خلاصة:
سخن گفتن از مصرف کننده، سخن از تمامی اشخاص جامعه و جستجوی حقوق مصرف کننده، جستجوی حقوق تمام آنهاست. این موضوع در عین اهمیت، کمتر مورد توجه و حساسیت ویژه در کشور ما بوده است؛ به نحوی که سخن گفتن از آنها کاملا نو و در خور توصیه می باشد. طبق یافته های این مقاله دین اسلام به حقوق مصرف کننده، مسئولیت دولت در این زمینه و اقدامات ضروری برای حمایت از آن پرداخته است. تحریم ربا، نهی از احتکار و ... در معاملات تنها نمونه هایی برای حمایت از حقوق مصرف کننده در فقه اسلامی است. در بخش دوم به عملکرد اقتصاد ایران در حوزه حقوق مصرف کننده پرداخته شده است. می توان گفت در ایران قاعده نظام بازار ناکارا عمل کرده است که مهمترین دلیل آن را می‌توان حضور پررنگ دولت و تصدی‌گری‌ها و انحصارات و رانت خواری های ناشی از این حضور بیان کرد. قواعد و قوانین به گونه ای تعیین شده و اجرا می گردد که نه تنها به شفافیت بازار کمکی نکرده، بلکه خود به عاملی تبدیل شده که بر وخامت اوضاع دامن زده است. در نهایت می توان گفت حقوق مصرف کننده و حمایت ازآن در ایران و آنچه که مدنظر اسلام بوده و در صدر اسلام بر آن تاکید فراوان شده است فاصله زیادی دارد.
Abstract Speaking of the consumer is speaking about all persons in society and the search for consumer rights, the search is for all their rights. In this paper, has been used analytical–descriptive approach. According to this article, Islam has investigated consumer rights, the governmentchr('39')s responsibility in this matter and take the necessary action to support it. Sanctions of riba, prohibition of hoarding and etc intransactions are only examples to support consumer rights in Islamic jurisprudence. The second part examines the performance of the Iranian economy in the field of consumer rights. It can be said in iran, rule of market system has been acted in effecient that main reason could be strong presence of State and governmental outsoursings and monopolies and rent-seeking. Rules defined and implemented in such a way that not only did not help market transparency, but also has become a factor has fueled the deteriorating situation. Finally, it can be said consumer rights and protection from those With what considered Islam and emphasized the abundant this is far.
ملخص الجهاز:
ساختار اين کالاها غالبا چنان پيچيده ، فني و تخصصي است که نه تشـخيص سـلامت يـا عيـب کالا به وسيله خريدار عادي و فاقد اطلاعات کارشناسي در آن زمينه به سادگي ممکن است کـه گاهي شيوه استفاده از آن را هم به درستي نمي داند؛ به همين دليل در موارد متعددي مصـرف کنندگان گاه به علت عدم اطلاع از عيوب کالا و در نتيجه استفاده از کالاي معيوب دچار ضـرر و زيان فاحش و صدمه هاي بدني شديد گشته اند و گاه نيز حتي با وجود سلامت کامـل کـالا بـه علت عدم اطلاع از روش استفاده و کاربرد صحيح و يا عدم اطلاع از خطرات کاربرد ناصـحيح آن دچار صدمه و زيان شده اند.
در حقوق اسلامي به صورت تفصيلي به بحث خيارات تأکيد شده ولي ضروري است اين مفـاهيم بـا زباني ساده و قابل فهم عموم بيان و اعلام شود تا مصرف کننده با حقـوق شـرعي خـود در ايـن زمينه آشنا باشد.
به طور کلي مي توان اين گونه عنوان کرد که در تمام تعاريف مسائل مربوط به فرهنگ و حقـوق مصرف و مصرف کننده در جهت کاهش آسيب پذيري اکثر مردم به عنوان مصـرف کننـده بـه نـوعي رعايت عدالت اجتماعي و جلوگيري از هرگونه بي نظمي توليدکنندگان و برخورد با تخلفات اقتصـادي در جهت حمايت از حقوق مصرف کنندگان مد نظر قرار گرفتـه اسـت .
(
, 
, 
)
