خلاصة:
منافعی که افراد به شکل مستقیم یا غیر مستقیم از اکوسیستم به دست می آورند خدمات اکوسیستم نامیده می شود. نگهداشت خاک به عنوان یک خدمت اکوسیستمی به توان اکوسیستم ها در حفظ خاک و کنترل فرسایش اشاره دارد. در پژوهش حاضر با هدف مدل سازی خدمت نگهداشت خاک در بخش شرقی حوضه آبخیز گرگانرود از بسته نرم افزاری ٣.٠.٠ InVEST استفاده شد. پتانسیل هدررفت خاک بر اساس معادله جهانی هدررفت خاک (USLE) تخمین زده شد و میزان نگهداشت خاک از رابطه USLE -RKLS به دست آمد. نتایج نشان داد که مقادیر هدر رفت خاک سالانه از ٠ تا ٧٥ تن در سطح پیکسل متغیر است .
مناطق با پتانسیل فرسایش زیاد عمدتا" در مسیر آبراهه ها و در بخش شرقی و شمال شرقی منطقه مورد مطالعه در مناطق جنگلی مرتفع با شیب بالا قرار دارند. مجموع نگهداشت سالانه خاک از ٠/٥ تا ٣٩١٦ تن در هکتار در هر زیرحوضه متغیر است . زیرحوضه های با پوشش غالب جنگل بیشترین میزان نگهداشت خاک کل حوضه معادل ٨٦/٢ درصد را به خود اختصاص داده اند و کمترین میزان نگهداشت خاک به اراضی کشاورزی پایین دست حوضه اختصاص دارد و این علیرغم شیب کم این محدوده ها است . در خصوص نرم افزار InVEST این نتیجه حاصل شد که در مقایسه با مدل های دیگر در زمینه فرسایش و رسوب ، این نرم افزار قادر است با وارد سازی اطلاعات حداقل ، خروجی های نسبتا مفیدی در زمینه این خدمت اکوسیستمی در اختیار کاربر قرار دهد.
Ecosystem services are benefits that people obtain from ecosystems. Soil retention is one of the most important ecosystem services. The capacity of ecosystem to maintain soil can be estimated by quantifying this services. In this study, version 3.0.0 of the InVEST software was used to map this ecosystem service in the eastern part of Gorgan-Rud watershed. The InVEST model employs the Universal Soil Loss Equation (USLE) for estimation of the soil loss in which R is the rainfall erosivity, K is the soil erodibility factor, LS is the slope length-gradient factor, C is the land use/cover and crop management factor and P is the support practice factor. Soil retention was estimated through the RKLS-USLE equation. Findings revealed the total soil loss potential varied between 0 and66.3 (t/ha). The sum of soil retention in sub watershed varied between 0.5 to 4530.2 (t/ha). Forest cover provided the main supply of this service in the study area. In comparison with other hydrological models, this model requires minimal input data, but at the same time produces useful outputs.