خلاصة:
تحلیل و کشف الگوهای تصمیمگیری مشتریان و ارائه مدل پیشبینیکننده رفتار خرید آنها، یکی از چالشها و عرصههای موردعلاقه پژوهشگران بوده و هست که میتواند درزمینه موضعسازی محصولات، کاربرد فراوانی داشته باشد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل و مدلسازی رفتار خرید مشتریان سالمند در تصمیم به خرید محصولات ارگانیک با رویکردی ترکیبی بود که این امر در دو گام مرتبط باهم انجام شد. در گام اول، با استفاده از یک پرسشنامهی 33 گویهای که پایایی و روایی آن به ترتیب از طریق آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم بررسی و مورد تأیید قرار گرفت، نظرات 388 سالمند از طریق نُه شاخص پیشبینیکننده تصمیم به خرید محصولات ارگانیک جمعآوری شد؛ سپس با استفاده از تحلیل خوشهای K میانگین و بر اساس شاخصهای دیویس-بولدین و سیلوئت خوشههای بهینه به دست آمد و مشتریان سالمند در دو خوشه رویگردان و مشتاق نسبت به خرید محصولات ارگانیک دستهبندی شدند. در گام دوم، رفتار خرید سالمندان هر خوشه با استفاده از درخت تصمیم، مورد تحلیل قرار گرفت و مدلهای بهینه، استخراج و قواعد «اگر-آنگاه» مرتبط با هر خوشه ارائه شد. نتایج نشان داد، در هر دو خوشه سالمندان رویگردان و مشتاق، شاخص تحصیلات، عاملی تعیینکننده در جهت پیشبینی تصمیم خرید محصولات ارگانیک است؛ همچنین به نظر میرسد، وضعیت مصرف محصولات ارگانیک در بین سالمندان در وضعیت مناسبی قرار ندارد که در این زمینه پیشنهادهایی متناسب با هر خوشه ارائه شد.
Analysis decision-making patterns of buying behavior of customers and providing a predictive model is one of the challenges and areas of interest to researchers which can be widely used in the field of localization products. This study aimed to analyze and model the behavior of older customers decide to buy organic products with the hybrid approach. The research was done in two steps linked together. In the first step the reliability and validity of a questionnaire with 33 question was evaluated respectively by Cronbach's alpha and confirmatory factor analysis first and second order was approved. Opinion of 388 old customer using nine indicators were collected, then, using cluster analysis K-means based on Davies-Bouldin and sylvite criterion the optimal clusters was identified. And elderly clients in the two clusters were unwilling and eager to buy organic products was classified. In the second step purchasing behavior using decision tree models were analyzed and the optimum model was extracted "if-then" rules associated with each cluster were presented. The results showed that in both unwilling and eager cluster, education index predict the decisive factor in the decision to buy organic products, It also seems that the consumption of organic products among the elderly is not in good condition in this context proposals were presented for each cluster.
ملخص الجهاز:
ir پژوهش هاي نوين در تصميم گيري ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ دوره ٢، شماره ٣، پاييز ١٣٩٦ رويگردان و مشتاق، شاخص تحصيلات، عاملي تعيين کننده در جهت پيش بيني تصميم خريـد محصولات ارگانيک است ؛ همچنين به نظر ميرسد، وضعيت مصرف محصولات ارگانيـک در بين سالمندان در وضعيت مناسبي قرار ندارد که در اين زمينه پيشـنهادهايي متناسـب بـا هـر خوشه ارائه شد.
161 پژوهش هاي نوين در تصميم گيري ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ دوره ٢، شماره ٣، پاييز ١٣٩٦ جدول ٥ بررسي وضعيت ويژگيهاي جمعيت شناختي خوشه ها سطح ويژگي مورد بررسي خوشه اول خوشه دوم کاي دو معناداري مرد 61/5 61/7 جنسيت 20/876 0/000 زن 38/5 38/3 وضعيت مجرد 18/4 15 تأهل متأهل 60/81 85 1/74 0/000 بيسواد 2/3 2/8 ابتدايي 75/3 61/2 تحصيلات 390/144 0/000 ديپلم 14/9 15/9 دانشگاهي 7/5 20/1 ٦٠-٦٩ سال 35/1 30/8 ٧٠-٧٩ سال 51/7 54/2 سن 2/45 0/000 ٨٠-٨٩ سال 12/6 15 ٩٠ سال و بالاتر 0/06 0 زير ٢٩٩ هزار تومان 27 16/4 درآمد ٣٠٠-٥٩٩ هزار تومان 10/9 9/8 0/000 2/85 ماهيانه ٦٠٠-٨٩٩ هزار تومان 56/3 65 ٩٠٠ هزار تومان و بالاتر 5/7 8/9 ٤-٢- مدلسازي رفتار خريد سالمندان (درخت تصميم ) به منظور بررسي رفتار خريد مشتريان سالمند در هر يک از خوشـه هـا از درخـت تصـميم استفاده شد و رفتار خريد آنها مدلسازي شد که در ادامه چگونگي تصميم گيري مشتريان سالمند در خريد محصولات ارگانيک به تفکيک هر خوشه تشريح خواهد شد: خوشه اول (رويگردان): درخت تصميم مربـوط بـه مشـتريان ايـن خوشـه نشـان ميدهد تنها چهارده نفر از افراد اين خوشه تجربه خريـد محصـولات ارگانيـک را دارا ميباشند.
A Study of factors affecting on the marketing of healthy and organic products, Journal of Agricultural Economics, 8, Special Issue: 217-232, (in Persian).