خلاصة:
بیماریهای مزمن از جمله دیابت در کوتاهمدت با کاهش استقلال و تعامل فرد، بهزیستی ذهنی او را مختل نموده و مشکلاتی را به وجود میآورند. به نظر میرسد مثبتنگری در کمک به این بیماران، نقش موثری را داشته باشد. در این راستا، مطالعهی حاضر با هدف تعیین نقش میانجی تابآوری در رابطهی بین مثبتنگری و بهزیستیذهنی بیماران دیابتی شهرستان بناب انجام گرفت. این مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی به روش مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعهی آماری، کلیهی اعضای فعال انجمن دیابت شهرستان بناب در سال 1397بودند. از این جامعه، 500 نفر با نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. دادهها به وسیلهی پرسشنامهی ویژگیهای روانشناسی مثبتنگر رشید (2008)، مقیاس تابآوری کونور و دیویدسون (2003) و پرسشنامهی بهزیستی ذهنی وارویک ادینبورگ (2007) جمعآوری شدند و با استفاده از نرم افزار SPSS-v25 و LISREL-v8/8 با مدلسازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشانداد که مسیرهای مستقیم از مثبتنگری به بهزیستیذهنی (۰5/۰>p ۲7/۰=β)، مثبتنگری به تابآوری (۰۱/۰>p 83/۰=β) و تابآوری به بهزیستیذهنی (۰۱/۰>p 80/۰=β)، از نظر آماری معنیدار بود. همچنین مثبتنگری به طور غیرمستقیم از طریق تابآوری نیز بر بهزیستیذهنی تاثیرمثبت و معنادار داشت (۰۱/۰>p 66/۰=β). اگرچه به خاطر محدودیتها باید جانب احتیاط را نگه داشت، ولی به نظر میرسد توجه به مدل مثبتنگری، در برنامه درمانی و مشاورهای بیماران دیابتی مفید باشد.
ملخص الجهاز:
داده ها به وسيله ي پرسشنامه ي ويژگي هاي روان شناسي مثبت نگر رشيد (٢٠٠٨)، مقياس تاب آوري کونور و ديويدسون (٢٠٠٣) و پرسشنامه ي بهزيستي ذهني وارويک ادينبورگ (٢٠٠٧) جمع آوري شدند و با استفاده از نرم افزار SPSS-v٢٥ و ٨/٨ LISREL-vبا مدل سازي معادلات ساختاري تحليل شدند.
Diener, Lucas and Oishi 8.
Wylie, Shah, Connor 11.
پس باتوجه شيوع بالاي ديابــت (هالت ، ٢٠١٩) و نقش مهم تفکر مثبت و بهزيستيذهنــي در فرايند درمان اين بيماران ، توجه و بکارگيري مهارت هاي مثبت نگري در بهبود بهزيستي ذهني بيماران ديابتي ضروري به نظر ميرسد.
Finer, Robb, Cowan, Daly, Shah, Farmer 2.
Arampatzi, Burger, Stavropoulos, & Van Oort 13.
Milioni, Alessandri, Eisenberg and Caprara 14.
Suldo, Hearon, Bander 15.
مطابق جدول شماره ٢ ميانگين و انحراف استاندارد به ترتيب براي مثبت نگري ٣٨/٦٣ و ١١/٢٤، تاب آوري ٦٣/٠٠ و ١٣/٧٩، و بهزيستي ذهني ٤٩/١٦ و ٩/٠٢ ميباشد.
بنابراين ، با توجه به نتايــج بدست آمده مدل نظري نقش واسطه اي تاب آوري در تبيين رابطه بين مثبت نگري با بهزيستي ذهني به احتمال ٩٥ درصد تاييد ميگردد.
بنابراين ، پيشنهاد ميشود در پژوهش هاي بعدي اين مطالعه بر روي نمونه هاي ديگر نيز به اجرا شود و به نظر ميرسد توجه به مدل مثبت نگري، تاب آوري و بهزيستي ذهني و ساختارهاي مربوط به آن ها در برنامه درماني وخدمات مشاوره اي بيماران ديابتي مفيد خواهد بود.