خلاصة:
کشورهای در حال توسعه همواره با نوعی توسعه ناموزون همراه بوده‌اند. در واقع مجموعه‌ای از عوامل تاثیرگذار در این کشورها باعث شده که فارغ از هرگونه برنامه‌ریزی و برنامه‌پذیری عمل کنند. در این پژوهش، کلانشهر کرج با تجربه انواع طرح‌های‌توسعه‌شهری به عنوان نمونه موردی انتخاب گردید تا با کاربست مفهوم پایداری در محتوای طرح‌های‌توسعه‌شهری که هدف این پژوهش به‌شمار‌می‌رود، زمینه تدوین الگوی توسعه پایدار در آن فراهم گردد. در این پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی با تکنیک تحلیل سیستماتیک، لیستی از شاخصهای پایداری از منابع معتبر (بانک جهانی، کمیسیون توسعه پایدار سازمان‌ملل‌متحد (UNCSD)، سازمان همکاری اقتصادی‌وتوسعه (OECD) و...) احصاء گردید. سپس با بهره‌گیری از روش-شناسی "کتاب‌سبز" (بخشی از برنامه استراتژیک و تحقیقاتی دفتر تحقیق‌وتوسعهORD3)) در ایالات‌متحده) و توجه به قانون تغییرنام وزارت آبادانی‌ومسکن (1353)، طبقه‌بندی و بومی‌سازی شاخصهای ارزیابی و مدیریت پایداری طرح‌های توسعه صورت گرفت. در ادامه نتایج حاصل از ارزیابی با تکنیک AHP، تحلیل گفتمان و دلفی دو مرحله‌ای نشان می‌دهد؛ میزان کاربست شاخصهای توسعه پایدار در مرحله شناخت طرح‌های توسعه شهری در سطح نسبتا مطلوبی قرار دارد ولیکن در خروجی طرح، ارتباط مابین شاخص‌ها در شناخت وضع موجود و ارایه طرح رها گردیده‌است. لذا ضروری است که در فرایند تهیه و محتوای طرح‌های‌توسعه‌شهری به عنوان یکی از ابزارهای دستیابی به توسعه، بازنگری اساسی صورت پذیرد.
Developing countries have always been associated with a kind of uneven development. In fact, a set of influential factors in these countries have made them act independently of any planning and scheduling. In this study, the metropolis of Karaj with the experience of various urban development projects was selected as a case study to localize the content sustainability assessment of urban development projects that is the purpose of this study. Develop a local model of sustainable development in it. In this descriptive-analytical study with systematic analysis technique, a list of sustainability indicators from reliable sources (World Bank, United Nations Commission on Sustainable Development . Organization for Economic Co-operation and Development. Counted. Then, using the methodology of "Green Book" (part of the strategic and research program of the Office of Research and Development ORD3) in the United States) and paying attention to the law of renaming the Ministry of Housing (1353), classification and local Establishment of evaluation indicators and sustainability management of development projects. The results of the evaluation with AHP and Delphi technique show two stages; The rate of application of sustainable development indicators in the stage of recognizing urban development plans is at a relatively desirable level, but in the output of the plan, the relationship between the indicators in recognizing the current situation and presenting the plan is left. Therefore, it is necessary to make a fundamental review in the process of preparation and content of urban development plans as one of the tools to achieve development
ملخص الجهاز:
در ادامه نتایج حاصل از ارزیابی با تکنیک AHP ، تحلیل محتوا و دلفی دو مرحله‌ای نشان می‌دهد؛ میزان کاربست شاخصهای توسعه پایدار در مرحله شناخت طرح‌های توسعه شهری در سطح نسبتا مطلوبی قرار دارد ولیکن در خروجی طرح، ارتباط مابین شاخص‌ها در شناخت وضع موجود و ارایه طرح رها گردیده است.
در کلانشهر کرج نیز علیرغم تمرین انواع طرح‌های توسعه شهری ، همواره عوارض منفی و محدودیت‌های مختلفی نظیر دگرگوني شتابان و رشد بي‌برنامه و انفجاري شهر در قالب الگوي شهرنشيني مقدم بر شهرسازي ( زیاری، محمدی ده چشمه، پوراحمد، قالیباف، 1393: 71)، تهدید توسعه ساخت و سازها در اراضی کشاورزی و باغی (مهندسین مشاور شرق آیند، 1390: 12)، بروز ناهنجاری ها و کج‌روی‌های اجتماعی (زنگی آبادی، رحیمی، 1389: 198) افت کیفیت زندگی و فقدان حداقل امکانات زیستی و خدمات مورد نیاز پهنه هایی از شهر (فیروزبخت، ربیعی فر، ابراهیمی، حیدری، 1391: 67) وجود داشته است که به نظر می‌رسد این ها ناشی از عدم کاربست واقعی مفهوم توسعه پایدار در اسناد برنامه‌ای، علیرغم ادعای این اسناد بوده باشد.
7- بررسی ارتباط مابین شاخصهای توسعه پایدار در طرح‌های توسعه شهری کلانشهر کرج در گام تحلیل و ارایه طرح در این گام از پژوهش جهت سنجش ارتباط مابین شاخصهای توسعه پایدار، از تکنیک دلفی استفاده شده است.
با توجه به مطلب پیش گفته در بررسی جایگاه مفهوم پایداری در محتوای طرح‌های توسعه شهری کلانشهر کرج، ابتدا نتایج حاصل از استخراج شاخصهای توسعه پایدار بر اساس تکنیک سیستماتیک نشان داد که تعداد شش بعد در این مفهوم وجود دارد که بیشترین اهمیت مربوط به بعد زیست محیطی، سپس ابعاد اجتماعی، کالبدی، اقتصادی، نهادی - مدیریتی و در انتها نیز بعد فناوری اطلاعات می‌باشد.
(
, 
, 
)
