خلاصة:
تاخیر در انتشار پدیده ای است که می تواند بر اشاعۀ اطلاعات علمی تاثیر منفی داشته باشد. مقالۀ حاضر با هدف مطالعۀ وضعیت روزآمدی انتشار نشریات مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بررسی تاثیر ویژگی مجله ها بر تاخیر در انتشار آن ها انجام شده است. جامعۀ این پژوهش که با رویکرد کاربردی انجام شده، از تعداد 1156 مجلۀ علمی- پژوهشی و علمی- ترویجی تحت پوشش وزارت علوم تشکیل
شده است. در این راستا وضعیت انتشار تمامی این مجله ها تا انتهای سال 1394 بر اساس سامانۀ ارزیابی نشریات و همچنین، با مراجعه به وب سایت مجله ها مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که از میان 50 درصد) به صورت روزآمد و بدون / مجلات مصوب، 581 عنوان ( 25 تاخیر منتشر می شوند. با این وجود نشریات علمی کشور به طور متوسط 0 شماره تاخیر در انتشار مواجه بوده اند. نتایج پژوهش بیانگر وجود / با 92 تفاوت آماری معنادار میان تاخیر در انتشار نشریات رشته ها و گروه های موضوعی مختلف بود. کمترین میزان تاخیر در نشریات گروه دامپزشکی و بیشترین میزان تاخیر در نشریات گروه علوم انسانی مشاهده شد. یافته ها نشان داد که متغیرهای رتبۀ مجله، برخورداری از سامانۀ پیوستۀ مدیریت،
زبان انتشار، نمایه سازی در پایگاه های استنادی و همچنین، سابقه و عمر مجله ها بر میزان تاخیر در انتشار آن ها تاثیرگذار است. به عبارت دیگر، مجله های دارای رتبۀ علمی- پژوهشی، برخوردار از سامانۀ پیوستۀ مدیریت، منتشرشده به زبان انگلیسی، نمایه شده در پایگاه های استنادی ملی و بین المللی و مجله های دارای سابقه و عمر بیشتر، از میزان تاخیر کمتری درانتشار نسبت به سایر مجله ها برخوردار بودند. در نهایت، بررسی عملکرد ناشران این مجله ها در انتشار روزآمد مجلاتشان نیز بیانگر این است که نشریات دانشگاه های خوارزمی، علامه طباطبایی و شهید بهشتی از بیشترین میزان تاخیر در نشر برخوردار بوده اند.
Publication delay is a negative phenomenon in scientific
information dissemination. The current research studies the publication
delay of scientific journals accredited by the Ministry of Science,
Research & Technology of Iran. It also investigates the association
between journals’ characteristics and their publication lag. This study
employs the applied research method. All 1156 journals of the Ministry of
Science, Research & Technology constitute the population of the study.
Publication status of journals until the end of 1394 was investigated
using their website as well as the Commission of Scholarly Periodicals’
website. Results of the study showed that 581 out of the 1156 studied
journals (50.25%) are published without any delay. However, average
publication lag of all 1156 journals is 0.92 issues. Findings revealed
statistically significant differences among different majors and fields
in regard to their journals’ publication delay. Accordingly, the shortest
and longest delay was seen in Veterinary and Humanities journals,
respectively. Results showed that characteristics like journal’s rank,
using online journal management systems, language of publication,
indexing in citation databases as well as journal’s lifetime were
significantly related to their publication delay. In other words, those
journals with scientific-research rank, those which use online journal
management systems, those which publish in English, those which
index in national and international citation indices and those with more
lifetimes were reported to have lower publication delay. Last but not
least, results showed journals of the Kharazmi University, Allameh
Tabatabai University and Shahid Beheshti University had the greatest
levels of publication delay.
ملخص الجهاز:
ســؤالاتي کــه پژوهــش حاضــر در صــدد پاســخگويي بــه آن اســت عبارت انــد از: ســؤال اول : وضعيــت تأخيــر انتشــار مجــلات رشــته هاي مختلــف دانشــگاهي به چــه صــورت اسـت ؟ ســؤال دوم : آيــا تفــاوت آمــاري معنــاداري ميــان تأخيــر انتشــار مجله هــاي علمــي در شــش گــروه موضوعــي دامپزشــکي ، علــوم انســاني ، علــوم پايــه ، فني مهندســي ، کشــاورزي و هنــر وجــود دارد؟ سـؤال سـوم : مجله هـاي علمـي مربـوط بـه کـدام ناشـر داراي کمتريـن و بيشـترين تأخيـر در انتشــار بوده انــد؟ ســؤال چهــارم : آيــا تفــاوت آمــاري معنــاداري ميــان تأخيــر انتشــار مجله هــاي داراي دورة انتشــار مختلــف (ماهنامــه ، دوماهنامــه ، فصلنامــه و دوفصلنامــه ) وجــود دارد؟ سـؤال پنجـم : آيـا تفـاوت آمـاري معنـاداري ميـان تأخيـر انتشـار مجله هـاي داراي رتبـۀ علمـي -پژوهشـي و علمـي - ترويجي وجـود دارد؟ 1.
در تعــدادي از ايــن پژوهش هــا دلايــل وقــوع تأخيــر در انتشــار مجله هــاي علمــي مــورد بررســي قــرار گرفتــه اســت (Frank ٢٠٠٦ Mondry &Dong, Loh ;٢٠٠٤ Pathak &Bhattacharjee, Tung ;١٩٩٤).
مجله هـاي علمـي مربـوط بـه کـدام ناشـر داراي کمتريـن و بيشـترين تأخيـر در انتشـار بوده انــد؟ يافته هــاي پژوهــش نشــان مي دهــد کــه به طــور کلــي ٣٧١ دانشــگاه و مؤسســه در انتشــار مجله هــاي علمي -پژوهشــي و علمي -ترويجــي وابســته بــه وزارت علــوم ، تحقيقــات و فنــاوري ســهيم بوده انــد.
Editorial and publication delay of papers submitted to 14 selected Food Research journals.
A scientometric assessment of the information loss caused by the delays in publication of Chinese science journals.
The infuence of the publication delay on journal rankings according to the impact factor.