خلاصة:
در ایران از صدر مشروطه تاکنون الگوهای مختلفی همچون انتخابات اصنافی، دو درجه و نظام اکثریتی به مرحله اجراء گذاشته شده است؛ اما هنوز بحث گزینش یک نظام انتخاباتی مطلوب، متناسب با شرایط و ویژگیهای جغرافیایی، قومی و فرهنگی در نظام سیاسی ایران یکی از چالش برانگیزترین موضوعات در سالهای اخیر بوده است. یکی از حوزههای انتخاباتی که در این خصوص با چالشهای بیشتری مواجه میباشد، حوزۀ انتخابیه نورآباد ممسنی است. انتخابات در این حوزه به جای اینکه باعث فصل منازعه شود، خود موضوع منازعه است. با توجه به این موضوع، بنیاد پژوهش کنونی بر این پرسش نهاده شده است که در حوزه انتخاباتی ممسنی و رستم چه نوع نظام انتخاباتی میتواند تفاهم، همدلی و مشارکت مدنی را جایگزین تفرقه، تشتت و تعمیق شکافهای اجتماعی نماید؟ پاسخ اولیه و یا فرضیهای که مورد مطالعه قرار گرفت این است که نظام انتخاباتی رای جایگزین (ترجیحی) الگوی مناسبی برای این حوزه انتخابیه است. در این نظام انتخاباتی به جای تاکید بر شکافهای اجتماعی که نامزدهای انتخاباتی برای رای آوری بر آن اهتمام میورزند، برعکس برای کسب اکثریت مطلق رای دهندگان و یا انتخاب در ترجیحات (اولویتهای) بعدی شهروندان، تلاش میکنند بر منافع و ارزشهای گروههای مختلف اجتماعی تاکید و خود را بر آن متعهد سازند. با این رویکرد، اجرای این نظام انتخاباتی در درازمدت باعث انسجام اجتماعی شده و بنیانهای وحدت را تثبیت و از چندپارچه شدن جامعه جلوگیری به عمل میآورد.
In Iran, since the beginning of the constitution, various models such as guild elections, two degrees and the majority system have been implemented; But still, the discussion of choosing a favorable electoral system, appropriate to the geographical, ethnic and cultural conditions and characteristics in the Iranian political system has been one of the most challenging issues in recent years. Among these, two cities of Noorabad Mamasani and Rostam have been the most challenging districts for recent years. It is truly a controversial and disputing issue in rather than ending conflicts. Accordingly, current study has been based on this question: “what kind of electoral system can be impose to this constituency to replace disunion, diversity (disagreement) and deepening social gaps by understanding, empathy and civic participation? So, preferential-alternative voting system has been suggested as a proper model for this constituency and studied as a primary answer.In this system, candidates attempt to poll the absolute majority votes that is necessary for entering parliament so it is needed to seek citizens` vote and focus on benefits and values of several social groups as well as commitment to them instead of emphasizing social gaps. So, social cohesion can be achieved and unity basis can be consolidated by implementing this electoral system in a long term but also prevents the breakdown of social bonds.
ملخص الجهاز:
امکان سنجي نظام انتخاباتي ترجيحي در انتخابات مجلس شوراي اسلامي (مطالعه موردي؛ حوزة انتخابيه ممسني و رستم ) جواد اطاعت محمد تاپاک حميدرضا نصرتي تاريخ دريافت : ٩٩/٠٧/٢٣ تاريخ پذيرش : ١٤٠٠/٠١/٠٢ چکيده در ايران ، از صدر مشروطه تاکنون ، الگوهاي مختلفي همچـون انتخابـات اصـنافي، در دو درجه و نظام اکثريتي به مرحلۀ اجرا گذاشته شده است ؛ اما هنوز بحث گزينش يک نظـام انتخاباتي مطلوب ، متناسب با شرايط و ويژگيهاي جغرافيايي، قومي و فرهنگـي در نظـام سياسي ايران يکي از چالش برانگيزترين موضوعات در سال هاي اخير بوده است .
با توجه به آنچه بيان شد، اين پرسـش مطـرح اسـت کـه در حـوزه هـاي انتخاباتي از جمله ممسني و رستم که انتخابات متأثر از رقابت هاي شديد طايفه اي و قومي اسـت ، چه نوع نظام انتخاباتي ميتواند تفاهم ، همـدلي و مشـارکت مـدني را جـايگزين تفرقـه ، شـکاف اجتماعي و خشونت نمايد؟ فرضيه اي که در اين پژوهش مد نظر قر ار گرفته آن است کـه نظـام انتخاباتي رأي بديل (نظام ترجيحي) جايگزين مناسبي براي اين حوزة انتخاباتي است .
در ايـن دو شهرسـتان بـا توجه به بافت سنتي که همواره طي تاريخ پذيراي آن بوده است ، فرهنگ سياسي طايفـه اي يـک ١ کاوياني راد، مراد، سيد محمد حسين حسيني و وحيد صادقي، تبيين رقابت انتخاباتي طايفه محـور در چـارچوب مدل مرکز - پيرامون نمونه پژوهي: انتخابات ادوار هشتم ، نهم و دهم در حوزه انتخابيه ممسني و رستم ، فصلنامه تحقيقات جغرافيايي، سال سي و سوم ، ١٣٩٧، شمارة ٣، شماره پياپي ١٣٠، ص ٢٢٣.