تاثیر انقلاب‌های صنعتی بر سیر تحول کتابخانه های عمومی: تحقق کتابخانه پلتفرمی در انقلاب صنعتی چهارم مقالة

هدف: کتابخانه‌های عمومی نه‌ تنها یکی از تأثیرگذارترین نهادهای اجتماعی هستند بلکه می‌توانند منعکس‌کننده سیر تحولات در عرصه‌های دیگر از جمله توسعه صنعتی نیز باشند. در این پژوهش سعی شده است با تمرکز بر نسل‌شناسی کتابخانه‌های عمومی، به تغییر روند خدمات این کتابخانه‌ها متناسب با ویژگی‌های انقلاب‌های صنعتی بپردازد. بنابراین، هدف این پژوهش، تحلیل و مرور تغییرات و تحولات کتابخانه‌های عمومی متأثر از انقلاب‌های صنعتی، از شکل‌گیری کتابخانه‌های سنتی در انقلاب صنعتی اول تا رسیدن به کتابخانه‌های پلتفرمی در انقلاب صنعتی چهارم است. کتابخانه به مفهوم پلتفرم، بستری اجتماعی برای مشارکت همه افراد و نهادها و با هدف فراهم کردن زمینه‌های تبادل اطلاعات و دانش عمل می‌کند. روش: از جنبه روش‌شناسی، این مقاله یک مطالعه مروریِ رواییِ غیرنظام‌مند است که در آن از رویکرد سندی استفاده شده است. به ‌منظور گردآوری و استخراج اطلاعات، جستجوی جامعی در پایگاه‌‌های اطلاعاتی ایرانی‌ و بین‌‌المللی انجام شد. متون و اسناد مرتبط با عبارت‌‌های دقیق انقلاب صنعتی یاIndustrial Revolution و کتابخانه عمومی یا Public Library در بازه زمانی 2000 تا 2018 میلادی بازیابی و مرور شد. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش، ضرورت شناخت ویژگی‌های نسل‌های کتابخانه‌های عمومی بر اساس پارادایم‌های انقلاب‌های صنعتی با توجه به خصیصه‌هایی مانند فناوری و ابزار،‌ مخاطب و ذی‌نفع، مأموریت و چشم‌انداز و زیرساخت و منابع بود که بیانگر ضرورت تغییر کتابخانه‌ها به سمت نسل کتابخانه‌های پلتفرمی برای بقا و تداوم خدمت تأثیرگذار در دوران انقلاب صنعتی چهارم است. با توجه به تغییر اکوسیستم اجتماعی متأثر از انقلاب صنعتی چهارم، کتابخانه‌ها باید برای استمرار حیات و توسعه و افزایش اثربخشی خود، نگرش و عملکرد‌شان را تغییر دهند و با شناسایی مجدد دارایی‌ها، ارزش‌ها، فلسفه وجودی و منطق کارشان مبتنی بر تفکر پلتفرمی برای همنواسازی و خلق و تبادل ارزش‌ها با ذی‌نفعان، به‌خصوص منابع و ذینفعان بیرونی خود، اقدام کنند.

Objective: The purpose of this research is to review and analyze the developments of public libraries influenced by industrial revolutions, from the formation of traditional libraries in the First Industrial Revolution to the arrival of platform libraries in the Fourth Industrial Revolution. The library, as the concept of a platform, creates a social context for improving the participation of individuals and institutions in order to exchange information and knowledge. Methodology: The research method consists of a review study in which the documentary approach is used. To extract the information, a comprehensive search was made on the documents available on the Iranian and foreign databases. Documents related to the terms of the Industrial Revolution and the Public Library were retrieved from 2000 to 2018. Findings: The findings of the study identify the characteristics of generations of public libraries based on the paradigms of industrial revolutions. This indicates the need for libraries to shift to thelibrary platform concept in order to continue to survive and provide effective services during the Fourth Industrial Revolution era. Due to the changing social ecosystem affected by the Fourth Industrial Revolution, libraries need to change their attitudes and practices to sustain their being and increase their effectiveness by redefining their values, existential philosophy and logic based on platform thinking for synergy and creativity act with their internal and external stakeholders.It is pointed out in the related literature that libraries are central to users learning from each other, being creative, discussing their work and gaining social knowledge; Increasing the stakeholders’ engagement of the library is one of the pillars of this thinking model. To achieve this redefinition of the platform library, steps must be defined and implemented. The first step is to assess the conditions and quality of services, and then, if feasible for implementation, reviewing and localizing global experiences, and then developing library plans and goals based on this thinking. In the second step, in the issue of resource synchronization with respect to resource control, it is stated that this synchronization should be done by digitizing resources. To harmonize the setting, just as in music performance’ all the instruments had to be played with the right guidance. Similarly, all components of the library must also be aligned and redefined for all components of the library ecosystem and its external interactions. In the third step, the processes are carefully charted and implemented methodically. Conclusion: In this redefinition, platform library priorities change as follows: 1) Prioritize resource synchronization over library resource control; 2) Enhancing social interactions as compared to optimizing internal libraries; 3) Prioritize the value of the ecosystem over the value of the stakeholders in the library; 4) Priority of facilitating audience access to the library; 5) Priority of facilitating audience access to the library; and 6) Priority to omni-access strategy to the library. In the new definition, the public library is a dynamic social institution, providing a platform for constructive participation for all stakeholders and acting as a value flow manager.

تأثیر انقلاب‌های صنعتی بر سیر تحول کتابخانه‌های عمومی: تحقق کتابخانه پلتفرمی در انقلاب صنعتی چهارم مهرناز خراسانچي دانشجوی دکتری رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده ادبیات، علوم‌انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. مراحل توسعه ابعاد مختلف کتابخانه‌ها بارها مورد پژوهش قرار گرفته و بیشتر کتابداران کتابخانه 0/3 را به‌ عنوان فناوری‌های دیجیتال، تجزیه ‌و‌ تحلیل کرده‌ یا می‌کن > کتابخانه‌ها به لحاظ ماهیتی شباهت بسیاری به جانداران دارند از این جنبه که فشارهای خارجی بر آن‌ها تأثیر می‌گذارند تا مرتباً تکامل پیدا کنند و در طول تاریخ برای حفظ و بقای خود تغییراتی در خدمات فنی و عمومی خود ایجاد کرده‌اند. در عصر حاضر، این فشارهای خارجی شامل تغییر محیط‌های فناوری اطلاعاتی و اتکای بیشتر بر خدمات مبتنی بر وب Lee, MinHwa Schwab, Klaus Rohrbeck, Battistella, & Huizingh, برای تحمل چنین فشارهایی و با توجه به انقلاب صنعتی چهارم و وب 0/4 باید بازتعریفی از کتابخانه‌ها و شکل‌گیری تفکر پلتفرمی داشت. برای این هدف لازم است نسل‌شناسی کتابخانه‌ها با رویکرد اجتماعی- تکنیکی (بر ساخت‌گرایی اجتماعی) و سیر تحول کتابخانه‌های عمومی متأثر از انقلاب‌های صنعتی مورد پژوهش قرار گیرد و دلایل تحقق کتابخانه پلتفرمی در انقلاب صنعتی چهارم را بررسی كرد. همان‌طور که در نمودار مشخص شده است در دوران انقلاب صنعتی اول بارقه کتابخانه‌های عمومی شکل گرفته و در انقلاب صنعتی دوم ضمن تصویب قانون برای این کتابخانه‌ها شاهد رشد مجموعه و ایجاد دسترسی محلی هستیم.