خلاصة:
فرسایش بادی در بسیاری از نقاط جهان از جمله در عرضهای کم باران یکی از شاخصترین فرآیندهای بیابان زایی است و کشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی به صورت جدی با این معضل روبرو است. خشکسالیهای چند سال اخیر استان هرمزگان پوشش گیاهی فقیر موجود در بیابان را از بین برده و روند بیابان زائی را افزایش داده است. این عامل شدت فرسایش بادی در کانونهای بحرانی را در پی داشته است به طوری که در حوزه شرق جاسک نابودی درختچهها و درختزارهای موجود در منطقه را به دنبال داشته است. روند رو به رشد تپههای ماسهای روستاهای منطقه را تهدید و باعث مهاجرت روستائیان شده است. اقدامات صورت گرفته تا کنون در ایران جهت تثبیت ماسه روان استفاده از مالچ نفتی میباشد. استفاده از پلیمر پلی لاتیس به جای مالچ نفتی که گران تر از پلی لاتیس میباشد در تثبیت ماسههای بادی با توجه به شرایط استان هرمزگان (شرجی بودن منطقه) مورد بررسی قرار گرفت تا در صورت حصول نتیجه بتواند جایگزین مالچ نفتی گردد. به این منظور سه قطعه زمین هر کدام به وسعت هزار متر مربع در بخشی از دشت گهردو از توابع شهرستان سیریک در استان هرمزگان انتخاب شد که دو قطعه تیمارها و قطعه دیگر شاهد را تشکیل داد. که در تیمار اول و دوم بعد از جایگذاری شاخصهای مدرج و کشت نهال و آبیاری نهالها، پاشش پلی لاتیس به عنوان مالچ صورت پذیرفت. تفاوت تیمار اول و دوم در آبیاری تکمیلی است. آبیاری تکمیلی نهالها در پایان دوره آزمون اقدام شد، تا بتوان اثر تردد کارگر آبیار بر میزان حفاظت پلی لاتیس در برابر بادبردگی خاک تعیین کرد. قطعه سوم بدون عملیات مالچ پاشی و با نصب شاخصهای مدرج به عنوان شاهد انتخاب گردید.در طول مدت پنج ماهه دوره آزمون در 10 بازه زمانی متفاوت شاخصهای موجود اندازه گیری و پس از جمعآوری مشاهدات، توزیع متناسب با این دادهها انتخاب شد. سپس تجزیه و تحلیل پارامترهای مختلف با استفاده از نرم افزار اکسل اقدام و میزان معنیداری یا عدم معنیداری دادههای برداشت شده تعیین شد. نتایج نشان داد که نسبت تغییر شاخصها از ابتدای دوره مطالعاتی تا پایان دوره در قسمت مالچ پاشی نشده به طور دائم در حال نوسان است، ولی در طول این دوره در منطقه مالچ پاشی شده عدد شاخصها بر روی صفر (عدد مبنا) باقی ماند و تغییری در عدد شاخصها مشاهده نگردید.
Wind erosion due to lack of rainfall is one of the most significant desertification processes in many parts of the world Iran, because of its latitudinal location geographically and lack of rainfall, is faced with this dilemma. Recent droughts in Hormozgan Province have destroyed sparse desert vegetation and increased the process of desertification, which resulted in wind erosion in the vulnerable areas, causing destruction of shrubs and trees in East Jask. The increase in sand dunes have threatened area villages, causing villagers to immigrate. Remediation which has been taken in Iran until now was related to stabilization of the shifting sand by oil mulch. We have examined the possibility of replacing oil mulch, which is more expensive, with polymer polylatise to stabilize the shifting, wind driven sand taking into consideration the climate (humidity) of Hormozgan Province. To do this, we chose three plots, each 1000 m2 located in Gahrdo plains, Sirik, Hormozgan Province. The plots consisted of two treatment plots and a control plot. In the first and second treatment plots, we placed measured indicators and planted and irrigated seedlings, followed by spraying polylatise as mulch. Supplemental irrigation was the difference between the first and second treatment plots. Supplemental irrigation seedlings were planted at the end of the test period, in order to determine the effect of manual irrigation in protecting polylatise against soil erosion. The third plot had no mulching and installation of measured indicators as the control plot. During the five-month test period,the existing indicators were measured in ten different periods. After data collection, the distribution was selected according to the data. Then, analysis of various parameters by using Excel software was performed to determine significance of the collected data. Results showed that the ratio of index change from the beginning to the end of the study in the control (no mulch) plot constantly fluctuated. However during this period in the mulched areas the index number was maintained at baseline (zero) and no changes were noticed
ملخص الجهاز:
بررسي کارائي پليمر پلي لاتيس در حفاظت خاک در مقابل فرسايش بادي مطالعه موردي : گهردو سيريک 4 احمد نوحه گر١، فرزانه عباس زاده ٢، محمد اکبريان ٣، حبيب اله حاتمي گوربندي چکيده فرسـايش بادي در بسـياري از نقاط جهان از جمله در عرض هاي کم باران يکي از شـاخص ترين فرآيندهاي بيابان زايي است و کشور ايران به لحاظ موقعيت جغرافيايي به صورت جدي با اين معضل روبرواست .
تحقيق حاضـر به منظور بررسـي کارائي پليمر پلي لاتيس در حفاظت خاک در مقابل فرسـايش بادي با توجه به شرايط شرجي بودن استان هرمزگان مورد استفاده قرار گرفته است که در صورت کارائي اين ماده بتواند جايگزين مالچ نفتي گردد.
(به تصوير صفحه مراجعه شود) شکل شماره ٣ - وضعيت قرار گرفتن شاخص ها ي مدرج در محدوده مورد مطالعه در استان هرمزگان ٣- بحث الف - بررسي داده هاي شاخص بدين منظور عدد شـــاخص هاي قرار گرفته در منطقه بدون مالچ پاشـــي .
ب- بررسي وضعيت توپوگرافي در محدوده مورد مطالعه در منطقه گهردو در قسمت مالچ پاشي شده همان طور که در شکل شماره ٧ مشاهده مي شود در مقايسه ي تو پوگرافي که بين زمان پاشش مالچ و آخرين روز اندازه گيري شاخص ها در قسمت مالچ پاشي شده صورت پذيرفته هيچ گونه تغييري از لحاظ توپوگرافي در اين منطقه صورت نگرفته است که نشان دهنده اين است که ماده نانوئي پلي لاتيس توانسته است به خوبي ماسه هاي روان را تثبيت کند.