خلاصة:
برزک یکی از شهرهای کوهستانی منطقۀ کاشان دارای آبوهوای معتدل، بارندگی مناسب، چشمهها و قناتها و مزارع متعدد است و باغداری و کشاورزی در آن پررونق است. بر بالای مظهر یکی از قناتهای این شهر به نام لاالالون، تختهسنگی باقی است که بر آن کتیبهای موجود است. در این مقاله ضمن اشاره به مزارع برزک، مزرعۀ لاالالون، مختصات و کیفیت تختهسنگی که کتیبۀ حفر قنات بر آن کنده شده است، متن کتیبه بازخوانی گردیده و سپس به جایگاه اجتماعی و دینی بانی قنات پرداخته شده است. در این کتیبۀ سیزدهسطری به دستور حفر قناتی موسوم به قاسمآباد، توسط ابوالقاسم زید نراقی، یکی از بزرگان دینی منطقه اشاره شده است. این کتیبه شامل دستور حفر قنات، نام و القاب بانی، دعای خیر به وی و تاریخ حفر قنات است. کتیبۀ قنات لاالالون در دورۀ حکومت غازان خان و به سال 695 هجری نوشته شده و در کنار دو کتیبۀ سال 705 که به بنای دو مسجد در برزک اشاره شده، نشاندهندۀ تحولات اجتماعی و فرهنگی دورۀ غازانی و رونق و آبادانی برزک در دورۀ ایلخانی است. نکتۀ مهم دیگر اینکه بخشهای زیادی از این کتیبه نابود شده یا در معرض تخریب قرار دارد و هیچ گونه محافظت فنی نداشته و هنوز به ثبت تاریخی نرسیده است.
Barzok is one of the mountainous cities in Kashan region with mild climate, suitable rainfall, springs, aqueducts, numerous farms. Thus gardening and agriculture are flourishing there. On the top of one of the aqueducts of this city, called Lavalun, there is a stone slab on which there is an inscription. This article, while referring to Barzok farms and Lavalun farm, elaborates on the coordinates and quality of the stone slab with the carved inscription, the text of the inscription, and the social and religious status of the founder of the aqueduct. In this thirteen-line inscription, the order to dig an aqueduct, called Qasemabad, is mentioned by Abolghasem Zaid Naraghi, one of the religious leaders of the region. This inscription includes the order of digging the aqueduct, the name and titles of the founder, good prayers to him, and the date of digging the aqueduct. The inscription of Lavalun aqueduct was written during the reign of Ghazan Khan in 695 AH. This inscription along with two others, belonging to 705 and referring to the construction of two mosques in Barzok, shows the social and cultural changes of Ghazani period and Barzok prosperity in the patriarchal period. Another important point is that many parts of this inscription have been destroyed or are on verge of destruction without any technical protection while it has not yet been registered.
ملخص الجهاز:
/ تصویر ١: موقعیت جغرافیایی شهر برزک یکی از آثار تاریخی دوران ایلخانی برزک، کتیبۀ قناتی از قرن هفتم هجری است کـه نگارنـده به دنبال اشاره ای به این کتیبه در یکی از آثار مکتوب برزک و با راهنمایی افراد محلی حدود یـک دهۀ قبل ، آن را که در مزرعۀ لاالالون از مزارع مجاور شهر برزک قرار دارد، شناسایی کرد.
از کاشان شناسی این دوران باشکوه اسناد مهمی برجای مانده است که لااقل سه سند تاریخ دار مربوط به سـال هـای شمارٔە ٢ (پیاپی ٢٥) پاییز و زمستان ١٣٩٩ ٦٩٥ و ٧٠٥ اهمیت فراوان دارد.
٤ مزرعۀ لاالالون که به معین آباد نیز شهرت دارد، در جنوب غربی برزک در بستر رودخانه ای بـه کاشان شناسی شمارٔە ٢ (پیاپی ٢٥) همین نام در منتهاالیه دره های منشعب از کمر قبله برزک قرار گرفته است ؛ این مزرعه با مسـاحتی پاییز و زمستان ١٣٩٩ 50 بالغ بر یک هکتار توسط آب قنات اختصاصی بالادست خود مشروب می شود.
با توجـه بـه اینکـه دو کتیبـۀ دیگر نیز وجود دارد که به ساخت دو مسجد در بخش علیا و سفلای اشاره دارد، نشـان مـی دهـد که برزک در این دوران ، آبادی پررونقی بوده است .