خلاصة:
با توجه به تداوم وضعیت چالش در روابط ایران و کانونهای قدرت در نظام بینالملل به ویژه آمریکا، این پژوهش سعی در پاسخ به این پرسش دارد که مولفهها و عناصر بنیادین شکلدهنده و استمراربخش این وضعیت چالشی در روابط ایران و نظام بینالملل چیست؟ برای این منظور با بهرهگیری از روش تحلیل مضمون به بررسی ادبیات موجود پرداخته و کلیه آثار موجود در حوزه موضوعی تحقیق اعم از کتاب، مقاله و رساله دکتری مورد بررسی قرار گرفت که حسب سه شاخص میزان سنخیت و ارتباط موضوعی، اعتبار علمی نویسندگان، و نیز اعتبار علمی محل نشر، 17 اثر پژوهشی از این بین انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. یافتههای این پژوهش حکایت از آن دارد که مولفههای بنیادین تولیدکننده وضعیت چالش عبارتند از سه حوزه گفتمانها، اقدامات و مدیریت چالشها؛ که از این بین دو عامل «اقدامات طرفین متخاصم» و نیز «نحوه مدیریت چالشها» سهم بالاتری در شکلگیری و تداوم وضعیت چالش در روابط ایران و نظام بینالملل دارند.
Given the continuing challenge in the relationships between Iran and the centers of power in the international system, especially the United States, this study seeks to answer the question of what are the fundamental elements that shape and perpetuate this challenging situation in Iran-international relations? For this purpose, using the thematic analysis method, the existing literature was examined and all existing works in the field of research, such as books, articles and doctoral thesis, were examined, which according to three indicators of subjectivity and thematic relationship, the scientific validity of the authors as well as the scientific validity of the place of publication, 17 research works were selected and studied.The findings of this study indicate that the basic components of the challenge situation producer are the three areas of discourse, actions and the challenge management; Among these, the two last factors "actions of hostile parties" and "how to manage challenges" have a higher role in the formation and continuation of the challenge situation in relations between Iran and the international system.
ملخص الجهاز:
جمهوری اسلامی ایران و نظام بین الملل : چرایی چالش ها و راهبردها یحیی فوزی * محمد محمودی کیا ** چکیده با توجه به تداوم وضعیت چالش در روابط ایران و کانون هـای قـدرت در نظـام بـین الملـل به ویژه آمریکا، تحقیقات و پژوهش های متعدد وگسـترده ای در خصـوص تبیـین وضـعیت ایران و نظام بین الملل وجود دارد که این حجم انبوه از تحلیل ها ضرورت یک فرا مطالعـه و یک پارچه سازی برای رسیدن به هسته مشترک آنها و را الزامـی مـی سـازد و ایـن پـژوهش به دنبال ترکیب یافته های قبلی و نگاهی جدید وجامعتر به ایـن چـالش مـی باشـد و سـوال اصلی در این پژوهش به این قرار است که پدیده وضعیت چالشی نظام بین الملل با ایـران دریافته های پژوهشی پژوهشگران ایران چگونه بازنمایی شده است ؟ برای پاسـخ بـه ایـن سوال ، این با رویکردی لایـه ای بـه پدیـده چـالش مـذکور وبهـره گیـری از روش تحلیـل مضمون به بررسی ادبیات موجود پرداخته و کلیه آثار موجـود در حـوزه موضـوعی تحقیـق اعم از کتاب ، مقاله و رساله دکتری مـورد بررسـی قـرار گرفـت ..
علاوه براینکه قرائـت هـای مختلفـی از اسـلام سیاسـی و همچنـین لیبـرال دموکراسی بعنوان ایدئولوژی حاکم بـر نظـام بـین الملـل و نـوع ارتبـاط آنهـا بـا یکـدیگر وجود دارد و دربین آنها خوانش متفکران انقلاب اسلامی ایران نسبت به خوانش هـای دیگـر از اســلام سیاســی (همچــون قرائــت ســلفیهــا)از قرابــت بیشــتری بــا لیبــرال دمکراســی برخوردار است واین درحالی است که چالش های بین المللی ایران نسبت به چـالش دیگـر کشورهای اسلامی با نظام بین الملل تداوم وعمق بیشتری دارد واین مسئله نشـان مـی دهـد که نمی توان بصورت کلان و تنها بدلیل تفاوتهای بنیادین اندیشه اسلام وغرب ویـا تفـاوت های تمدنی چرایی تداوم این چالشها را تحلیل کرد.