تحلیل مدیریتی خسران از منظر قرآن مقالة

قرآن از سویی خسران، اضمحلال و فناپذیری اصل حاکم و قانون فراگیر بر همه‌ی پدیده‌ها عالم هستی از جمله انسان و سازمان که برساخته ذهن اوست می‌داند و از سویی دیگر، راهکارهایی را معرفی می‌کند که مانع گرفتار شدن انسان و سازمان در دام این اصل همگانی می‌گردد. در نظریه‌های سازمان و مدیریت به‌ویژه روندهای معاصر و تکامل یافته‌تر آن‌ها، به این اصل فراگیر توجه شده و مکانیسم‌هایی برای جلوگیری از فرسودگی و در نهایت مرگ تدریجی سازمان‌ها در نظر گرفته شده است. این پژوهش تلاش دارد با استفاده از روش فراترکیب و روش استنطاقی اصل «خسران» را از منظر قرآن کریم با نگاه نظام‌مند و شبکه‌ای، مورد بررسی، تجزیه و تحلیل قرار دهد و راهکارهای مقابله با آن را کشف و تبیین نماید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که قرآن کریم «خسران» را 65 مرتبه در 35 سوره به‌عنوان یک چالش اساسی در حیات فردی و اجتماعی بشر معرفی نموده، مصادیق خاسران (حزب شیطان، قابیل، مخالفین و منکرین پیامبران، کافران و تابعانشان، مشرکان، ظالمان، نقض تعهدات و...) را برشمرده و راهکارهایی (ایمان، عمل صالح، تواصی به حق، تواصی به صبر، اندیشه و تعقل و...) را جهت جلوگیری از خسران در اختیار انسان قرار داده، «از دست دادن اصل سرمایه نه ضرر اندک» را معنای محوری این واژه دانسته، گستره خسران فراگیر و ناظر به‌ همه‌ی عرصه‌های زندگی معنوی (هدر دادن سرمایه‌های وجودی) و مادی (نقص در داشته‌ها و ذخایر) می‌داند.