خلاصة:
قران به عنوان کتاب آسمانی از همان ابتدا شیوه زندگی انسان ها را موردبحث قرار داده و شیوه های صحیح زندگی و مدیریت را با نگاهی خدا طلبانه به تصویر می کشد. واضح است بخش قابل توجهی از آثار ادب فارسی را مطالب مربوط به جامعه شناسی، مردم شناسی و نقد شیوه های حکومتی تشکیل داده است. این پژوهش به بررسی تطبیقی اصول مدیریت در قران و ادب فارسی پرداخته است، این پژوهش میان رشته ای است. روش پژوهش توصیفی –تحلیلی با رویکرد تطبیقی و روش جمع آوری داده ها، روش کتابخانه ای، اسنادی بوده است و برای به دست آوردن نتایج پژوهش اسناد مرتبط مورد تحلیل قرارگرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که در قران و متون فارسی اشارات فراوانی به اصول مدیریت شده است اصولی که اندیشمندان غربی تازه به آن دست یافته اند درحالی که در قران و در نوشته های اندیشمندان، ادبا و شاعران ایرانی از قرن ها پیش به آن اشاره شده است.
ملخص الجهاز:
د) خواجه نظام الملک طوسی، از حکیمان بزرگ قرن چهارم هجری نیز در کتاب سیر الملوک با نثری روان و جذاب، بسیاری از مسائل مربوط به مدیریت همچون وظایف رهبر و مدیر، صفات رهبری، نظارت، شیوههای گزینش مأموران و روابط رهبربامردم را بیان داشته است که در نوع خود، بسیار نو، جالب و راهگشاست (همان).
او در اغلب حکایات و مواعظ و بهویژه در بوستان همه را در همه حال به عدالت فرامیخواند و رعایت عدل و انصاف نیز یکی دیگر از ارکان اندیشههای مدیریتی سعدی است؛ و بدان گونه که پیشازاین نیز اشاره کردیم، ظلم را اگر به موری باشد، روا نمیداند و احسان را اگرچه به سگی باشد، ارج مینهد و به مدیران توصیه میکند: الا تا نپیچی سر از عدل و رای که مردم ز دستت نپیچند پای گریزد رعیت ز بیدادگر کند نام زشتش به گیتی ثمر بسی برنیاید که بنیاد خود بکند آنکه بنهاد بنیادبد 4 ـ اساس مدیریت و حکومتها بر انسانها استوار است انسان و نیروی انسانی در سازمان و مدیریت نقش محوری دارند.
با توجه به اینکه ویژگیهای لازم برای مدیران در متون ادب فارسی با نظریات اندیشمندان مدیریتی مطابقت زیادی داشت آیا میتوان به این نتیجه رسیده: 1- قران بهعنوان بهترین راهنمای بشری بیش از هر چیزی به نقش مدیریت و شیوههای صحیح مدیریت اشارهکرده و آیات فراوانی را در این خصوص مخصوصا در داستان هایی که از گذشتگان آمده است آمده است.
4- کلیلهودمنه با حکایات شیرین خود راهنمای جامعی برای شاهان و مدیران دوران خود بوده و امروز نیز این مطالب با بسیاری از اصول مدیریتی که غربیها تازه به آن دستیافتهاند مطابقت دارد.