ارزیابی تاثیر رسانه‌های مختلف بر میزان مشارکت در جنبش‌های محیط‌ زیستی: مورد جنبش رفتگران طبیعت ایران مقالة

جنبش‌های اجتماعی در جوامع گوناگون مبدأ تحولات به شمار می‌روند. روند جهانی تخریب محیط‌زیست، اهمیت شناخت اشکال محیط‌زیستی جنبش‌های اجتماعی را دوچندان ساخته است. در این پژوهش، ضمن ارائۀ مختصات زمینه‌ای یکی از جنبش‌های نوظهور محیط‌زیستی در ایران، تلاش شده است که نخست، میزان اقبال مشارکت‌کنندگان به منابع خبری مختلف بررسی و سپس میزان تأثیرگذاری هر یک از این رسانه‌ها بر میزان مشارکت افراد ارزیابی شود. در همین راستا، به‌صورت دوماهه تمامی قرارهای رفتگران طبیعت در سراسر ایران پیمایش شده‌اند. در جمع‌آوری داده‌ها، از دو روش مصاحبه ساختمند و تکمیل کردن پرسشنامه تحت نظارت پرسشگران استفاده شد و مجموعاً 261 مورد از 10 منطقۀ جغرافیایی متفاوت جمع‌آوری گردید. یافته‌های پژوهش ضمن ردّ امکان کاربست نظریۀ جامعۀ توده‌ای در خصوص این حرکت جمعی، نشان داد که شبکه‌های اجتماعی آنلاین مهم‌ترین منبع خبری مورداستفادۀ اعضای جنبش بوده و بیشترین تأثیرگذاری را داشته است. همچنین، نتایج نشان داد که وبلاگ‌ها، دوستان، خانواده، روزنامه‌های داخلی، نامه‌های الکترونیک و بیانیه‌های چاپی، به ترتیب، از دیگر منابع خبری تأثیرگذار بر سطح مشارکت افراد در این جنبش است.

در اين پژوهش ، ضمن ارائۀ مختصات زمينه اي يکي از جنبش هاي نوظهور محيط زيستي در ايران ، تلاش شده است که نخست ، ميزان اقبال مشارکت کنندگان به منابع خبري مختلف بررسي و سپس ميزان تأثيرگذاري هر يک از اين رسانه ها بر ميزان مشارکت افراد ارزيابي شود. همچنين ، نتايج نشان داد که وبلاگ ها، دوستان ، خانواده ، روزنامه هاي داخلي ، نامه هاي الکترونيک و بيانيه هاي چاپي ، به ترتيب ، از ديگر منابع خبري تأثيرگذار بر سطح مشارکت افراد در اين جنبش است . ٢. پيشينه و چارچوب نظري محققان جنبش هاي اجتماعي براي سال ها درصدد پاسخ به اين سؤال بوده اند که چرا افراد در کنش هاي جمعي مشارکت مي کنند و به اين منظور، نظريات و مدل هاي متفاوتي ارائه کرده اند (& Benford ;١٩٨٢ ,Mcadam ;٢٠٠٤ ,McCarty &Edwards ;١٩٦٠ ,Olson . ( Snow, 2000; Klandermans, 1997, Van Zomeren, Posmes & Spears, 2008 هر يک از اين نظريات ، از چشم انداز متفاوتي ، موضوع مشارکت افراد درحرکت هاي جمعي را بررسي کرده اند. چشم انداز نهايي ، که اين مطالعه نيز از آن طريق به موضوع اثرهاي رسانه بر مشارکت افراد در کنش هاي جمعي وارد مي شود، چشم انداز بسيج منابع است . پس ، مي توان گفت از ميان رسانه هاي مختلف ، تأثيرگذارترين رسانه بر ميزان مشارکت افراد در جنبش هاي محيط زيستي ، شبکه هاي اجتماعي آنلاين است . L. , & Segerberg, 2011; Gil de Zúñiga, Jung, & Valenzuela,) 2012; Oh, Agrawal & Rao, 2013; Pu & Scanland, 2012; Tufekci & Wil- ٢٠١٣ ,Valenzuela ;٢٠١٢ ,son).