خلاصة:
چکیده در بازارهای همگرا، شوکهای قیمتی در یک بازار، در بازارهای دیگر پاسخ داده میشود. در این شرایط، تفاوت قیمت کالاهای همگن در بازارها ناشی از هزینههای حملونقل است. بررسی انتقال مکانی قیمت در بازار یک کالا، یکی از روشهای مطالعه همگرایی بازارهاست. فرآیند انتقال مکانی قیمت پسته با این دیدگاه و در چارچوب الگوهای آستانهای انتقال قیمت مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه با استفاده از دادههای ماهانه شاخص قیمت خردهفروشی پسته در دوره 92-1386 الگوهای آستانهای انتقال قیمت از استان تولیدکننده (کرمان) به استانهای مصرفکننده (سایر استانهای کشور) برآورد شد. نتایج نشان داد که انتقال قیمت در بیشتر استانهای کشور، در کوتاهمدت نامتقارن مثبت است و عوامل بازاریابی از تفاوت در سرعت همگرایی بازارها در هنگام افزایشها و کاهشهای قیمت در بازار مبدأ، منافع اضافی کسب میکنند و مصرفکنندگان زیان میبینند. اما در مجموع بازارها در بلندمدت همگرا هستند و عدم تقارن بلندمدت در انتقال قیمتها وجود ندارد. با توجه به ساختار نزدیک به رقابتی بازار پسته در سطح خردهفروشی، انتقال نامتقارن قیمتها احتمالا ناشی از تورم عمومی قیمتها، مدیریت موجودی انبار، هزینههای تعدیل قیمتها و اطلاعات نامتقارن است. بنابراین اتخاذ سیاستهای ضدتورمی، فراهمآوری سیستمهای اطلاعات بازار و ایجاد بازار بورس به همگرایی بیشتر بازارها و انتقال متقارن قیمتها کمک میکند.
In integrated markets, price shocks in one market are answered in the other markets. Under these conditions, price differences of homogenous commodities in various markets arise from transit costs. Survey of spatial price transmission is one of the methods for studying market integration. With this point of view, spatial price transmission process of pistachio is studied in threshold price transmission models framework. Threshold price transmission models from producer province (Kerman) to consumer provinces (the other provinces of Iran) were estimated by using monthly retail price index data of pistachio for March 2007 to February 2013 period. The results showed that there is positive asymmetric price transmission in the most provinces of country in short-run and marketing agents gain extra benefits and consumers loss from different speed of market integration when price decreases compared with when price increases. But at the whole, markets are integrated in long-run and there is no long-run asymmetric price transmission. With attention to the almost competitive structure of pistachio market at retail level, asymmetric price transmission probably arise from inflation, inventory management, adjustment costs and asymmetric information. Thus, ant inflation policies, assembling market information systems and creating stock market help to the symmetric price transmission and more integrated markets.
ملخص الجهاز:
امـا بـا توجـه بـه اینکـه در میـان دیگـر تـنقلات و خشـکبار، پسـته دارای اقبـال عمومی بیشتری در میـان مصـرف کننـدگان ایرانـی اسـت و در همـه اسـتان هـای کشـور بـازار فـروش بـه نسـبت مطلـوبی دارد، همگرایـی بازارهـای خـرده فروشـی ایـن محصـول بـا بـازار اصــلی آن در اســتان کرمــان و بــه ویــژه ســرعت یکســان همگرایــی بازارهــا هنگــامی کــه قیمــت هــا در اســتان مبــدأ افــزایش یــا کــاهش مــییابنــد، مصــرف کننــدگان را از خریــد محصـول بـا قیمـت مناسـب تـر و واقعـیتـر بهـره منـد مـیسـازد و رفـاه مصـرف کننـدگان را بهبــود مــیبخشــد.
بنـابراین در ایــن بررســی بــه دلیــل نارســاییهــای وارد بــر الگوهــای هــاک و تصــحیح خطــا و همچنــین عامـل هـای مـؤثر بـر الگـوی انتقـال مکـانی قیمـت هـا، از الگـوی تصـحیح خطـای آسـتانه ای برای بررسـی همگرایـی بازارهـا و چگـونگی انتقـال قیمـت پسـته از اسـتان کرمـان بـه دیگـر استان های کشور استفاده میشود.
از آنجــا کــه برابــر آمــار وزارت جهــاد کشــاورزی (١٣٩٢) اســتان کرمـان بـه تنهـایی بـیش از ٦٠ درصـد سـطح زیـر کشـت و تولیـد پسـته کشـور را بـه خـود اختصاص داده است و استان کرمـان مهـم تـرین مرکـز تولیـد و صـدور پسـته ایـران بـه دیگـر اسـتان هـای کشـور و بازارهـای بـین المللـی اسـت ، قیمـت پسـته در ایـن اسـتان بـه احتمـال قیمــت پســته را در دیگــر اســتان هــای کشــور تعیــین مــیکنــد.
ایــن نتــایج همچنــین گویــای آن اســت کــه انتقــال نامتقارن قیمت هـا از وجـود تـوان بـازاری در طـول زنجیـره بازاریـابی پسـته ناشـی نمـیشـود و همانگونـه کـه آزام (١٩٩٩) بـاور دارد، تصـحیح خطـای آسـتانه ای ممکـن اسـت بـا وجــود هزینه های تعدیل رخ دهد، کنـدی سـرعت تعـدیل در بـازار پسـته تهـران نسـبت بـه کرمـان ، ناشی از وجود هزینه های تعدیل و کمی سرعت انتقال اطلاعات بازار است .