خلاصة:
در مطالعه حاضر، واکنش کشاورزان به سیاست تغییر قیمت و مقدار آب موجود کشاورزی، در راستای صرفه جویی و بهبود مصرف آب کشاورزی در شهرستان نکا مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا از روش برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) برای شبیه سازی واکنش کشاورزان در شهرستان نکا استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات از روش نمونهگیری تصادفی ساده در سال زراعی 1391-1390 استفاده شد. سناریوهایی شامل، افزایش قیمت آب به ازای هر متر مکعب به اندازه 4، 6 و 8 برابر و کاهش 20، 30 و 50 درصدی در مقدار آب موجود و افزایش 4، 6 و 8 برابری در قیمت آب همراه با کاهش به ترتیب 50، 30، 20 درصدی در مقدار آب در دسترس به عنوان سیاست ترکیبی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد، با اتخاذ سیاست افزایش قیمت آب تا 4 برابر و سیاست کاهش مقدار آب موجود تا 20 درصد نسبت به حال مبنا تغییر چندانی ایجاد نمیشود. در سیاست افزایش قیمت آب، تغییر الگوی کشت از محصولات آبی به محصولات دیم انجام گرفته است و سطح زیرکشت به محصولاتی اختصاص داده میشود که نیاز آبی کمتری و ارزش تولیدی بالاتر دارند در این سیاست صرفا صرفه جویی زیادی در مصرف آب کشاورزی صورت نگرفته است. همچنین در سیاست کاهش مقدار آب موجود، تغییر الگوی کشت از آبی به دیم انجام نگرفته است اما در مصرف آب صرفه جویی قابل توجهی انجام گرفته است. در نهایت نتیجه گرفته شد که تقاضای آب نسبت به افزایش قیمت آب بیکشش است.
In this study, in order to save and improve agricultural water consumption in Neka county, the farmers' response to the policy of price change and the amount of available water in agriculture was studied. In this regard, the Positive Mathematical Programming (PMP) method was used to simulate the farmers' responses in Neka county. Data gathering was done by Simple random sampling method during the 2011-2012 crop year. The scenarios included increase in water prices per cubic meter of 4, 6 and 8 times, and 20, 30 and 50 percent reduction in the amount of available water and as a complementary policy, increase of 4, 6 and 8 times the price of water, with decrease of 50, 30, 20% of available water which was considered. The results showed that with the policy of raising the price of water up to 4 times and the policy of reducing the amount of water up to 20%, there is not Considerable change compared to the primary data. with regard to the policy of rising water prices, the shift in the pattern of cropping of irrigated products into rainfed products and the level of crops are allocated to products that require a lower water requirement and higher production value. In fact, this policy doesn’t reduce water consumption significantly. Also, in the policy of reducing the amount of available water, There have been no changes from cropping pattern of irrigated crops to rainfed crops, but Water consumption decrease significantly. In conclusion, water demand is elastic to its price.
ملخص الجهاز:
در سیاست افزایش قیمت آب ، تغییر الگوی کشت از محصولات آبی به محصولات دیم انجام گرفته است و سطح زیرکشت به محصولاتی اختصاص داده میشود که نیاز آبی کمتری و ارزش تولیدی بالاتر دارند در این سیاست صرفا صرفه جویی زیادی در مصرف آب کشاورزی صورت نگرفته است .
در مطالعه حاضر، از الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت جهت بررسی سیاست ها مربوط به آب استفاده شده است ، به این صورت که طبق روش ، ابتدا مقادیر سال پایه یا وضع موجود در مرحله سوم بازتولید و سپس سیاست های مورد نظر در این مرحله اعمال میگردد، با اعمال هر سیاست تغییرات ایجاد شده در سطح زیرکشت ، مصرف نهاده ها و بازده برنامه ای مورد بررسی قرار میگیرد.
در زیر به بررسی چندین مورد مطالعه در داخل وخارج پرداخته شده است : صبوحی و همکاران (١٣٨٦) با استفاده از روش برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) به بررسی واکنش کشاورزان به سیاست های تغییر قیمت و مقدار آب در دسترس جهت بهبود مصرف آب آبیاری در سطح مزرعه در خراسان رضوی پرداخته اند.
1 Agriculture Common Policy 2 He 3 Howitt 4 Statewide Agricultural Production بررسی پژوهش های صورت گرفته در داخل و خارج از کشور نشان میدهد که مطالعات تقریبا گسترده ای در مورد اثرات اعمال سیاست های مربوط به آب کشاورزی بر الگوی کشت محصولات زراعی در بخش کشاورزی انجام شده است که در اینجا فقط به چند مورد اشاره شده است .