خلاصة:
اوقات فراغت و چگونه گذراندن آن، بازتابی از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی افراد است و تحتتاثیر شرایط مختلف همچون ویژگیهای واحد مسکونی و محیط سکونتی افراد و نیز مشخصاتی همچون سن، جنسیت، شغل و سطح تحصیلات میزان و نوع فعالیتهای فراغتی افراد میتواند متفاوت باشد. در این پژوهش به نقش متغیرهای زمینهای و ویژگیهای واحد مسکونی بر فعالیت فیزیکی- فراغتی ساکنان محلات جوادیه و خیام شهر ساری پرداخته شده که با استفاده از پرسشنامه و به روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی انجام گرفته است. دادهها با استفاده از اس پی اس اس و آزمونهای آماری کای اسکوئر تکمتغیره، منویتنی، ویکرامرز و ضریب توافق، ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون کندال تاو بیتحلیل شدهاند. نتایج نشان داده است میزان فعالیت فیزیکی- فراغتی در میان ساکنان محله جوادیه نسبتا پایین و در میان ساکنان محله خیام متوسط است. هیچ رابطه معناداری بین سن و میزان فعالیت فیزیکی- فراغتی ساکنان در دو محله وجود ندارد اما بین هزینهی خانوار و شغل با میزان فعالیت فیزیکی- فراغتی ساکنان در دو محله رابطه معنادار وجود دارد. در محله جوادیه، میزان فعالیت فیزیکی- فراغتی در میان مردان و زنان نسبتا برابر است اما در محله خیام، میزان فعالیت زنان در سطح بالاتری نسبت به مردان قرار گرفته است. هیچ رابطه معناداری بین مساحت مسکن و میزان فعالیت فیزیکی- فراغتی ساکنان محله جوادیه وجود ندارد اما در محله خیام رابطه نسبتا قوی و مستقیم بین این دو متغیر وجود دارد. هیچ رابطه معناداری بین نوع مسکن و میزان فعالیت فیزیکی- فراغتی ساکنان محله خیام وجود ندارد اما در محله جوادیه رابطه نسبتا قوی بین این دو متغیر است. بین بعد خانوار و میزان فعالیت فیزیکی- فراغتی ساکنان در هر دو محله رابطه متوسط و مستقیم وجود دارد.
Leisure time and how it passes off reflect the social, economic, and cultural conditions of individuals. Therefore, in this research, the role of background variables and residential unit characteristics on the physical-leisure activity of residents of Javadieh and Khayyam neighborhoods of Sari city have been investigated. Using field questionnaire and descriptive-analytical method, it has been done. The results showed that the level of physical-leisure activity among the residents of Javadieh neighborhood is relatively low and among the inhabitants of Khayyam neighborhood is moderate. There is no significant relationship between age and physical-leisure activity of residents in two neighborhoods, but there is a significant relationship between the cost of household and occupation with the level of physical-leisure activity of residents in the two neighborhoods. In the Javadieh neighborhood, the level of physical-leisure activity is fairly equal between men and women, but in Khayyam neighborhood, women's activity rates are higher than men's. There is no significant relationship between the housing area and the physical-leisure activity of residents in the Javadieh neighborhood, but there is a relatively strong and direct relation between these two variables in Khayyam neighborhood. There is no significant relationship between the type of housing and the amount of physical-leisure activity of residents of the Khayyam neighborhood, but in Javadieh neighborhood, there is a relatively strong correlation between these two variables. There is a moderate and direct relationship between the household size and the level of physical-leisure activity of residents in both neighborhoods.
ملخص الجهاز:
تأثير متغيرهاي زمينه اي و ويژگيهاي واحد مسکوني بر فعاليت هاي فيزيکي - فراغتي شهروندان (نمونه موردي: محلات جواديه و خيام شهر ساري) دکتر مريم جعفري مهرآبادي ١* شميلا الله ياري اصلي ارده ٢ کميل عبدي ٣ تاريخ دريافت : ١٣٩٩/٥/١٣ تاريخ پذيرش : ١٤٠٠/١/١٨ چکيده : اوقات فراغت و چگونه گذراندن آن ، بازتابي از شرايط اجتماعي، اقتصادي و فرهنگـي افـراد اسـت و تحـت تـأثير شرايط مختلف همچون ويژگيهاي واحد مسکوني و محـيط سـکونتي افـراد و نيـز مشخصـاتي همچـون سـن ، جنسيت ، شغل و سطح تحصيلات ميزان و نوع فعاليت هاي فراغتي افراد ميتواند متفاوت باشد.
در کشورهاي پيشرفته ، فراغـت انسـان هـا در مسير صنعتي شدن پيش ميرود و همۀ افراد امکان استفاده از تسـهيلات گـذران اوقـات فراغـت را دارند و اين امکانات متعلق به همه است در حاليکه در کشور ما نوع گذران اوقات فراغت و تفريحات به طبقات اجتماعي، نوع ارتباطات اجتماعي، امکانات تفريحي و حتي ميزان سواد و محـل سـکونت افراد بستگي دارد و افرادي که از موقعيت بهتري برخوردارند اوقات فراغت بهتري را هم ميگذراننـد (عنايت و نره اي، ١٣٩٣: ٣٥) درواقع گذران فراغت به منزله ي عنوان يک سبک زندگي، تحـت تـأثير پايگاه خاص خانوادگي، شـبکه هـاي اقتصـادي، اجتمـاعي و فرهنگـي قـرار مـيگيـرد (شـاطريان و همکاران ، ١٣٩١: ١٤٨) و با توجه به عواملي از قبيل سن ، شغل ، ميزان تحصيلات ، علاقـه ، وضـعيت درآمد، محل زندگي، تعداد اعضاي خانواده ، دسترسي بـه امکانـات گـذران اوقـات فراغـت و عوامـل مختلف ديگر تأثيرگذار، تغيير ميکند (نظريان مـادواني و رمضـاني، ١٣٩٢: ١٥).
آيا بين ميزان فعاليت فيزيکي- فراغتي زنان و مردان سـاکن در محـلات جواديـه و خيـام شهر ساري تفاوت معناداري وجود دارد؟ يکي از موضوعاتي که در سال هاي اخير موردتوجه کشورهاي غربـي قـرار گرفتـه و در جـوامعي همچون ايران بسـيار جديـد بـوده ، فعاليـت فيزيکـي- فراغتـي اسـت کـه در اينجـا بـه تعـدادي از پژوهش هاي صورت گرفته در زمينۀ نقش متغيرهاي زمينه اي بر فعاليت فيزيکي- فراغتـي سـاکنان پرداخته شده است .