خلاصة:
تربیت، پروراندن و رشد آدمی در هستی، متعالی کردن ابعاد وجود اوست. شخصیت هر انسانی متاثر از
تربیت و آموزش او در سنین کودکی است. ازجمله مهمترین مکانهایی که کودکان بیشترین زمان را در
آن به فعالیت و آموزش سپری میکنند مدرسه است. یادگیری، تغییر در نگرش، روش، بینش و رفتار بر
اساس تجربه میباشد. این تجربه فقط در مدرسه به دست میآید بنابراین در مدرسه باید زندگی کرد و
زندگی آموخت. از طرفی خلاقیت از نظر جمعی، از مهمترین عوامل پیشرفت سازمانها و کشورها و از
نظر فردی، در رشد شخصیت و رسیدن به تعادل ذهنی موثر است. برای داشتن جامعه و نسلی خلاق باید
کودکان را خلاق پرورش داد. مدرسه محیطی برای تربیت نسل آینده است پس از این رو مدرسه نقش به
سزایی در تقویت یا تخریب خلاقیت در جامعه دارد. علاوه بر روشهای مدیریتی، برنامههای درسی،
معماری بنای مدرسه نیز میتواند به تشویق خلاقیت در دانش آموزان کمک کند. باوجود اینکه برای
پرورش این استعداد، موثرترین بازه زمانی، کودکی است، بیشتر مدارس ابتدایی موجود تلاش ناچیزی برای
پرورش آن انجام میدهند. از این رو این مساله بستری لازم را برای نگارش پژوهش حاضر فراهم کرده
است.
پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف مطالعه و ارائه روشهای طراحی بهینه فضاهای بیرونی
و درونی مدارس، برای تقویت قوای جسمی و ذهنی و خلاقیت کودکان و دستیابی به اصول طراحی فضای
ویژه کودکان با تاکید بر بهره گیری از قابلیت های محیطی موثر بر ذهن و رفتار کودکان و ارتقاء خلاقیت
آنان است، که غالب مطالعات آن از نوع اسنادی (کتابخانه ای) استوار بوده است. با استناد به نتایج پژوهش
میتوان این گونه برآورد نمود که، افزایش خلاقیت، مشارکت، فضاهای راحت و پاسخگو و مهارت های
اجتماعی در مدارس با اجرای فضاهایی خلاق از طریق تاثیر موثر عوامل فیزیکی و محیطی همچون نور،
رنگ، مبلمان، صوت و آلودگی، حرارت و تهویه، تناسبات ابعاد و سازماندهی به دست می آید.
ملخص الجهاز:
دوران کودکی با توجه به ویژگی های جسمی و ذهنی کودک از دوره های مهم یادگیری است، از این رو اهمیت پرداختن به محیط دبستان به عنوان جایگاهی که وظیفه ی آموزش پرورش کودکان را دارد، دو چندان می گردد و نیاز به مدرسه ای که بتواند با همه ی روحیات و نیازهای کودک سازگار باشد احساس می شود.
نبود این ساختارها، یعنی عدم توجه به هویت مدرسه و برخی ویژگی های کمی و کیفی فضاها از قبیل عملکرد، کیفیت طراحی کلاس درس، تنوع فضای آموزشی، استفاده از عناصر طبیعی، توجه به طراحی محوطه، توجه به نیازهای جسمی و روانی کودک موجب می شود که مدرسه و فضاهای آن قابلیت پاسخگویی به نیازهای دانش آموزان را ندارد و سبب افزایش خلاقیت آنان نمی گردد، بلکه کسالت و سرخوردگی او را فراهم می آورد.
مروری بر ادبیات تحقیق شناخت پژوهش های انجام گرفته در خصوص هر عنوان پژوهشی و ارزیابی آنها در سطوح مختلف و با معیار های متنوع از ضروریات هر پژوهش علمی می باشند، بنابراین در خصوص رابطه با موضوع پژوهش حاضر مطالعاتی در جهان و ایران صورت گرفته است که هر یک از آن ها به نحوه نگرش و توجه به طراحی الگوی طراحی فضاهای آموزشی بر ارتقاء خلاقیت دانش آموزان تاکید داشته اند که در ادامه به برخی از این آثار ارزشمند اشاره می گردد؛ الف) در جهان: (ﺷﺎﺭﭖ، ۲٠٠۴)، ﺩﺭ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ ﻣﺤﻴﻂ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﺯﺍ ﺭﺍ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﺮﻳﮏ ﮐﻨﺠﮑﺎﻭﯼ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﺑﺎﺯﯼ ﻫﺎ ﻭ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﻫﻨﺮﯼ ﺑﺪﻭﻥ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﮐﺴﺐ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.