خلاصة:
رابطه الهیات وعلوم تجربی موضوعی است که تاریخی به درازنای پیدایش هردوحوزه دارد. درین روند عده‌ای با جانبداری ازدین، ارزندگی دانش بشری را تنها در هماهنگی آن بادین می پندارند. ازسوی دیگر برخی با انحصار روشهای شناخت در علوم تجربی آزمون پذیر،آموزه‌های دینی را فاقد اعتبار خردپذیر میدانند. نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره از منابع کتابخانهای، برآن است تا در گام اول، رابطه میان علم ودین را براساس تعریف برگزیده از گستره آنها بازشناسد. و پس از آن به دیدگاه الهیات شیعی پیرامون بیماری‌های همه گیر و راهکارهای برون رفت ومحدودیت آن بپردازد. بر اساس یافته این نوشتار، تنگاره تعارض تنها میان معرفت دینی و معرفت علمی متصور خواهد بود نه ذات دین و علم. هم چنین بر اساس الهیات شیعی، نظام وقوع رخدادهای هستی بر قوانین ثابتی بنا نهاده شده که توسط اسباب مادی و معنوی به ثمر می نشینند. ازینرو روشهای مواجهه با پدیدهها از منظر آموزه‌های شیعی، به دو رده توصیه‌های خرد محور و راهکارهای معنوی افراز می گردد. نتیجه اینکه، مجموعه این روشها، بر نقش هم افزایی معرفت دینی با شناخت تجربی در بهبود زیست آدمی رهنمون هستند.
The relationship between theology and the experimental sciences is a subject that has a long history in both fields. In this process, some people who believe in religion consider the value of human knowledge only in the harmony of that religion. On the other hand, with the monopoly of cognitive methods in the experimental experimental sciences, some consider religious teachings to have no rational validity. The present article, with a descriptive-analytical method and using library resources, intends to recognize the relationship between science and religion based on a selected definition of their scope. And then to deal with the view of Shiite theology about epidemics and solutions and its limitations. According to the findings of this paper, the concept of conflict will be conceivable only between religious knowledge and scientific knowledge, not the essence of religion and science. Also, according to Shiite theology, the system of occurrence of the events of existence is based on fixed laws that are effected by material and spiritual causes. Therefore, the methods of dealing with phenomena from the perspective of Shiite teachings are divided into two categories: micro-based advice and spiritual solutions. As a result, the combination of these methods leads to the synergistic role of religious knowledge with empirical knowledge in improving human biology.
ملخص الجهاز:
از دیگر سو بشر برای رهاییدن از این گرفتاری ها، راهکارهایی می جوید که برخی بر بنیان های علمی استوار است و پاره ای بر آموزه های دینی بازشناسی علمی بیماری کرونا، تبیین شیوه تعامل عقلانی با آن را برعهده دانش پزشکی می نهد و دقت به جنبه های شناختی آن، تأثیرات و پیامدهای آن در عرصه های گوناگون زیست آدمی، پیوند آن را با معرفت شناسی و گزاره های دینی آشکار می سازد.
و از سوی مقابل، کسانی که مسائل بهداشتی را به تمسخر می گیرند و تدبیر را به باد انتقاد؛ با رفتارهایی سخیف مانند لیسیدن ضریح و بر زبان راندن سخنان ناروا علیه کسانی که در مکانهای متبرک، محدودیت ایجاد می کنند، با سوء استفاده از احساسات مذهبی مردم چنین مطرح می کنند که حرمها، دار الشفاء هستند، چرا آنها را تعطیل می کنید؟ باورهای پیش گفته دو سوی اندیشه های افراطی و ناصوابی است که بیش از هر چیز، ایمان و اعتقاد جامعه را هدف گرفته و طرح تقابل میان علم و دین را تقویت می کنند.
برای نمونه مس شیطان در آیه ۲۷۵ سوره بقره در تعارض ظاهری باعلم از طریق راه حل پیش گفته یعنی تبیین علل ماوراء الطبیعی وغیر مستقیم پدیدهها مرتفع می شود (طباطبایی، ۱۳۹۰، ج ۳۶۸/۲ ) از دیگر سو، بهره وری از دستاوردهای علوم تجربی همواره مورد توجه الهیات اسلامی بوده و استفاده از آن وترویج آنها در آموزه های اسلامی با عباراتی چون «العقل غریزه، زید بالعلم والتجارب» (آملی، ۱۴۱۰: ۴۰) از علی بن ابی طالب (ع) مورد تایید قرار گرفته است.
(
, 
, 
)
