خلاصة:
دراین مقاله از روش هدنیک برای برآورد ارزش اقتصادی آب کشاورزی در شهرستان سبزوار استفاده شد. جامعهی آماری در این پژوهش، تمام قطعه زمینهای آبی و دیم اجارهشدهی شهرستان سبزوار در سال کشاورزی 88-1387 است. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده و تکمیل تعداد 350 و 150 پرسشنامه بهترتیب برای زمینهای آبی و دیم نهایتا تحلیل بر روی 327 پرسشنامه از گروه اول و 123 پرسشنامه از گروه دوم صورت گرفت. قیمت زمینها ی آبی و دیم منطقه بر مبنای ویژگیها و خصوصیات کیفی و کمی آنها و با روش حداقل مربعات معمولی (OLS) برآورد شد. ضرایب به دست آمده، به عنوان قیمت ضمنی این ویژگیها، میزان اهمیت هر ویژگی و سهم آن در قیمت زمین را نشان میدهد. درمرحلهی دوم از تفاوت قیمت زمینهای آبی و دیم، قیمت اجارهی یک سالهی آب برای یک هکتار زمین به دست آمد. نتایج نشان میدهد که یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت زمینهای دیم در منطقه بافت خاک است. بافت شنی اثر قابل توجهی بر کاهش قیمت این زمینها دارد. در مدل برآورد شده نیز ضریب بافت شنی با مقدار 617/ 0 نشان دهندهی تاثیر بیشتر آن نسبت به بقیهی ویژگیها بر قیمت زمین است. درزمینهای آبی نیز مهمترین ویژگی، میزان آبدهی چاهها بود که با ضریب 878/ 0 در مدل قابل مشاهده است. کیفیت آب مصرف شده در زمین نیز تاثیر زیادی برقیمت گذاشته است، به شکلی که زمینهایی که دسترسی به آب شیرین دارد از بقیه گرانتر است. در نهایت زمینها براساس کیفیت آب مصرف شده در آنها و بافت خاکشان گروهبندی و برای هر گروه از آنها میانگین قیمت به صورت جداگانه برآورد شد. بیشترین قیمت برای آب مربوط به زمینهای لومی که با آب شیرین (EC=1) و نسبتا شیرین (EC=2) آبیاری میشود است. این قیمت معادل 254111 و264103 تومان برای اجارهی یک سالهی آب در یک هکتار از این زمینها است.
In this research we use the hedonic method for valuing of water. This method uses for pricing goods or their attributes that we can not present them in market without their properties. We collect information for rent price and their properties by questionnaire method. From total of 500 questionnaires, 150 are for non-irrigated farm lands and 350 are for irrigated lands. Estimated models are separated for irrigated and non-irrigated pieces. Depended variable is natural log of rent price of one hectare of irrigated or non-irrigated farm land in the year of 2008-2009. Independed variables show quality properties; geographical situation of pieces, structural properties, resource and water properties. Results say that rent price average of non-irrigated lands in Sabzevar are different according to the type of soil. Price of land with lomy soil is higher than others (215980 Rials) and for sandy soil is lower than others (96870 Rials). Average of rent price for irrigated lands are difference too. in additional the quality of water is effective in this case. High prices are for farm lands with less sand and high quality water (2757100 Rials). Otherwise, pieces with more sand in their soil and low water quality for irrigate have lower price (1224700 Rials). At least, rent value of water for one hectare land with loamy or clay-sandy soil is higher than others (2541110 Rials).
ملخص الجهاز:
در مدل برآورد شده نیز ضریب بافت شنی با مقدار ٠/٦١٧ نشان دهنده ی تاثیر بیش تر آن نسبت به بقیه ی ویژگی ها بر قیمت زمین است .
شکل کلی تابع هدنیک آنها به شکل زیر است : Sale Price=f(time of transaction, number of building lots, acres, land quality, improvement, irrigation water, distance to town) (5) دراین تابع متغیر وابسته ، قیمت زمین ها و متغیرهای توضیحی، ویژگیهای کیفـی تاثیرگـذار بر قیمت زمین در این منطقه را نشان میدهد.
مدل ارایه شده به شکل زیر است : Y=f(Moratorium,Dist,Water,Acres,wood,Land1,Land2,Land3,Land4, Land5,t) (7) قیمت فروش زمین بر حسب ایکر به قیمت های واقعی سال ٢٠٠٠ =Y در نهایت ضریب متغیر Water عدد ٧/٢٦ دلار به ازای هر ایکر– ایـنچ در هکتـار را نـشان میدهد که مقدار آن به شکل معنیداری (از نظر آماری) در سـطح ٠/٠١ مخـالف صـفر اسـت .
ضرایب برآورد شده برای زمین های آبی (به تصویر صفحه رجوع شود) ماخذ: یافته های تحقیق شورتز ٣٧ از میان ١٧ ضریب موجود در مدل، آمارهی t مربوط بـه ١٢ متغیـر بـزرگتـر از ٢/٣٦بـوده، به عبارتی ١٢ متغیر در سطحی بالاتر از ٩٩% معنیدار است .
جدول نشان میدهد که قیمت آبی که در زمین های لوم یا زمین هـای رسی استفاده شده و کیفیت بالایی دارد ( میزان شـوری آن از ٤٠٠٠ میکرومـوس کـم تـر بـود) نسبت به حالت های دیگر بیش تر است .