خلاصة:
مطالعه در مورد علل و عوامل تأثیرگذار توزیع غیرمنطقی امکانات برای از بین بردن و یا حداقل کاهش نابرابریهای ناحیه‌ای امری ضروری و بسیار مهم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه‌ای - پیمایشی و با رویکرد کاربردی است. پژوهش حاضر با 59 شاخص در 4بخش بهداشتی و درمانی، اقتصادی، زیربنایی، آموزشی و فرهنگی با استفاده از دو روش موریس و تاکسونومی عددی به درجه‌‍‌بندی توسعه یافتگی شهرستان‌های استان اردبیل پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که عدم تعادل و ناهمگنی در بین شهرستان‌های استان وجود دارد به‌طوری‌که همه شهرستان‌ها در شاخص تلفیقی موریس در2 سطح نیمه برخوردار و محروم قرار گرفته‌اند و اردبیل رتبه اول را به خود اختصاص داده است و سرعین تنها شهرستان محروم استان بوده است در شاخص تلفیقی تاکسونومی نیز شهرستان‌ها در3سطح برخوردار، نیمه برخوردار و محروم قرار گرفته‌اند در این روش نیز اردبیل در بین شهرستان‌های برخوردار رتبه‌ی اول را کسب کرده است و نیر تنها شهرستان محروم استان بوده است. لذا این تفاوت نه تنها در بین شهرستان‌های استان زیاد است بلکه اختلاف قابل ملاحظه‌ای با دیگر مناطق کشور دارد که لزوم توجه جدی و برنامه‌ریزی‌های هدفمند و منطبق بر قابلیت‌های استان را درجهت توسعه متوازن و یکپارچه را می‌طلبد.
Unequal spatial distribution of resources in almost all There are countries in the world, but the problem in developing countries acute form of development programs have problem and it has disrupted the overall development process. The research method is descriptive-analytical and based on library-survey resources and with a practical approach. Therefore, the study of the causes Influence of irrational distribution facilities to eliminate or at least reduce inequalities the zone is necessary and very important. The first step in this field and rank ordered into different regions in terms of a variety of health indicators, Economic, Infrastructure, Cultural and educational. Study with 59 indexes 4 the health sector, Economic, Infrastructure, Morris and Taxonomy of Educational and Cultural using the calibration method has been developed Ardebil. The results show that there is an imbalance of heterogeneity in the province So All Consolidated Index 2-level cities in Mauritius had half And Divided and deprived Ardebil Rating The first is devoted to Sarein the city was deprived of the taxonomy is a compilation of the 3 cities high level, Half have been disadvantaged in this way also won first place in Ardabil between cities are deprived of the Secretary of the city. This difference not only in the province but there is much difference of With other regions of the country The attention and targeted programs in order to develop a balanced and integrated based on the capabilities of Sectors.
ملخص الجهاز:
سنجش درجه توسعه يافتگي شهرستانهاي استان اردبيل با استفاده از روش موريس و تاکسونومي عددي صياد ايراني هريس *، دانش آموخته دکتراي جغرافيا و برنامه ريزي شهري، پژوهشگر گروه ژئوپلتيک ، دانشگاه عالي دفاع ملي، تهران اسماعيل قلينژاد شام اسبي، دانش آموخته کارشناسي ارشد جغرافيا و برنامه ريزي شهري، گروه جغرافيا، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ايران اسماعيل نجفي، استاديار دانشکده علوم زمين گروه ژئومورفولوژي دانشگاه دامغان، دامغان، ايران تاريخ دريافت : ٩٨/٧/٢٢ تاريخ پذيرش: ٩٨/١٢/١٣ چکيده Abstrac مطالعه در مورد علل و عوامل تأثيرگذار توزيع غيرمنطقي امکانات براي از بين بردن و يا حداقل کاهش نابرابريهاي ناحيه اي امري ضروري و بسيار مهم است .
اين نابرابريها که به دلايل متعددي چون دلايل تاريخي، اجتماعي، اقتصادي، جغرافيايي، دموگرافيکي و سياسي ايجاد ميشوند، رشد ناهمگون و نامتعادل ميان نواحي و مناطق را به دنبال دارند (١٩٩٦٤,Mansouri) وجود نابرابري و ابعاد آن از نشانه هاي مهم توسعه نيافتگي است ( Dadashpoor and et al ٢٠١١:١٧٥,) نظر سازمان ملل متحد نيز، وقتي از نابرابريهاي اجتماعي سخن گفته ميشود، نه تنها بايد به عدالت محيطي توجه کرد، بلکه ارتباط آن را نيز بايد با جنبه هاي توسعه فرهنگي و اجتماعي مورد توجه قرار داد (٢٠٠٦٢٠٠,United Nations).
درک عميق و همه جانبه توسعه نيافتگي و مسائل آن مستلزم بکارگيري شاخص هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، زيربنايي و غيره که از مولفه هاي مهم توسعه يافتگي هستند و در تشخيص نابرابري واحدهاي مختلف جغرافيايي بسيار حائز اهميت هستند ميتواند کم وکاستيها، نارساييها و عدم تعادل در توزيع امکانات را در سطوح مختلف توسعه شناسايي کرده و يک ديد کلي از استعدادها وتنگناهاي منطقه مورد مطالعه به دست آورده و زمينه را براي برنامه ريزان در جهت کاهش عدم تعادل در بين مناطق با توجه به زمينه ها و قابليت هاي موجود آماده ميکند.
(
, 
, 
)
