خلاصة:
دفاتر کل توزیع شده زیرساخت هایی راهبردی هستند که نهادهای کلان مانند نظام بانکی،
بورس و اوراق بهادار، دفاتر اسناد رسمی و زیرساخت های ارتباطی را دگرگون خواهند کرد
و سامانه های مربوط به توسعه ارزهای رمزپایه ملی و بسیاری از پروژه های آینده دولت
الکترونیکی براساس آنها در کشور و جهان درحال شکل گیری است. دفتر کل توزیع شده،
پایگاه دادهای است که براساس سازوکار تفاهم و معماری داده مورد قبول
مشارکت کنندگان شبکه، نگهداری و بهروزرسانی میشود. تصمیم آگاهانه درباره اینگونه
پروژه ها و سیاست گذاری ابعاد مختلف آنها به شناخت صحیح از اجزا، عناصر و شاخص های
ارزیابی این سامانه ها نیازمند است. در این گزارش عناصر اصلی سامانه های دفاتر کل توزیع
شده و اهداف این سامانه ها معرفی شده است. بررسی ها نشان میدهد امضای دیجیتالی
مهمترین رکن یک سامانه دفتر کل توزیع شده است و باید در گزینش یک دفتر کل توزیع
شده حتما مقاومت سازوکار امضای الکترونیکی آن در برابر حملات سایبری 1 مدنظر قرار
گیرد. سازوکارهای تفاهم انواع مختلفی دارند، اما هدف واحد جایگزینی شبکه ذینفعان
با نهادهای متمرکز را دنبال میکنند و هرکدام مزایا و معایبی دارند که در این گزارش
تشریح شده است. معماری داده دفاتر کل توزیع شده در پایداری سامانه و حفظ سرعت
سامانه زیر بار تقاضا نقش مهمی دارد. زنجیره بلوکی تنها یک گونه از معماری داده ها در
طراحی دفاتر کل توزیع شده به شمار میرود. سایر معماریها قابلیت های جدیدی نسبت
به زنجیره بلوکی فراهم میآورند و برای برخی کاربردها مفیدتر هستند. قراردادهای
هوشمند و عرضه اولیه سکه فرصتهای بینظیری برای تسهیل کارآفرینی، کاهش
هزینه های دفتری و افزایش سرعت و شفافیت فراهم میآورند. از نظر فنی پشتیبانی از
قراردادهای هوشمند یک قابلیت نرم افزاری است که باید از ابتدا در طراحی سامانه دفاتر
کل توزیع شده مدنظر قرار گیرد. بهرهمندی از مزایای قراردادهای هوشمند و مصادیق آن
همچون عرضه اولیه سکه به حمایت قانونگذار نیازمند است. مهمترین زیرساخت مورد نیاز
برای بهرهگیری از مزایای قراردادهای هوشمند رعایت استانداردهای داده باز در خدمات
دولت الکترونیکی است، قانونگذار با الزام دستگاهها به انتشار داده به صورت استاندارد باز
میتواند هزینههای جاری و آینده را هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی کاهش
دهد. به رسمیت شناخته شدن کفایت ثبت اطلاعات سهام و سایر تراکنشها در دفاتر کل
توزیع شده و تسهیل مقررات برای امکانپذیر ساختن تولید ژتونهای خدماتی برای
ایده های کارآفرینانه در زمینه عرضه اولیه سکه میتواند در دستور کار قرار گیرد.