين گونه بيان مي کند: آقاي اکبر رادي ، در ارائه ي وضعيت طبقات جامعه ي عصرخود که عصري ست از نظرسرعت جابه جايي طبقات و پويايي و ديگرگوني پذيري آنها، کاملأ خاص و استثنايي و نشاندادن حرکات شتابناک هر طبقه به جانب موقعيت طبقاتي ديگر و رشد سرطاني و انحطاط پذيري برق آساي طبقات بالاي هرم طبقاتي جامعه ، و نشان دادن نقاط ضعف و قوت هر طبقه در جايگاه تاريخي - اجتماعي اش ، و نگريستني کاملأ دقيق و ظريف به بافت و نقش ريز افراد شاخص و نمونه در هر طبقه ، استاد مسلم و تحليل گري بي مانند است (ابراهيمي ، ١٣٨٣: ٥).