خلاصة:
هدف اصلی این پژوهش ارزیابی برآورد حمایت از مصرفکنندهی نان در ایران طی دورهی 1385-1368 است. این شاخص میزان حمایت واقعی از مصرفکنندهی نان را در سیاست غذای ارزان نشان میدهد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که برآورد حمایت از مصرفکنندهی نان از میانگین 45 میلیارد ریال در برنامهی اول، به 23134 میلیارد ریال در برنامهی چهارم افزایش یافته است که نشان میدهد مقدار حمایت از مصرفکننده در برنامهی چهارم نسبت به برنامهی اول توسعه 6 برابر شده است. همچنین شاخص حمایت درصدی از میانگین 32 درصد در برنامهیاول به 92 درصد افزایش یافته است. بر اساس ضریب حمایت اسمی مصرفکنندهی نان (NPC)، در برنامهی چهارم توسعه، قیمت پرداختی دولت به گندم داخلی 66 درصد بیشتر از قیمت جهانی آن بوده در حالی که در برنامهی اول توسعه، 45 درصد پایینتر از قیمت جهانی بوده است. پیشنهاد میشود که سیاستهای کشاورزی از انتقالهای توزیعی به سیاستهایی انتقال یابد که به بهرهوری و کارایی تولید کمک میکند.
The main objective of this paper is to evaluate Consumer Support Estimate (CSE) measures of bread in Iran. The CSE indicator was calculated for the 1989-2006 period to analyze Iran’s cheap food policy. Results show that the CSE between the first and the fourth five Year Development Plans increased from 705 billion Rials (local currency) to 23134 billion Rials on average. This shows that the amount of supports is 6 times than that of the first Five Year Development Plan. The %CSE indicator on average increased from %32 to 92% in the fourth plan. Also, NPC indicator shows that the price paid by the government to consumers in the fourth plan was %66 more than the world price, while for the first plan was %45 lower than the world price. This study suggests that the agricultural cheap food policies in Iran could be shifted from a distributive transfers to oriented policies towards productive policies.
ملخص الجهاز:
مهم ترین تفاوت پژوهش های داخلی با این پژوهش ، این است که این پژوهش ها حمایت از مصرفکننده را تنها با توجه به انتقال های درآمدی ارزیـابی کـرده انـد کـه از مالیـات دهنـده بـه مصرفکنندهی نان (حمایت های بودجه ای دولـت ) صـورت گرفتـه اسـت ؛ در حـالی کـه ایـن ____________________________________________________ 1-Consumers Support Estimate (CSE) 2-PercentageConsumers Support Estimate (CSE%) پژوهش افزون بر حمایـت هـای بودجـه ای دولـت ، انتقـال هـای قیمتـی بـین مـصرف کننـده و تولیدکنندهی گندم را نیز مورد توجه قرار داده است .
در پژوهش دیگری، کاکمک ٥(٢٠٠٣) به ارزیابی سیاست هـای کـشاو رزی گذشـته و آینـده در ترکیه م یپردازد به این مفهوم که آیا سیاس تها به توسعه ی پایدار منجر میشـود ؟ در ایـن پـژوهش ، میزان حمایت از مصرف کنندهی کالاهای کشاورزی در ترکیه با استفاده از بـرآ ورد حمایـت از ____________________________________________________ 1-Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) 2-Portugal 3-Producer Support Estimate ( PSE) 4-Market Price Support(MPS) 5-Cakmak 6-Kwiecinski and Tongeren مصرفکننده برای دوره ی ٠٠٤-٢ ١٩٨٦ محاسبه شده است .
انتقالهای قیمتی که از مـصرف کننـده بـه تولیدکننـده صـورت مـی گیـرد، در نتیجـه ی سیاست های حمایتی از قیمت بازار محصولات کشاورزی است کـه ایـن سیاسـت هـا موجـب تفاوت بین قیمت داخلی و جهانی این محصولات شده و قیمت مصرف کننده را تغییر می دهـد (سازمان هم کاری و توسعه ی اقتصادی، ٢٠٠٢).
از ایـن رو میـزان حمایت از مصرفکننده و حمایت درصدی به صورت زیر محاسبه میشود: CSEj Gj (13) %CSECSE (VQcd)100 (14) با این حال در این پژوهش انتقال های قیمتی (اختلاف قیمت گندم وارداتی (تعدیل شـده بـا نرخ ارز آ زاد) و قیمت تولیدکننده ) که بین تولیدکنندگان و دولـت بـه عنـوان مـصرف کننـده ی اولیه ی گندم، صورت می گیرد نیز مورد بررسی قرار گرفته است .