خلاصة:
در عصر جهانی شدن توجه متفکران اسلامی به دموکراسی عناصر آن همانند حقوق بشر و حقوق زنان افزایش یافته است. دلیل آن مطلوبیت دموکراسی در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در عصر اطلاعات است. به همین دلیل محور آرا متفکران اسلامی موضوعاتی همانند حاکمیت مردم، مشروعیت، حقوق زنان، حق انتخاب، حقوق شهروندی و آزادی است. از این جهت فهم اندیشههای تاثیرگذار بر متفکران و جنبشهای سده معاصر اهمتی خاصی دارد. چرا که آرا متفکران و جریانهای کنونی نشات گرفته از متفکرانی همانند سید قطب است. سید قطب معتقد به تشکیل حکومت اسلامی و گسترش ایدئولوژی اسلامی و مخالف استفاده از اندیشهها و نظامهای به عاریت گرفته شده غربی همانند دموکراسی در حکومت اسلامی است. ایشان با نگرشی جامع گرایانه به اسلام معتقد بود که حکومت اسلامی و لوازم آن در متن مقدس و تجربه اسلامی وجود دارد و نیازی به بهرهگیری از مفاهیم غربی نیست.
The Study of the Conception of Islamic Government in Political Thought of Seyed GhotbMohammad Mahdi SalehFahali HematiAbstract:Islamic Scholars pay more attention to the elements such as human rights and women's rights of democracy in the globalization era. The democracy is socially, politically, economically and culturally is desir-able in the information era. Therefore, Islamic scholars have given more attention to sovereignty, legitimacy, women’s rights, and freedom of choice, citizen right and liberty. So, the understanding of influential thoughts of contemporary scholars is very important. The ideas of recent scholars stemmed from scholars such as Seyed Ghotb. Seyed Ghotb believed in Islamic government and the expansion of Islamic ideology and opposed following Western thoughts such as democracy in Islamic Government. Having a comprehensive attitude towards Islam, he believed that Islamic government exists in Islamic experience and Muslims don’t need Western ideas.Key Words: Seyed Ghotb, Islamic Government, Democracy, West, Islamic Religion
ملخص الجهاز:
ثانیا، کاربرد کلمه تجدد هر چند به نوعى گسست از سنت به سان شىءاى متعلق به گذشته است، اما هرگز به معناى گسست از اسلام نیست؛ به تعبیر دیگر، بین ((تجدید اسلام)) و ((تجدید فکر اسلامى)) تفاوت بسیارى وجود دارد؛ تجدید اسلام چیزى است که در قاموس اهل ایمان معناى روشنى ندارد و بلکه آشکارا بى معناست، زیرا به اعتقاد مسلمانان خداوند اسلام را چونان حقیقت مطلق و غیرقابل تغییر به پیامبر اسلام وحى کرده است؛ لیکن تفکر اسلامى که در قالب گفتمانهاى مختلف فقهى، فلسفى و غیره ظاهر شدهاند، همگى تاریخیت خاص خود را دارند و بنابراین در معرض نقد و تجدید هستند.
(عبدالرحمن، بى تا:19) در ذیل، ویژگىهاى عمومى نظریههاى سنتى و جدید درباره نظام سیاسى اسلام اشاره مىکنیم: - بررسي مبانی حكومت ديني با توجه به فرضيه اصلی پژوهش كه بررسی مفهوم حکومت اسلامی در اندیشههای سیاسی مطهری و سید قطب است و وجود انقلاب اسلامي در ايران، به عنوان نماد خارجي انديشه حكومت ديني، و حکومتها و نهضتهای دیگر کشورهای مسلمان از جمله مصر که با این شعار تشکیل حکومت دادهاند، بررسي تاريخچه حكومت ديني از نظر تئوريك ضروري به نظر ميرسد.
(همان:126، 168؛ آنتونی بلک، 1385ش) سید قطب معتقد بود برای رسیدن به آمال او در حوزه سیاسی و تشکیل حکومت اسلامی، نیاز به بازآفرینی اسلامی است و برای این کار نیاز به جماعت پیشتازی است که عزم این کار نماید و البته این جمعیت مسلماً نیازمند نشانههایی در راه است که حتماً باید از مصدر نخست این عقیده، یعنی قرآن، فراهم آید و باید با بازگشت به سرچشمه ناب، یعنی قرآن کریم، وضعیت موجود جامعه را که اساساً با جهان بینی اسلامی تضادی بنیادی دارد و در وضع جاهلی به سر میبرد، دگرگون ساخت و از تمام عوامل مؤثر جاهلی که زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است، رها شد.