خلاصة:
در دیوان بینالمللی کیفری، علاوه بر احراز صلاحیت و قابلیت پذیرش، مطابق ماده 53 اساسنامه تعقیب کیفری و تحقیق نباید برخلاف «منافع عدالت» باشد. اصل براین است که تعقیب و تحقیق در جهت منافع عدالت است؛ مگر اینکه با توجه به شدت جنایت ارتکابی، منافع بزهدیدگان و وضعیت متهم خلاف آن ثابت شود. در اپریل 2019 شعبه دوم پیش رسیدگی دیوان، ضمن پذیرش جنایات ارتکابی و احراز صلاحیت و قابلیت پذیرش دیوان، در تصمیمی چالش برانگیز درخواست دادستان در خصوص جنایات ارتکابی در افغانستان را در جهت منافع عدالت ندانست و آن را رد کرد. شعبه تجدیدنظر در 5 مارچ 2020 رای مزبور را نقض و مجوز تعقیب و تحقیق صادر کرد. پرسش اصلی در این مقاله این است که مفهوم منافع عدالت و مرجع تشخیص آن کدام است؟ شعبه تجدیدنظر احراز «خلاف منافع عدالت» بودن را منحصراً در حیطه اختیارات دادستان دانست این در حالیست که در سیاست دفتر دادستانی و پنج مورد که قبلاً در شعب پیش محاکمه مطرح شده، نظارت قضایی بر این امر همواره از اختیارات شعب پیش محاکمه تلقی شده بود.در این پژوهش توصیفی- تحلیلی به این نتیجه رسیدهایم که شعبه دوم پیش محاکمه با در نظر گرفنن احتمال بینتیجه ماندن تعقیب کیفری نیروهای نظامی و امنیتی آمریکا و افغانستان تحت تاثیر ملاحظات فراحقوقی «مصلحت اندیشی» نمود لیکن شعبه تجدیدنظر اجرای عدالت و تساوی همگان در برابر دادگاه را برگزید.
According to Article 53 of the ICC Statute, in addition to jurisdiction and admissibility, an investigation or prosecution should not violate the interests of justice. Any prosecution and investigation are presumed to serve the interests of justice unless taking into account the gravity of the crime and the interests of victims otherwise proved. Pre-trial Chamber II admitting the gravity of alleged crimes, admissibility and jurisdiction rejected the prosecutor’s request for authorization of an investigation in Afghanistan in April 2019 arguing that it would not serve the interests of justice redundant. The Appeal Chamber reversed the impugned decision and authorized an investigation on 5th March 2020. While based on all 5 situations so far decided and The Office of the Prosecutor Policy Paper on the Interests of Justice, the Pre-trial chamber judicial review had been recognized the Appeal Chamber held that the prosecutor might exclusively establish it. In this descriptive-analytical study, having analyzed what the meaning of interests of justice and competent body to establish it are, it is found that the pre-trial chamber had rejected the authorization request because the chamber believed that it was unlikely or even impossible that investigation would result in the statute objectives. It seems that the pre-trial chamber was influenced by some extra-judicial considerations. The appeals chamber preferred justice and equality before the court
ملخص الجهاز:
مطابق بند ٤ ماده ١٥ چنانچه شعبه پیش محاکمه بر اساس درخواست دادستان و مدارک پیوست قضیه را در صلاحیت دیوان بداند و بـه این نتیجه برسد که مبنای منطقی برای انجام تحقیقات وجود دارد، اجازۀ شروع تحقیقـات را صـادر میکند.
para ;٢٠١٠,Corr-١٩-٠١٠٩-ICC) شعبه مزبور در استدلال خود به سه دلیل استناد میکند: ١-تشابه شروط مندرج در بند ٣ و بنـد ٤ مـاده ١٥ و بنـد ١ مـاده ٥٣ اساس نامه درخصوص احراز مبنای منطقی برای اقدام بیشتر؛ ٢-توجه به سابقه تدوین اساس نامه که بر رابطه بین مواد ١٥ و ٥٣ تاکید میکند؛ و ٣-هدف ماده ١٥ در مورد اینکه به شعبه پیش محاکمه یک نقش نظارتی بر ابتکار عمل دادستان در شروع به انجام تحقیقات را قائل اسـت .
(١٦٧-٦٠ paras ;٢٠١٩,Prosecutor's Appeal Brief) دادسـتان در لایحه خود ابراز میدارد که بند ٤ ماده ١٥ و زیربند ج بند ١ ماده ٥٣ اساس نامه اقتضـا دارد شـعبه پیش محاکمه تصمیم بگیرد که آیا این شعبه با نظر دادستان دایر بر اینکه هیچ گونه دلایـل اساسـی وجود ندارند که تحقیق بر خلاف منافع عدالت باشند موافق هست یا نـه .
(Submissions, paras 3-4 شعبه پیش محاکمه در تصمیم گیری خود اظهار داشت که این شعبه باید بر اساس اطلاعاتی کـه توسط دادستان در اختیارش قرار گرفته است ، بررسی کند که آیا شرایط مقرر در زیربندهای الف تـا ج بند ١ ماده ٥٣ اسـاس نامه فـراهم شـده اند یـا خیـر.