خلاصة:
این کتاب حاصل تجربۀ نگارنده در تأسیس بانکداری بدون ربا در امریکاست. او به این منظور مجموعه قوانین بانکداری امریکا و هم چنین تجربۀ بانکداری اسلامی در جهان را بررسی میکند. وجه تمایز این دو نوع بانکداری متکی بودن فعالیتهای اولی بر بازار پولی و دومی بر اقتصاد واقعی است. او برای تعیین اجاره بهای سهم مشارکت بانک در تهیۀ کالاها و خدمات در عقود مبادلهای دو قاعده را معرفی میکند؛ قاعدۀ سنجش کالا که ارزش کالا را بر اساس کالاهای شاخص و باثبات ارزیابی میکند، و قاعدۀ ارزش گذاری بر پایۀ بازار که اجارهبهای آن را در بازار واقعی میسنجد. در بانکداری بدون ربا اجارهبهای کالا در بازار واقعی جایگزین نرخ بهره در بازار پولی میشود. او مأموریت بانکداری بدون ربا را به بعد فقهی آن محدود نمیداند، و مسئولیت اجتماعی آن را در پیشبرد رفاه مردم و گسترش عدالت اجتماعی بحث میکند.مهمترین نقدهایی که برکتاب وارد است این که فاقد پیشینۀ بحث است و در بررسی نحوۀ تعیین نرخ سود بانکی در بانکداری اسلامی، به طرح نظریههای دیگر اقتصاددانان مسلمان نمیپردازد و به ذکر تجربۀ بانکداری برخی کشورهای مسلمان بسنده میکند. البته بررسی تجربههای بانکداری نیز به طور کامل انجام نشده و برای نمونه به نقد بانکداری ایران اهتمام نکردهاست.
The Art of Islamic Banking and Finance narrates the author’s (Yahia Abdul- Rahman) achievement in constituting an interest-free bank in the U.S.A. As a matter of fact, he explores banking and finance laws and regularities in the U.S as well as the Islamic banking system in the world. The remarkable difference between these two kinds of banking systems is that the former is based on the monetary market and the latter on the real economy. In the Islamic banking system, the rent expense of a commodity to be financed is measured based on rules known as “commodity indexation” and “marking to market”. Moreover, in such a system, the interest rate of the ordinary banking system is substituted with the rent expense of a commodity. Thus, rent expenses are not fixed like interest rates. The prominent characteristic of an Islamic banking system is not only its interest-free feature but also its civility and social responsibility. The main pitfalls of the book include a lack of comprehensive discussion and a lack of reporting the Islamic banking systems of other Muslim countries. Besides, no thorough analysis of banking system experiences has been done and has not paid attention to the critique of the Iranian banking system.
ملخص الجهاز:
٣,٢ ویژگیهای محتوایی به اعتقاد نویسنده ، مهم ترین مسائل فراروی بانکـداری بـدون ربـا یـا بـه تعبیـری بانکـداری اسلامی در جهان معاصر، نظر به این که اقتصاد بدون ربـا بـر اقتصـاد واقعـی اسـتوار اسـت ، ارزشیابی کالاها و خدمات موضوع قراردادها و هم چنین ارزیابی اجاره بهای آن هـا بـه مثابـۀ جایگزینی برای نرخ بهره است .
نویسنده با اعتقاد به این که پول در برابر تولید کالا و ارائـۀ خـدمت حاصـل مـیشـود و خلق پولی که ناظر به تغییری واقعی در رفاه اقتصادی جامعه نباشد، با آموزٔە ادیـان ابراهیمـی مخالف است ، تأکید میکند همه کسانی که به ارزش های یهودی- مسیحی- اسـلامی اعتقـاد دارند باید بر دو مفهوم مهم یاد شده ، در طراحی بانک داری و سیستم مالیه بدون ربـا تمرکـز کنند؛ استفاده از قاعده شاخص سنجش کالایی بـرای اطمینـان از قیمـت گـذاری منصـفانه و مبتنی بر بازار، و استفاده از مفهوم ارزش گذاری بر پایه بازار جهت اطمینان یـافتن از ایـن کـه ما در حال اجاره دادن داراییهای ملموس و اجاره پذیر، و نه پول ، هستیم ، و بدین منظور کـه از سرمایه گذاری معقول و احتیاط آمیز اطمینان حاصل کنیم (٢٠١٠:١٠٢ ,Abdul-rahman).
گرچه این صحیح است که شـاید پـیش از موعد یک بازار خاص را ترک کنیم ، اما به عنوان بانک داران بـدون ربـا مطمـئن هسـتیم کـه مهم ترین ارزش بانک داری بدون ربا را به مشـتریان خـود تقـدیم مـیکنـیم کـه حفاظـت از سرمایه و تحقق بازده منطقی است ، که در بلندمدت بسیار بالاتر از چنین بازده های مبتنـی بـر حباب و قمار است (٢٠١٠:١٠٥ ,Abdul-rahman).