خلاصة:
مردمسالاری، موجب شخصیتبخشی به مردم میشود. در مواجهه با دیدگاه جدایی دین از سیاست در غرب، مقام معظم رهبری، مفهوم مردمسالاری دینی را از سال ۱۳۷۷ مطرح کردند. در این راستا، این مقاله قصد دارد تا مقومات و منهیات مدل مردمسالاری دینی را از اندیشه سیاسی معظم له و بر اساس نظریه دادهبنیاد استخراج کند. بدینسان، بیانات رهبر انقلاب (مدظلهالعالی) به روش تحلیل داده بررسی گردید و کدهایی برای مقومات و منهیات استخراج و دستهبندی شد. بر اساس آموزههای مقام معظم رهبری، برای حفظ حکومت مردمسالاری دینی باید بصیرت و امکان نقد و اعتراض وجود داشته باشد. همچنین باید از جنگ و اختلافات داخلی، تکیه بر ثروت و سرمایهداری و سوء استفاده از قدرت؛ چه در راستای سوء استفاده از امکانات و چه به صورت ظلم و آزار و اذیت پرهیز شود؛ زیرا هردو، ناامیدی مردم را سبب شده و اعتماد آنها به حکومت را از بین میبرد. مسوولان جامعه نیز باید علاوه بر متعهدبودن به آرمان انقلاب، به مردم تکیه داشته باشند.
سیادة کل شعب تمنحه شخصیته، السید القائد علی الخامنئی (حفظه الله) طرح مفهوم سیادة الشعب الدینیة سنة 1998م فی مقابل الرأی القائل بفصل الدین عن السیاسة، ومن هذا المنطلق تطرق الباحثان فی هذه المقالة إلی بیان مقومات أنموذج سیادة الشعب الدینیة وموارد عدم تطبیقها وفق الفکر السیاسی لسماحته وعلی ضوء معطیات التأسیس النظری، حیث تم تحلیل آرائه بأسلوب تحلیل المعلومات واستخرجت منها مقومات هذا النوع من السیادة وموارد عدم تطبیقها ثم تم تصنیفها.
الحفاظ علی الحکومة التی قوامها مبدأ سیادة الشعب الدینیة استنادا إلی آراء سماحة السید القائد، یقتضی امتلاک بصیرة وفسح المجال للنقد والاعتراض، واجتناب الحروب والخلافات الداخلیة، والاعتماد علی الثروة الوطنیة، وعدم استغلال السلطة بشکل سلبی سواء علی صعید الإمکانیات أو من خلال الظلم والجور لأن کلا الأمرین یسفران عن یأس الشعب وعدم ثقته بالحکومة. کذلک یجب علی المسؤولین الاعتماد علی الشعب إلی جانب التزامهم بشعارات الثورة الإسلامیة.
Democracy gives people a personality of certain kind. Facing the separation of religion from politics as seen in the West, the Supreme Leader proposed the concept of religious democracy in 1377. In this connection, on the basis of a data-based theory, this article seeks to deduce the constituents and prohibited acts of the religious democracy model from the political thought of the Grand Leader. The statements made by the Grand Leader have been examined by making analysis of data and certain codes for the constituents and some others for the prohibited acts have been deduced and classified. On the basis of the Grand Leader’s teachings, to preserve the religious democracy as a form of government, people should be provided with insight into the governmental affairs and they should have the possibility of criticizing and making objections. Civil war and disagreements, reliance on wealth and capitalism as well as misuse of power, whether in the form of using the facilities to one’s own benefit or of inflicting oppression or doing harms have to be avoided. For both of these approaches bring about people’s despair and hopelessness and may cause people to lose their trust in the government. The people who are in charge of social affairs should commit themselves to the aspirations of the Islamic revolution and have reliance on people’s assistance.
ملخص الجهاز:
ذکر این نکته ضرورت دارد که مردمسالاری دینی تعبیری نوین در گفتمان سیاسی در سطح بین الملل است که برخلاف واژههایی چون جمهوری اسلامی، مجلس اسلامی و مانند آن، که همگی ترکیبی از یک واژه غیر اسلامی با قید اسلامی هستند، ریشه در آموزههای اصیل دین دارد و میکوشد افزون بر حفظ حقوق مردم در اداره امور جامعه از استبداد بپرهیزد و اصول و مبانی ارزشی را رعایت کند.
لذا پرداختن به بیان ارائه الگوی مردمسالاری دینی برای جلب نظر حکومتها در سطح بین الملل توسط جمهوری اسلامی ایران برای اداره بهتر جامعه ضرورت دارد؛ زیرا خداوندی که خالق جهان هستی است، بهتر از هر کس دیگری میتواند چگونگی اداره جامعه را مشخص کرده و نظارت بر این مسأله نیز باید توسط خود مردم با ایمان انجام شود.
(xxi) برجستگی این مطالعه این است که مقومات و منهیات مدل مردمسالاری دینی از دیدگاه مقام معظم رهبری برای نخستینبار، به صورت غیر توصیفی و با بهرهمندی از نظریه دادهبنیاد بررسی میشود.
این مقوله حاکی از آن است که برای ماندگاری حکومت مردمسالاری دینی، باید امکان اعتراض به صورت قانونی و نیز نقد و تذکر به صورت دلسوزانه وجود داشته باشد؛ زیرا همواره احتمال خطا و اشتباه وجود دارد و اگر این خطاها شنیده و رفع نشوند، منجر به ظلم شده و به مرور زمان، پایههای حکومت سست میگردد و در نهایت از بین خواهد رفت.