معرفی و کاربست روش «الگوپردازی بنیادین» در مطالعات سبک زندگی اسلامی مقالة

مؤلف: رضازاده عسگری، زهرا ؛ عیدی، مهتاب ؛

پژوهش نامه سبک زندگی پاییز و زمستان 1399 - شماره 11 ، ب (حوزه علمیه (‎27 صفحة - من 75 إلی 101 )

الکلمات المفتاحية: سبک زندگی سبک زندگی اسلامی الگوپردازی سبک زندگی اسلامی روش‌شناسی مطالعات سبک زندگی اسلامی روش الگوپردازی بنیادین در مطالعات سبک زندگی اسلامی Islamic lifestyle modeling Islamic lifestyle studies methodology Basic modeling method in Islamic lifestyle studies lifestyle Islamic lifestyle

fa en

خلاصة:

برای ارائۀ مدل‌های روزآمد سبک زندگی اسلامی، به رویکردهای پژوهشی مسئله‌محور و اکتشافی نیازمندیم؛ چراکه روش‌های سنتی مطالعه‌های اسلامی به‌تنهایی توان پاسخگویی به این نیاز را ندارند. در مقالۀ پیش‌رو، با رویکردی تحلیلی-‌توصیفی، به معرفی روشی میان‌رشته‌ای، به‌منظور به‌کارگیری در الگوپردازی سبک زندگی اسلامی پرداخته شده است. روش پایه‌ در این پژوهش، روش کیفی نوینی است که با روش‌های سنتی مطالعات اسلامی به‌صورت متوالی ترکیب می‌شود. برپایۀ این راهبرد، پژوهشگر در مرحلۀ نخست، با استفاده از روش نظریه‌سازی داده‌بنیاد، که رویکردی توصیفی و منطقی استقرایی دارد، به کشف و ترسیم الگوی سبک زندگی موجود در قالب پدیدۀ اجتماعی مدنظر، از میدان پدیده می‌پردازد. در مرحلۀ بعد، روح سبک زندگی اسلامی از منابع معتبر دینی و نیز یافته‌های یقینی تجربی، برابر با الگوی واقعی به‌دست‌آمده، استخراج می‌شود. سپس، پژوهشگر با حرکتی بازگشتی، روح استخراج‌شده را در کالبد الگوی سبک زندگی موجود می‌دماند و درنهایت، الگویی روزآمد از سبک زندگی اسلامی پدیدۀ منظور ارائه می‌دهد. مسئله‌محوری و مراجعۀ پرسشگرانه به دین براساس نیازهای واقعی، از برتری‌های روش پیشنهادی است. مهم‌ترین وجه نوآوری این روش برخورداری هم‌زمان از داده‌های میدانی و داده‌های اسنادی اسلامی و ایجاد ارتباط بین «آنچه هست» و «آنچه باید باشد» است.

ملخص الجهاز:

برپایۀ این راهبرد، پژوهشگر در مرحلۀ نخست، با استفاده از روش نظریه‌سازی داده‌بنیاد، که رویکردی توصیفی و منطقی استقرایی دارد، به کشف و ترسیم الگوی سبک زندگی موجود در قالب پدیدۀ اجتماعی مدنظر، از میدان پدیده می‌پردازد. براساس روش پیشنهادی، پژوهشگر نخست، با استفاده از راهبرد «نظریه‌سازی داده‌بنیاد» پژوهش را از میدان واقعی آغاز و پس از ترسیم الگوی سبک زندگی موجود، با رویکرد استقرایی و اکتشافی، آن را به ساحت دین عرضه می‌کند؛ سپس، با بهره‌گیری از رویکرد پرسشگرانه و به‌کارگیری انواع روش‌های سنتی مطالعات اسلامی، وضع مطلوب را استخراج و معرفی می‌کند. برای ‌مثال، پژوهشگر در پژوهش نمونه به‌دنبال این پرسش است که آیا می‌توان مدلی از سبک زندگی اسلامی را برای زنانی، که در خارج از منزل با تعریف امروزی به کار مشغول‌اند، معرفی کرد که پایبندی به آن، زن مسلمان شاغل را به مقصد نهایی سبک زندگی اسلامی برساند؟ اگر پاسخ مثبت است، این مدل چه اجزایی دارد؟ فرایند پژوهش پس ‌از این مرحله درعمل آغاز می‌شود: یک) گام نخست، ورود به میدان واقعی سبک زندگی موجود و گردآوری داده‌ها در نخستین مرحله از روش پیشنهادی، پژوهشگر با ورود ضابطه‌مند به میدان واقعی سبک زندگی موجود، درپی ترسیم مدل فعلی آن است. گزاره‌های تجربی بشری اگرچه جزئی از متون دینی نیستند، ولی ازآن‌رو که به تفسیر طبیعت می‌پردازند، که فعل خداوند متعال است، چنانچه با واقعیت مطابق باشند، مورد تأیید دین هستند 1 (جوادی آملی 1386، 144-143) و می‌توان از آنها در توسعه و تکمیل مدل سبک زندگی اسلامی منظور بهره‌مند شد.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول