خلاصة:
یکی از راههای شناسایی ویژگیهای فرهنگی هر قومی مطالعه پوشاک آن هاست. پوشاک سنتی در هر جامعهای میتواند نشان دهنده هویت و فرهنگ آنان باشد. پوشاک سنتی بلوچ به دلیل کاربرد فراوانش ارزشمندترین سرمایه فرهنگی آنها است و بعد بصری هویت اجتماعی و فرهنگی این قوم را نشان میدهد، سوزندوزی از رایجترین و در عین حال شاخصترین هنرهای متداول در میان زنان قوم بلوچ است که علیرغم برخورداری از شهرت فراوان در اغلب پژوهشهای انجام شده در این عرصه، کمتر به ساختار صوری حاکم بر نقوش آن پرداخته شده است. این پژوهش با هدف شناسایی نقوش سوزن دوزی بلوچهای ایران از منظر عینیت و ذهنیت پرداخته شده است. اهمیت و ضرورت موضوع از آنجاست که این هنر در زندگی روزمره مردمان کاربرد روزانه دارد و با وجود گذشت سالیان دراز و رفت و آمد مدهای متنوع لباس همواره جایگاه خود را در فرهنگ غنی مردمان بلوچ حفظ کرده است و به بخش مهمی از اقتصاد و اشتغال این مردمان تبدیل شده است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. نقوش سوزندوزی بلوچ از تنوع بسیاری برخوردار است، بدین صورت که تنوع نقش در سوزن دوزی از نظر عینی و ذهنی هم اکنون هم در حال گسترش است و نقوش و طرحهای جدیدی از ترکیب طرحهای اولیه به وجود آمده است.
One way to identify the cultural characteristics of each ethnic group is to study their clothing. Traditional clothing in any society can represent their identity and culture. Traditional Baluchi clothing is their most valuable cultural asset because of its wide use, and the visual dimension reflects the social and cultural identity of this ethnic group,Needlework is one of the most common, yet most prominent, arts among Baluchi women, which despite being well-known in most of the studies in this field, has less paid attention to the formal structure of its motifs ,This study aimed to identify the needlework roles of Iranian Baluchis through objectivity and subjectivity. The importance and necessity of the purpose is that it is used daily in the daily lives of the people, and despite the long years of diversification of clothing, it has always maintained its place in the rich culture of the Baluchi people and is an important part of the economy and employment. This is a descriptive-analytical study. Baluch needlework patterns are very diverse, with the needlework variety being objectively and mentally expanding now and new designs and designs have emerged from the mix of original designs
ملخص الجهاز:
کلمات کليدي : سوزن دوزي، بلوق هاي ايران، نقوش، ذهنيت ، عينيت مقدمه سوزن دوزي بلوق را که مي توان يکي از مهمترين ميراث هاي قومي و معنوي زنان بلوق دانست که به سبب داشتن جذابيت و ظرافت خاص حتي با اينکه توجه و شناساندن اين هنر پردرآمد توسط نهادهاي مربوطه به خوبي صورت نگرفته اما توانسته در صدر جايگاه صنايع دستي و ميراث فرهنگي ايران زمين خودنمايي کند (کشاورز و جوادي، ١٣٩٥).
توجه خاص به انتخاب رنگ هاي متنوع، استفاده از اشکال هندسي و نقوش رمزآلود، تنوع در طرح هاي نامحدود سوزن دوزي و ظرافت دوخت ها که به سبب الهامات عيني و ذهني صورت گرفته خود يکي از شاخصه هاي مهم در اين هنر است و توجه به همين امر سبب شده سوزن دوزي بلوق با ساير هنرهاي دستي ايراني متمايز گردد و اين هنر رويايي چشم هر بيننده اي را به خود خيره نمايد (افروث، ١٣٨٨).
(به تصویر صفحه رجوع شود)ترکيب رنگ هاي مختلف در هنر سوزن دوزي نتيجه گيري تيجض اين بررسي نشان از آن دارد که زنان سوزن دوز بلوق در طراحي نقوش طبيعي ، ضمن توجه به روابط زيبايي شناختي و محيط پيرامون، نقش کارکردي آن ها را نيز در تناسب با شيوة طراحي هندسي مد نظر قرار داده اند.