خلاصة:
هدف این بررسی، سنجش و مقایسه فقر چند بعدی در ایلهای عشایر کشور، با استفاده از روش الکایر و فوستر میباشد. در این بررسی، با استفاده از دو حد آستانه محرومیت درون و بین ابعاد، توزیع و شدت فقر محاسبه میشود. شاخص فقر بنا بر شاخص فقر چند بعدی برنامه عمران ملل متحد شامل سه بعد آموزش (چهار معیار)، سلامت و بهداشت (پنج معیار) و استاندارد زندگی (هشت معیار) میباشد. دادههای مورد نیاز این بررسی را نتایج سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده سال 1387 مرکز آمار ایران تشکیل میدهد. نتایج نشان داد که 42 درصد ایلها در دستکم 30 درصد معیارها محروم و به طور میانگین شدت فقر آنها 46 درصد میباشد. همچنین، محرومیت ایلها در معیارها و ابعاد متفاوت بوده است. از سویی، ارتقاء وضعیت آموزش و بهداشت عشایر به ویژه دختران و زنان، بیشترین تاثیر را در کاهش فقر دارد که در هدفهای توسعه هزاره نیز بر آن تاکید شده است.
The aim of this study is to measure the multidimensional poverty index (MPI) in Iranian nomads by using Alkire and Foster method. In this method, the incidence and intensity of poverty is calculated by within and cross dimensional cutoffs. According to the MPI of UNDP, the dimensions of poverty index are education, health and standard of living. Furthermore, the required data consist of the results of the socioeconomic census of nomads in 2008. The results show that, 42% of the tribes are living in poverty condition, deprived at least in 30% of the indicators and intensity of their poverty is 46%. On the other hand, the deprivations of tribes in the dimensions and indicators are heterogeneous. Moreover, improvement on education and health indicators especially in nomad’s girls and women has the greatest impact on poverty reduction, which has also been emphasized in the Millennium Development Goals.
ملخص الجهاز:
۱ Multidimensional Poverty Index 2 United Nations Development Programme (UNDP) 3 Alkire and Foster method 4 Dual cutoff جدول(١) ابعاد و معیارهای شاخص فقر چند بعدی در گزارش توسعه انسانی UNDP ابعاد سلامت استاندارد زندگی آموزش ١- دسترسی نداشتن خانوار به برق ؛ ٢- دسترسی نداشتن خانوار به آب آشامیدنی مناسب ؛ ٣- دسترسی نداشتن خانوار به امکانات بهداشتی ١- ثبت نام نکردن یا ترک ١- مرگ و میر کودکان مناسب ؛ تحصیل فرزندان در سن زیر ٥ سال خانوار؛ ٤- کف اقامتگاه خانوار از خاک، شن ، ماسه و یا کود مدرسه رفتن ؛ معیارها ٢- سوء تغذیه هر یک از باشد؛ ٢- هیچکدام از افراد خانوار افراد بزرگسال و یا ٥ سوخت خانوار برای پخت و پز از چوب، ذغال دوره ابتدایی را به پایان کودکان خانوار.
همچنین ، معیارها نیز باتوجه به نوع ماهیت زندگی عشایر، هدفهای توسعه هزاره، معیارهای شاخص فقر چند بعدی گزارش توسعه انسانی برنامه عمران ملل متحد و داده- های موجود در سرشماری عشایر گزینش شده است (آلکایر و سانتوس، ٢٠١٠).
جدول (٣) وضعیت تحصیل و بی سوادی در ایل های برگزیده (درصد) دختران در سن ٦ تا ١٤ سال که پسران در سن ٦ تا ١٤ سال نام ایل بی سوادی زنان بی سوادی مردان تحصیل نمی کنند که تحصیل نمی کنند ذلکی 70 48 59 32 میلان 55 23 50 30 میوند 56 39 50 33 جلالی 47 21 42 23 بهمئی 56 32 41 21 بلوچ 49 40 38 31 بختیاری 49 32 37 23 هرکی 60 28 35 16 میانگین 46 28 32 25 مأخذ: مرکز آمار ایران، ١٣٨٧ بعد بهداشت و سلامت نتایج جدول (٤) نشان می دهد میزان دسترسی به امکانات بهداشتی در عشایر کوچنده در تمامی معیارها بسیار پایین بوده، به ترتیب تنها ٦، ٢٤، ٢٢ و ١٢ درصد از ردهها به مامای آموزشدیده، مراکز بهداشتی ، سرویس بهداشتی و پزشک سیار دسترسی دارند.