خلاصة:
حمل ونقل مبتنی بر وسایل نقلیه موتوری، طیف گستردهای از اثرات منفی بر جامعه و محیطزیست دارد که میتوان به آلودگیهای هوا، صوتی، ترافیک سنگین، افزایش تصادفات و اختصاص زمینهای ارزشمند شهری به خیابانها و جادهها و پارکینگ خودروها اشاره کرد. از راهکارهای حملونقل همساز با محیطزیست و پایدار استفاده از دوچرخه در سفرهای درونشهری در کنار سایر شیوههای حملونقل عمومی و شخصی است. حملونقل پایدار شهری در واقع حرکت روان وسایل نقلیه، مردم و کالاهاست که مستلزم آسایش مردم و پایداری محیط با مطلوبترین هزینه و تلاش است. این تحقیق به بررسی اثرات استفاده از دوچرخه در حملونقل پایدار شهری میپردازد. ماهیت روش آن توصیفی- تحلیلی است و دادهها با مطالعات کتابخانهای و پیمایش میدانی (تکنیک پرسشنامه و مصاحبه) جمعآوری شد. روایی ابزار، صوری و سطح پایایی آن با آلفای کرونباخ 835/0 بدست آمد. قلمرو مکانی و جامعه آماری تحقیق شهر میاندوآب است. حجم نمونه با استفاده از فرمول اصلاحشده کوکران 165 نفر از بین 41459 خانوار شهر (سرشماری 1395) بدست آمد. افراد نمونه با روشهای هدفمند (گلولهبرفی و روش متواتر نظری) انتخاب شد. تجزیه و تحلیل دادهها به روشهای کمی و در نرمافزار spss صورت گرفت. نتایج نشان داد؛ استفاده از دوچرخه در سفرهای درون شهری در شهر دوچرخه ایران (میاندوآب) امری پذیرفته شده بوده و نزدیک به یک قرن قدمت دارد. 73/39 درصد سفرهای درون شهری با این وسیله نقلیه غیرموتوری انجام میگیرد. بین استفاده از دوچرخه توسط شهروندان میاندوآبی و ابعاد حملونقل پایدار) تلطیف ترافیک و دسترسی، اقتصادی، محیطی و اجتماعی) در سطح آلفای 01/0 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. شاخص تلطیف ترافیک و دسترسی با میزان تاثیر کلی 786/0 بیشترین تاثیر را در ایجاد سیستم حملونقل شهری پایدار در شهر میاندوآب ایفا میکند.
Transportation based on motor vehicles has a wide range of negative effects on society and environment that can mention to air pollution, noise pollution, heavy traffic, increase number of accidents and the allocation of urban valuable lands to the streets, roads and car parkings. One of the transportation strategies that is compatible with sustainable environment is using of bicycle in commuters (urban Commuters) along with other means of public and private transportation. In fact, Sustainable urban transportation is the smooth movement of vehicles, people, and goods that require the peace of people and sustainable environment with the most desirable cost and attempt. This research studies the effect of using of bicycle on sustainable urban transportation. The nature of this research is analytical-descriptive and the data were collected by library studies and field survey (questionnaire and interview).The validity of the instrument is formal and its reliability is obtained by Cronbach's alpha 0.835. The place of research is Miandoab and the participants are from Miandoab that among 41459 urban households, 165 people were selected (census 2017). The participants were selected by purposive methods (snowball and successive theoretical method). Data analysis was done by qualitative methods and SPSS software. The results indicate that using of bicycle in commuters in bicycle city of Iran (Miandoab) is an accepted issue and its oldness is close to one century 39.73 percent of urban Commuters is being done with non-motorized vehicles. There is a positive and significant relationship between the using of bicycle by Miandoabian citizens and sustainable transportation dimensions (Economy, environmental, decrease of traffic, availability, and social) at alpha level 0.01. The index of traffic reduction and availability play an important rule with the effect 0.786 on making of sustainable urban transportation system in Miandoab city
ملخص الجهاز:
با اينکه در ايران، فرهنگ استفاده از دوچرخه هنوز رواج و توسعه نيافتـه و حتـي کاهش نيز داشته است (غفاري گيلانده و همکاران، ١٣٩٦: ٨٢) از يک قرن پيش در شهر مياندوآب، اين وسيله نقـش انکارناپذيري در جابجايي و سفرهاي روزانه درون شهري دارد.
جدول (٢): شاخص ها و متغيرهاي تحقيق شاخص ها , معرف ويژگي هاي فردي استفاده- کنندگان از دوچرخه , سن ، تحصيلات، شغل ، سابقه استفاده از دوچرخه ، تعداد دوچرخه در خانوار، تعداد سفرهاي کاري، تحصيلي ، بـه قصـد خريد و امور شخصي ، ورزش و تفريح با دوچرخه و وسايل نقليه شخصي و عمومي در هر روز , بعد محيطي , سهولت تامين فضا براي نگهداري دوچرخه (سطح اشغال اندک در معـابر)، کـاهش آلاينـدهاي هـوا، کـاهش آلـودگي صوتي ، کاهش پسماندهاي جاده اي مانند کاهش استفاده از تاير، کـاهش اختصـاص زمـين هـاي ارزشـمند شـهري بـه خيابانها و پارکينگ خودروها، کاهش ردپاي اکولوژيکي حمل و نقل , بعد اقتصادي , ارزان بودن تهيه و تعمير دوچرخه نسبت به ساير وسايل نقليه موتوري، کـاهش هزينـه هـاي عمليـاتي اجـراي سيسـتچ حمل ونقل ، کاهش هزينه سوخت ، کاهش کرايه سفرهاي دورن شهري، کـاهش مرئيـت شـکاأ اقتصـادي بـين مـردم، کاهش هزينه هاي بيمه ، کاوراش و پارکينگ پايدار , بعد اجتماعي و فرهنگي , افزايش سلامت جسماني و بهبود بهداشت عمومي ، امنيت سـفر بـا دوچرخـه ، اسـتفاده چنـد منظـوره (کـاري، ورزش، تفريح )، پويايي سيستچ حمل ونقل ، تقويت تعاملات کاربران در سيستچ حمل ونقل , تلطيف ترافيک و دسترسي , کاهش ترافيک شهر، جلوگيري از اتلاأ وقت در وسايل حمل ونقل عمومي ، قابليت اسـتفاده در بافـت هـاي فرسـوده و معابر کچ عرض، دسترسي مناطق مسکوني و تجاري به سيستچ حمل ونقل ، برتري سرعت دوچرخه در فضاهاي متـراکچ شهري و پرترافيک ، افزايش زمينه و فرهنگ پياده مداري، سـهولت اسـتفاده در دسترسـي بـه کالاهـا و خـدمات، عـدم وابستگي به حمل و نقل موتوري )به تصویرصفحه مراجعه شود) نقشه (١): موقعيت شهر مياندوآب در استان بحث و يافته ها اطلاق عنوان «شهر دوچرخه » به مياندوآب بي مسما نيست .