خلاصة:
در تحلیل حاضر بندهایی از زبان رایجی بَرزُکی از منظر دو فرانقش بینافردی و تجربی ارائه می‌شود و قصد بر آن است تا تحلیل‌های معنابنیان نظریة نقش‌گرای هلیدی دربارة این گونة زبانی سنجیده شوند که مانند بسیاری از گویش‌ها یا زبان‌های محلی تنها دارای صورت گفتاری و محاوره‌ای هستند. بدین منظور، با توجه به فرانقش بینافردی، فاعل، خودایستا و نوع بندها و بر اساس فرانقش تجربی، بسامد و نوع فرایندهای زبان راجی بَرزُکی مورد بررسی قرار می‌گیرند. زبان رایجی (راجی) بَرزُکی از زبان‌های در خطر ایران است که در شهر بَرزُک (50 کیلومتری شهر کاشان) به آن تکلم می‌شود. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و داده‌های آن از مصاحبة شفاهی با یک گویشور زن بومی 83 ساله و دوگویشور مرد بومی82 و 64 ساله بَرزُکی به دست آمده است. نتایج به دست آمده بیان‌گر آن است که از مجموع 35 بند پیاده‌شده از داستان شفاهی با موضوع سیل بزرگ 60 سال پیش این شهر، در فرانقش تجربی فرایند مادی با 66% (23 فعل) رخداد، پربسامدترین فرایند است. درصد رخداد سایر فرایندها عبارت است از: رابطه‌ای 20% (7 فعل)، ذهنی 8% (3 فعل)، فرایند رفتاری 3% (یک فعل)، کلامی 3% (یک فعل) و وجودی 0%. تحلیل فرانقش بینافردی این بندها نشان می‌دهد که از میان 35 بند، 34 بند خبری و یک بند امری می‌باشد و فاعل در 33 بند غایب و تنها در دو بند فاعل، گویندة بند است. همچنین از 35 فعل موجود در این بندها 33 بند دارای فعل گذشته (28 فعل گذشتة ساده و 5 فعل گذشتة استمراری) و 2 بند دارای زمان حال هستند.
This study aims to analyze the clauses of Barzoki language from the perspective of two metafunctions (interpersonal and experimental) and the intention is to measure the semantic analysis of Halliday’s Systemic Functional Grammar of this kind of language, which, like many local dialects or languages, has only a spoken and conversational form. For this purpose, according to the Interpersonal meta-functional analysis, the subject, finite elements, and the type of clauses and based on the experiential metafunction, the frequency, and type of processes of Raji Barzaki are examined. Barzoki Rayeji (Raji) is one of the endangered Iranian languages which is spoken in Barzok (a city that is 50 Km far from Kashan). This study is descriptive-analytic. The data were obtained from the interview with a female native speaker 83-year-old and 2 male native speakers 82 and 64-year-old From Barzok city. By studying 35 clauses of the oral narrative on the subject of the flood of 60 years ago in Barzok, the results indicate that the material process with 66% (23 verbs) is the most frequent event in the experiential metafunction. The occurrence of other processes is relational process 20% (7 verbs), mental process 8% (3 verbs), behavioral process 3% (1 verb), verbal process 3% (1 verb), and existential process 0%. Interpersonal meta-functional analysis of these clauses show that among the 35 clauses, 34 clauses are declarative and 1 clause is imperative; the subject is absent in 33 clauses and only in two clause subject and speaker are the same. Also in 35 verbs of the clauses, 33 verbs have the past tense (28 verbs with simple past tense and 5 verbs with a past continuous verb) and 2 verbs with the present tense.
(
, 
, 
)
