خلاصة:
نئوواقع گرایی از رویکردهایی است که برای مدت طولانی به عنوان پارادایم حاکم در مطالعۀ سیاست بینالملل مورد توجه قرار گرفته و مفروضات آن در شکل دادن به سیاست و نظام بینالملل نقش مهمی داشته است. به همین دلیل بسیاری از مکاتب نظری تلاش نمودهاند که این نظریه را به چالش بکشند. برای رفع این ایرادات و پاسخگویی به این چالشها، نوواقعگرایان به رهبری کنت والتز تلاش کردند روایتی از واقع گرایی عرضه کنند که با معیارهای علمی مرسوم انطباق داشته باشد و قادر به تبیین روابط بینالملل باشد. حاصل تلاش والتز ارائۀ نظریه واقعگرایی ساختارگرا بود که مبتنی بر اصول و مفروضههای اثبات گرایی است. این مسئله باعث شد که منتقدین، مخصوصا فرا اثباتگرایان از جنبههای مختلف هستی شناختی، معرفت شناختی و روش شناختی نوواقع گرایی را به چالش بکشند. در این پژوهش سوال این است که مهمترین چالشهای فرانظری نظریه نئورئالیسم چیست؟ برای پاسخ به این پرسش تلاش شده است در بعد هستیشناسی، روش شناسی و معرفت شناسی به این پرسش پاسخ داده شود. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی تحلیلی میباشد.
ملخص الجهاز:
چالش های فرانظری نظریه نئورئالیستی در روابط بین الملل اکبر ولیزاده */ صارم شیراوند **/ ابوذر عمرانی ***/ کمال رنجبری **** 3 2 1 چکیده نوواقع گرایی از رویکردهایی است که برای مدت طولانی به عنوان پارادایم حاکم در مطالعۀ سیاست بین الملل مورد توجه قرار گرفته و مفروضات آن در شکل دادن به سیاست و نظام بین الملل نقش مهمی داشته است .
برای رفع این ایرادات و پاسخ گویی به این چالش ها، نوواقع گرایان به رهبری کنت والتز تلاش کردند روایتی از واقع گرایی عرضه کنند که با معیارهای علمی مرسوم انطباق داشته باشد و قادر به تبیین روابط بین الملل باشد.
این برداشت وجود دارد که بسیاری از اختلاف نظرها در حوزٔە محتوایی روابط بین الملل به مسائل فرانظری مربوط می شود و ناشی از این است که نظریه ها چه سئوال هایی را مشروع یا مهم می دانند، زیرا این مسائل به ریشه های هستی شناختی (شرحی عام از اینکه چه چیزی وجود دارد و چگونه عمل می کند)، معرفت شناسی(که نشان می هد ما چگونه می توانیم بدانیم که از طریق روش شناسی های خاص می توانیم بدانیم ) مباحث آن ها (یعنی فرانظریه ) مربوط می شود.
در واقع این بعد متضمن و مستلزم کشف یا تدوین پیش فرض های معرفت شناسی نظریه روابط بین الملل است (دهقانی فیروز آبادی ، ١٣٩٣: ٣٦).
یعنی مکانیسم ها و روش های علمی اثبات گرایی مثل مشاهده ، کنترل و کمی کردن را که در عرصۀ مطالعه پدیده های طبیعی به کار می بریم ، در عرصۀ علوم اجتماعی و تحلیل رفتار بازیگران در روابط بین الملل نیز قابل تعمیم هستند (دانش نیا، ١٣٨٧، ١١٠).