جان رالز: از سنت قرارداد اجتماعی تا دو اصل عدالت مقالة

سنت قرارداد اجتماعی در تاریخ فلسفه ی سیاسی از اهمیت خاصی برخوردار است. نظریه پردازان کلاسیکسنت قرارداد اجتماعی، مثل لاک، روسو و کانت، قرارداد اجتماعی را برای برقراری مرجعیت سیاسی بهمنظور غلبه بر مشکلات زندگی در وضعیت بی قانونی امری لازم می دانستند. جان رالز در نظریۀ عدالت خودرویکرد تاز های به نظریۀ قرارداد اجتماعی دارد. او طرف های قرارداد یای را برای انتخاب اصول عدالت فرضمی کند که به تعیین اصول اخلاقی که نهادهای سیاسی جامعه را شکل می دهد، می پردازند. طرف های قرارداددر دیدگاه رالز در موقعیتی فرضی به نام موقعیت اولیه قرار دارند. این افراد آزاد، برابر و عقلانی اند و در پردهجهل هستند؛ به این معنا که از خصوصیاتی مانند جنسیت، جایگاه اجتماعی، جهتگیری مذهبی و برداشتنام می برد که اصول عدالت و « تعادل تأملی » خود از امر خیر ناآگاه هستند. رالز در این موقعیت از فنی به نامداوری های سنجیده ی ما را با هم هماهنگ می کند. در موقعیت اولیه، طرف های قرارداد دو اصل عدالت، یعنیاصل آزادی و اصل برابری را انتخاب م یکنند. مفهوم موقعیت اولیه تفسیری از دیدگاه کانت دربارۀ اصلآزادی اراده و امر مطلق است. توصیف این موقعیت است که فرد را قادر م یسازد ، هنگام عمل به اصولانتخاب شده در این موقعیت، طبیعت ذاتی خود را به عنوان انسان آزاد و خودآیین نشان دهد. بنابراین رالز ازقرارداد اجتماعی برای مشروعیت بخشیدن به مرجعیت سیاسی استفاده نمیکند، بلکه او با استفاده ازموقعیت اولیه مفهومی از طبیعت انسان را ارائه م یکند که لیبرال ها همواره از آن سخن گفته اند؛ فرد آزادشده، فردی که از هرگونه فشار اجتماعی، سنتی و یا سیاسی رها شده است.

The social contract tradition has a particular significance in the history ofpolitical philosophy. The classic theoreticians of social contract, such asLock, Rousseau, and Kant, have considered the political authority asinevitable in order to prevail over life difficulties in disordered (social)situation.John Rawls takes a new approach to social contract in his theory ofjustice. He assumes that contracting parties would choose the principles ofjustice which intend to determine the moral principles. Such principles, inturn, constitute the social institutions of society. In Rawls’ view,contracting parties are assumed to be in a hypothetical situation calledoriginal position. These persons as free, equal, reasonable and rationalcitizens, are in veil of ignorance; that is, they are not aware of anycharacters as gender, social status, religious orientation, and even theirconception of the good. In this situation, Rawls suggests a technique,called “reflective equilibrium”, which orchestrates our principles ofjustice and considered judgments. In original position, contracting partieschoose the two principles of justice, i.e. the principles of liberty andequality. The concept of original position is an interpretation of Kant’sview on the principle of freewill and categorical imperative. Describingthis situation enables one to reveal his essential nature as a free andautonomous human being.Rawls, thus, dose not use social contract to legitimate political authority;but, using original position, he presents a concept of human nature whichthe liberals, always, talk about it: a liberated human who is freed of anysocial, political and traditional stress.

بنابراين رالز از قرارداد اجتماعي براي مشروعيت بخشيدن به مرجعيت سياسي استفاده نمي کند، بلکه او با استفاده از موقعيت اوليه مفهومي از طبيعت انسان را ارائه مي کند که ليبرال ها همواره از آن سخن گفته اند؛ فرد آزاد شده ، فردي که از هرگونه فشار اجتماعي ، سنتي و يا سياسي رها شده است . 9) پرسش اصلي که در اين نوشتار مطرح مي شود اين است که رالز چگونه از سنت قرارداد اجتماعي براي رسيدن به اصول عدالت ، استفاده مي کند؟ رالز در مقدمه ي کتاب نظريه اي دربارٔە عدالت (A Theory Of Justice) مي گويد که قصد دارد نظريه ي سنتي قراداد اجتماعي را آن گونه که لاک ، روسو و کانت عرضه کرده اند بکار برد. (همان ، کتاب دوم ، فصل ششم ) به نظر کانت ، قرارداد اجتماعي ، قرارداد اوليه اي است که بر پايه ي آن مي توان نهاد مدني کاملا عادلانه اي را به صورت موجودي در ميان انسانها برقرار کرد، اما به هيچ وجه ضرروت ندارد که اين قرارداد به صورت يک واقعيت موجود فرض شود، به طوري که به کمک تاريخ ثابت شود، ملتي که ما وارثان حقوق و تعهداتش شده ايم ناگزير بود، روزي چنين قراردادي را حقيقتا منعقد کرده و آنرا شفاهي يا کتبي به صورت سند يا مدرکي قطعي براي ما به ارث گذاشته باشد تا موجب شود خودمان را متعهد به يک ساختار مدني از پيش موجود به شمار آوريم . ibid, p) ٤- موقعيت اوليه در کتاب ليبراليسم سياسي به عنوان روش بهتر شرح دقيق يک مفهوم سياسي از عدالت ، براي ساختار اساسي جامعه معرفي مي شود و به برداشت از شخص (person) و همکاري اجتماعي (social cooperation) ارتباط پيدا مي کند.